Khi cuộc phản công của Ukraine bắt đầu vào tuần lễ đầu của tháng, người ta không thấy có sự phô trương thổi kèn gióng trống hay bất kỳ thông báo chính thức nào, và điều đó không hoàn toàn là bất ngờ.
Chính phủ Kyiv đã nhiều lần khẳng định trong những tháng trước cuộc phản công, trong khi họ yêu cầu và chờ đợi có thêm vũ khí được chuyển giao từ các đồng minh quốc tế, rằng họ sẽ không thông báo trước khi nào thì quân đội của họ bắt đầu hành động để nhằm chiếm lại những vùng đất do Nga chiếm đóng ở miền nam và miền đông Ukraine.
Tuy nhiên, sau khi âm thầm cho phát động cuộc phản công và một vài tiến bộ khiêm tốn đạt được trong những ngày gần đây, cộng với các báo cáo về một số cuộc giao tranh và phản công khá mạnh của lực lượng Nga xung quanh một số khu định cư mà Ukraine nói rằng họ đã chiếm lại được, có thể nói đã khiến cho một số người theo dõi cuộc chiến cảm thấy không còn háo hức như trước nữa.
Nhưng các nhà phân tích quân sự cho rằng cuộc phản công mới nhất này được tiến hành một cách thận trọng là có lý do của nó, và quân đội Kyiv đang tiến hành một chiến lược – đó là thăm dò các điểm yếu dọc theo các tuyến phòng thủ dài và sâu của Nga, và dự kiến sau đó sẽ phát động các cuộc tấn công quy mô lớn hơn.
Một điều chắc chắn là bất cứ ai đang mong đợi nhiều hơn về một cuộc phản công thật dữ dội để Ukraine tái chiếm một vùng lãnh thổ lớn trong một thời gian ngắn – tương tự như các cuộc phản công thành công trước đó ở khu vực đông bắc Kharkiv vào tháng 9 năm ngoái hoặc khu vực phía nam Kherson hồi mùa thu vừa qua – có thể sẽ phải thất vọng.
Phản công giai đoạn đầu
Tuần lễ đầu tiên của cuộc phản công đã cho thấy quân đội Ukraine đã cho tiến hành các cuộc thăm dò bởi các đơn vị nhỏ ở một số khu vực dọc theo một mặt trận dài 600 dặm nằm ở phía đông và nam của Ukraine, để tìm xem những điểm yếu nhất ở các vị trí phòng thủ của Nga và dọn đường cho các cuộc tấn công lớn hơn vào những địa điểm phía trước đang chờ đợi họ: một phòng tuyến công sự vững chắc mà Nga đã cho xây dựng trong suốt mùa đông vừa qua.
Ở khu vực phía nam thành phố Zaporizhzhia, cho đến nay, quân đội Ukraine chỉ đạt được một vài thành công nhỏ. Một số đơn vị đã gặp nhiều khó khăn để vượt qua các bãi mìn và tránh các cuộc không kích của Nga. Lữ đoàn Cơ giới 47, với nhiều binh sĩ và sĩ quan mới được lực lượng Hoa Kỳ huấn luyện ở Ðức trong thời gian những tháng mùa đông, đã chịu nhiều tổn thất nặng nề trong tuần lễ đầu của cuộc phản công, trong đó bao gồm một số xe tăng Leopard 2 do Ðức sản xuất và chiến xa Bradley do Hoa Kỳ cung cấp.
Tuy nhiên, ở khu vực Donetsk bên cạnh, binh lính từ các lữ đoàn giàu kinh nghiệm như Lữ đoàn 68 đã đạt được những bước tiến vững chắc, đánh bật lực lượng Nga ra khỏi một chuỗi các ngôi làng dọc theo sông Mokri Yaly. Bắt đầu từ khu vực xung quanh thị trấn Velyka Novosilka, các đơn vị Ukraine tiến về phía nam tới tuyến phòng thủ chính của quân Nga, nơi đặt đầy những chướng ngại vật chống tăng.
Các trận giao tranh đầu tiên xung quanh thị trấn Velyka Novosilka cũng cho thấy sự quyết tâm và sức mạnh hỏa lực của quân đội Ukraine – sự quyết tâm được thúc đẩy bởi những đau khổ và mất mát mà đất nước Ukraine đã phải hứng chịu kể từ khi Nga cho tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm ngoái, sức mạnh hoả lực được hỗ trợ bởi các loại vũ khí hạng nặng của các quốc gia đồng minh Hoa Kỳ và Châu Âu.
