Đại diện đảng Dân chủ 2028?

Cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 đã kết thúc với chiến thắng của ông Donald Trump cho thấy có sự thay đổi của cử tri Mỹ trong việc lựa chọn lãnh đạo và điều này buộc đảng Dân chủ có thể sẽ phải xem xét lại chiến lược, chính sách và giá trị của đảng mình trong những năm tới để chuẩn bị cho cuộc bầu cử 2028.

Phó Tổng thống Kamala Harris trở thành khuôn mặt đại diện cho đảng Dân chủ vào tháng 7 sau khi Tổng thống Joe Biden rút lui khỏi cuộc tranh cử. Tuy nhiên, bà đã không thuyết phục được cử tri rằng nhiệm kỳ tổng thống của bà sẽ khác với nhiệm kỳ của ông Biden, là người có tỷ lệ ủng hộ khá thấp chỉ ở mức 43%.

Trong 2 năm tới, đảng Cộng hoà sẽ hoàn toàn kiểm soát Toà Bạch Ốc và Thượng viện và nhiều khả năng chiếm luôn đa số tại Hạ viện (vẫn đang kiểm phiếu cho đến ngày 8 tháng 11). Việc giành được quyền kiểm soát cả 3 nhánh của chính phủ (trifecta) của đảng Cộng hoà là một sự đảo ngược vận mệnh đối với đảng Dân chủ, là đảng nắm giữ 2 trong 3 nhánh nói trên kể từ khi ông Biden đánh bại Tổng thống đắc cử Donald Trump vào năm 2020.

Với sự thất bại khá nặng của bà Harris trong cuộc bầu cử và sự trở lại nắm quyền của Donald Trump và đảng Cộng hoà có thể nói gần như chắc chắn là tương lai chính trị của bà Harris trên chính trường Hoa Kỳ đã chấm dứt, ít nhất là trong thời gian ngắn hạn. Rất nhiều điều sẽ còn thay đổi từ nay cho đến cuộc bầu cử tổng thống năm 2028, nhưng một số đảng viên đảng Dân chủ đã bắt đầu vận động đằng sau hậu trường để giành vị trí dẫn đầu trong việc thay thế ông Biden và bà Harris trong vai trò lãnh đạo đảng Dân chủ.

Cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2028 được dự kiến sẽ là một cuộc chạy đua mở rộng. Dưới đây là một số khuôn mặt tiêu biểu đang được nhắc tới có nhiều khả năng sẽ tham gia tranh cử tổng thống và đảm nhận vai trò đại diện cho đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử 4 năm tới.

Gretchen Whitmer

Bà Gretchen Whitmer lần đầu được bầu làm thống đốc tiểu bang Michigan năm 2018 và tái đắc cử năm 2022 cho nhiệm kỳ 4 năm cuối cùng.

Mặc dù trước đó đã được nhắc tới với tư cách là ứng cử viên phó tổng thống cho bà Harris, nhưng bà Whitmer đã lên tiếng từ chối và nói rằng bà không muốn rời bỏ công việc ở Michigan. Tuy nhiên, khi nhiệm kỳ thống đốc thứ nhì kết thúc vào năm 2026, bà Whitmer sẽ được tự do hơn để thử thời vận chính trị trên chính trường quốc gia.

Bà Whitmer cũng được coi là người có thể thay thế ông Biden trước khi đảng Dân chủ giao nhiệm vụ đại diện cho bà Harris trong cuộc bầu cử vừa qua. Thành tích thống đốc của bà tại Michigan nhận được sự ủng hộ cao của cử tri tiểu bang, nhưng với những chính sách khá cấp tiến (liberal) có thể khiến bà gặp khó khăn trong việc thu hút sự ủng hộ của thành phần cử tri rộng lớn hơn.

Thêm một điều nữa là cử tri Michigan vừa mới nghiêng lại về đảng Cộng hoà và giúp đưa ông Trump trở lại Toà Bạch Ốc cho 4 năm tới.

Gavin Newsom

Thống đốc Gavin Newsom của tiểu bang California đã để mắt đến Toà Bạch Ốc trong nhiều năm qua. Có rất nhiều suy đoán cho rằng ông có ý định thách thức ông Biden trong vòng tranh cử sơ bộ, nhưng điều này đã không thực sự xảy ra.

Ông Newsom cũng đã phủ nhận ông từng có ý định muốn thay thế ông Biden hoặc tìm cách loại bỏ Harris sau khi bà trở thành ứng cử viên tổng thống sau khi ông Biden rút lui.

