Lời Giới Thiệu: Bác sĩ Nguyễn Ý Đức sinh ngày 9 tháng 5 năm 1935 ở tỉnh Hải Dương, mất ngày 5 tháng 5, năm 2022. Trưa ngày Thứ Bảy 23 tháng 7, năm 2022, gia đình và thân hữu của Bác sĩ Nguyễn Ý Đức cùng các cơ quan truyền thông báo chí tại DFW đã cùng nhau tổ chức buổi tưởng niệm ông.
Khách tham dự, có người chưa từng tiếp xúc với ông nhưng đã đến trong tâm tình chia sẻ cùng gia đình và biết ơn người thầy thuốc đã đóng góp rất nhiều cho cộng đồng người Việt trong và ngoài nước. Buổi tưởng niệm có vòng hoa thương tiếc, có rượu đỏ, chút thực phẩm nhẹ, có chút âm nhạc và nhất là có những tấm lòng ấm áp dành cho người ra đi. Bài đọc trong slice show hình ảnh và cuộc đời BS. Đức của Luật sư Anh Thư được trích lại dưới đây để chia sẻ thêm với độc giả. (Trẻ).
Bác sĩ Nguyễn Ý Ðức sinh ngày 9 tháng 5 năm 1935 ở tỉnh Hải Dương, mất ngày 5 tháng 5, năm 2022. Ông là người con trai thứ hai trong một gia đình trí thức miền Bắc có gốc đạo Phật di dân vào Nam năm 1954.
Vì xuất thân từ gia đình không mấy khá giả, ông phải vừa đi học vừa đi làm gia sư và đó cũng là duyên số khiến ông gặp được người vợ tương lai của mình, bà Ngô Thúy Loan lúc ấy chỉ vừa tròn 9 tuổi, khi ông dạy học cho người anh của bà. Cô bé lí lắc, tinh nghịch này nhiều lần lén mở cửa phòng học của ông anh cô vì cô tò mò muốn xem người gia sư và anh trai mình làm gì, nhưng không ngờ chàng gia sư cũng từ đó mà để ý cô bé, đem lòng thương yêu cô tự bao giờ, dù gia đình cô chỉ muốn gả người dì của cô cho ông. Khi cô bé Ngô Thúy Loan đã được 15 tuổi, ông đi học đạo để được gia đình cô chấp nhận lời cầu hôn của ông vì gia đình cô là người đạo Công Giáo, khi ấy ông đã là một Sĩ quan Quân Y của QLVNCH.
Di ảnh BS Nguyễn Ý Đức tại lễ tưởng niệm. Ảnh: Tony Long/trẻ
Ngay sau khi bà tốt nghiệp tú tài 2, ông xin phép gia đình hai bên cho họ được chính thức nên duyên vợ chồng năm 1965 ở Mỹ Tho. Một năm sau họ có với nhau người con trai đầu lòng. Ông hòa mình vào không khí gia đình để phụ vợ chăm con, vui đùa cùng con cái. Bà cũng là một trong những nhân tố giúp ông đắc cử chức Phó chủ tịch Hội Ðồng Ðô Thành từ năm 1970-1974. Trong vai trò này, ông có công đóng góp xây cất trường nữ trung học Mê Linh năm 1971.
Khi cộng sản chiếm đóng miền Nam năm 1975, cả gia đình Bs. Ðức lên máy bay đến trại tị nạn tạm thời ở Guam một tháng. Sau đó bay sang trại quân đội Fort Chaffee, Arkansas nơi chuyển tiếp tạm thời, để từ đó một gia đình bác sĩ Mỹ đã bảo trợ họ qua định cư ở Louisiana. Sau khi Bs. Ðức hoàn tất chương trình tu nghiệp 2 năm ở Florida và Oklahoma và thi đỗ kỳ thi về y khoa cũng như tiếng Anh dành cho những người bác sĩ đã tốt nghiệp y khoa ở nước ngoài, ông chính thức được phát bằng hành nghề y trở lại.