Một số đơn vị Ukraine đã tiến hành thăm dò vượt qua bên kia đường chiến tuyến. Hai binh sĩ thuộc một đơn vị trinh sát cho biết họ đã tiến sâu vào trong lãnh thổ do Nga kiểm soát vào đêm thứ Năm 8 tháng 6, đụng độ với thuỷ quân lục chiến Nga và đẩy lui được đơn vị Nga này ra khỏi vị trí đóng quân của họ.
Mục tiêu của Ukraine
Mục tiêu của Ukraine sẽ là chiếm lại càng nhiều lãnh thổ càng tốt và lực lượng của họ có thể tấn công ở nhiều nơi trên một mặt trận dài 600 dặm. Một mục tiêu chiến lược cụ thể sẽ là tiến quân đến tận vùng duyên hải biển Azov. Nếu thành công sẽ cắt đứt các đường tiếp tế của Nga cho quân đội của họ ở phía nam, và cũng sẽ phá vỡ cái gọi là cây cầu trên bộ của Nga nối liền khu vực Donetsk với bán đảo Crimea do Nga chiếm đóng. Ðó là lý do tại sao hệ thống phòng thủ của Nga đã được củng cố đặc biệt ở khu vực Zaporizhzhia để chống lại một cuộc tiến công như vậy. Bất cứ ai cũng không nên mong đợi những bước đột phá đáng kể hoặc ngay lập tức, bởi vì công việc này có thể mất nhiều tuần lễ hoặc lâu hơn.
Bán đảo Crimea cũng có khả năng trở thành mục tiêu của Ukraine, thậm chí ngay cả khi không thể chiếm lại hoàn toàn bán đảo. Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng ông muốn lấy lại vùng đất này. Nhưng ngay cả việc đặt Crimea vào một tình thế nguy hiểm cũng sẽ buộc Nga phải trải mỏng lực lượng của họ để bảo vệ các căn cứ không quân và hải quân trên bán đảo. Ðiều này cũng sẽ làm tăng khả năng rủi ro về mặt chính trị đối với ông Vladimir Putin.
Tình trạng quân đội Nga
Nga cho đến nay vẫn giữ lợi thế quân sự về quân số và hỏa lực. Họ vẫn có thể gây thiệt hại đáng kể từ trên không, ngay cả khi họ không hoàn toàn chiếm ưu thế trên bầu trời. Các lực lượng quân Chechnya nhiều kinh nghiệm và trung thành với Nga được cho là đang di chuyển ra tiền tuyến, thay thế binh lính từ tập đoàn lính đánh thuê Wagner đã phải chịu tổn thất nặng nề trong cuộc chiến Bakhmut vừa qua.
Nhưng nhóm Wagner và các nhà lãnh đạo quân sự Nga ngày càng trong tình trạng mâu thuẫn. Trong khi đó tinh thần chiến đấu của quân đội Nga lại thấp và không được huấn luyện kỹ, đặc biệt là so với lực lượng quân đội Ukraine. Một phần nhờ vào sự huấn luyện của Hoa Kỳ bắt đầu vào năm 2014, quân đội Ukraine đã phát triển thành một lực lượng giống với phương Tây hơn, có thể thực hiện chiến lược “vũ khí kết hợp” sử dụng tất cả các phương tiện của chiến tranh hiện đại. Quân đội Nga cho đến nay vẫn là một lực lượng thích ứng chậm hơn, như đã được chứng minh trong lần thất bại của cuộc tấn công đầu tiên vào thủ đô Kyiv đầu năm 2022.
Lợi thế lớn nhất của Ukraine là người dân sẵn sàng chiến đấu và hy sinh cho quê hương của họ. Binh lính Nga đã phải nhập ngũ để chiến đấu trong cuộc chiến tranh chiếm đóng vì những lý do mà họ không hiểu hết hoặc không được giải thích một cách rõ ràng. Người dân Ukraine chiến đấu vì nền độc lập của quốc gia.
Thời điểm quan trọng
Thời gian sắp tới đây sẽ là thời điểm quan trọng. Nếu cuộc tiến công của Ukraine thành công và chiếm lại một phần lớn đất đai của họ sẽ minh chứng cho sự hỗ trợ tài chính và quân sự của phương Tây. Nó sẽ làm suy yếu nước Nga và kéo Ukraine xích lại gần phương Tây hơn. Nga không có được Ukraine như một nước chư hầu giống kiểu Belarus thì mối đe dọa đối với NATO sẽ yếu hơn nhiều.
Nếu Ukraine không thành công, việc hỗ trợ quân sự và tài chính trong tương lai sẽ gặp nhiều trắc trở. Giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến sẽ khó khăn và có thể kéo dài, nhưng việc hỗ trợ cho Ukraine để bảo vệ nền độc lập của họ cũng chính là quyền lợi an ninh của Hoa Kỳ và Châu Âu.
VH