Tuy nhiên, trong 4 năm nữa, cả ông Biden và bà Harris đều sẽ đứng ngoài cuộc chơi, và nhiệm kỳ lãnh đạo tiểu bang California của ông cũng sẽ kết thúc, khiến con đường đi tới Toà Bạch Ốc rộng mở.

Ông Newsom cũng gặp phải vấn đề tương tự như Thống đốc Whitmer ở chỗ thành tích điều hành California của ông với các chính sách rất cấp tiến có thể bất lợi cho một cuộc tranh cử vượt ra ngoài ranh giới của một tiểu bang luôn bầu cho đảng Dân chủ.

Josh Shapiro

Thống đốc Josh Shapiro của tiểu bang Pennsylvania được cho là đã nắm chắc chiếc vé để đồng hành cùng bà Harris trong cuộc tranh cử tổng thống vừa qua nhưng đến phút cuối cùng thì bà đã chọn Thống đốc Tim Walz của Minnesota.

Ông Shapiro được bầu làm thống đốc trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 tại một trong những tiểu bang dao động quan trọng và đã tạo được uy tín là một thống đốc được lòng dân mà ngay chính đảng Cộng hòa cũng phải thừa nhận sẽ là một đối thủ đáng gờm.

Chiến thắng năm 2022 của ông không chỉ giữ lại chiếc ghế thống đốc Pennsylvania cho đảng Dân chủ mà còn là một chiến thắng cá nhân quan trọng sau khi ông phá kỷ lục là ứng cử viên thống đốc nhận được nhiều phiếu bầu nhất trong lịch sử của tiểu bang.

Tuy nhiên, Pennsylvania là một thất bại khác của bà Harris và những cuộc vận động ráo riết trong những ngày cuối cùng ở đây vẫn không đủ để đưa bà vượt tới chiến thắng. Nếu đảng Dân chủ chọn Shapiro thì điều này có thể giúp họ nắm được lợi thế ở một tiểu bang dao động quan trọng gần như chắc chắn sẽ giữ một phần vai trò trong việc quyết định ai sẽ thắng tổng thống trong cuộc bầu cử 4 năm tới giống như cuộc bầu cử vừa qua vậy.

Pete Buttigieg

Tên tuổi Pete Buttigieg nổi lên trên chính trường Hoa Kỳ vào năm 2020 khi lần đầu tiên ông ra tranh cử tổng thống. Giai đoạn tham gia cuộc đua diễn ra trong một thời gian ngắn vì sau đó ông bỏ cuộc vào tháng 3 cùng năm.

Từng là thị trưởng của thành phố South Bend, Indiana, sau đó đã giành được một vị trí trong chính phủ Biden với tư cách là Bộ trưởng giao thông.

Sau thời gian khởi đầu không mấy suôn sẻ trong chức vụ bộ trưởng, ông Buttigieg đã ổn định được vị trí của mình. Ông thường xuyên tham gia trong các chương trình thảo luận trên truyền hình vào sáng Chủ Nhật, trong đó có cả hệ thống Fox News, để đấu khẩu với đảng Cộng hòa và là tiếng nói tích cực lên tiếng bảo vệ cho các chính sách của chính phủ Biden.

Ông cũng đóng một vai trò quan trọng trong chiến dịch tranh cử Harris-Walz. Thậm chí còn được mệnh danh là “chuyên gia tranh luận” của đảng Dân chủ trong khi có thông tin cho rằng ông đã huấn luyện ứng cử viên Walz trước cuộc tranh luận phó tổng thống của ông này với Phó Tổng thống đắc cử J.D. Vance.

Wes Moore

Giống như Shapiro, Thống đốc Wes Moore của Maryland được bầu  vào năm 2022 và trở thành thống đốc da đen đầu tiên của tiểu bang, và là thống đốc da đen thứ ba ở Hoa Kỳ.

Sau khi ông Biden thất bại trong cuộc tranh luận với ông Trump đưa tới việc phải rút lui khỏi cuộc tranh cử, ông Moore đã được nhắc tới như một nhân vật có thể thay thế trong các cuộc bàn luận trong nội bộ đảng Dân chủ.

Tuy nhiên, ông đã nhanh chóng chấm dứt các cuộc bàn luận đó, khẳng định ông Biden là tương lai của đảng.

Hồ sơ lý lịch của ông Moore khá hấp dẫn: Là thành viên trẻ nhất của đảng Dân chủ đang điều hành một tiểu bang của nước Mỹ và là thống đốc da đen duy nhất. Ông cũng nhận được nhiều lời khen ngợi từ cả phe cánh tả lẫn cánh hữu về cách ông giải quyết vụ sập cầu Francis Scott Key vào tháng 3 vừa qua.

VH