Thay vì an nhàn mở phòng mạch riêng, công việc đầu tiên ông chọn là hành nghề bác sĩ tại nhà tù của chính phủ tên East Louisiana State Hospital ở Jackson, Louisiana. Sau đó ông chuyển sang làm việc ở bệnh viện tâm thần Greenwell Springs Hospital, cũng của chính phủ, ở Baton Rouge, Louisiana.
Gia đình và thân hữu trong buổi tưởng niệm. Ảnh: Tony Long/trẻ
Ông rất yêu thích công việc viết lách, ông đã bỏ nhiều thời gian để hoàn tất nhiều bộ sách về y khoa nhằm đem kiến thức căn bản đến cho cộng đồng người Việt trong và ngoài nước.
Ngoài việc phổ biến kiến thức y khoa, ông quan niệm rằng giúp nâng cao dân trí là một cách ông đóng góp cho công cuộc đấu tranh trong nước, nên ông sẵn sàng bảo trợ tài chính để thành lập những tủ sách nhằm cung cấp sách văn học và kiến thức của những tác giả Âu Mỹ cho độc giả trong nước.
Ông cũng giúp bảo trợ học sinh Việt Nam sang Mỹ du học để họ được hấp thụ nền văn hóa, tư tưởng chính trị cởi mở, đa đảng ở hải ngoại hầu mang ngọn lửa đấu tranh về thay đổi chế độ độc tài hiện nay. Ông từng đứng ra tổ chức đưa những đoàn bác sĩ tốt nghiệp ở Mỹ về VN trị bệnh miễn phí cho người nghèo.
Sau khi ông về hưu năm 2001, ông dùng thời gian của mình tập trung vào việc viết lách và du lịch cùng vợ và bạn bè. Ông cộng tác với nhiều tờ báo uy tín ở hải ngoại. BS Nguyễn Ý Ðức đã làm nhiều chương trình y tế trên radio và truyền hình ở hải ngoại.
Phu nhân BS Đức (trái) cùng các con và cháu trước di ảnh. Ảnh: Tony Long/trẻ
Ở nhà, không gian ông sử dụng nhiều nhất là một căn phòng nhỏ, ông dùng vừa là nơi làm việc vừa là chỗ ông ngủ. Ông nằm trên cái giường chiếc, gỗ đã sờn. Trên đầu giường là tấm hình chụp phóng to của hai vợ chồng ông và hai câu đối “Người trồng cây cảnh người chơi. Ta trồng cây Ðức để đời về sau”.
Rồi ngay bên cạnh cái gương của phòng tắm là bức tranh thủy mặc với nội dung mang tính cách triết lý mà tác giả ghi chú ở ‘lạc khoản’ của bức tranh là “Tự Lai, Tự Khứ”; như là “thoảng đến như hạc nội, thoảng đi như mây ngàn”. Tự đến, tự đi không có gì là quan trọng cả.
Sáng 3 giờ 12 phút ngày 5 tháng 5, năm 2022, bác sĩ Nguyễn Ý Ðức đã ra đi nhẹ nhàng trong vòng tay yêu thương của vợ và các con cháu. Ông hưởng thọ 87 tuổi.
Chúng ta những người bạn, những người quý mến bác sĩ, hôm nay hãy cùng gia quyến Bs. Nguyễn Ý Ðức, đến họp mặt bên nhau trong không khí ấm cúng, trò chuyện để celebrate cuộc đời của bác sĩ mà không nhất thiết phải quá quan trọng phần nghi thức, và cũng không nhất thiết phải bi ai, sầu não. Chúng ta có thể qua buổi tưởng niệm này cùng nhau chia sẻ một kỷ niệm hay một cái gì đó có ý nghĩa về Bs. Nguyễn Ý Ðức hay về cuộc đời và tình yêu, vì có lẽ đó cũng thích hợp với tính cách nhẹ nhàng và cũng là ý nguyện của Bs. Nguyễn Ý Ðức.
Xin cám ơn sự hiện diện của tất cả các quan khách có mặt hôm nay.
LS Anh Thư
