Mỗi ngày, khi ta mở internet, truyền thanh, truyền hình, báo chív.v. đâu đâu cũng nói tới virus Covid 19 ( phát sinh từ Vũ Hán Hồ Bắc Trung Hoa). Nhưng nếu ta cư ngụ tại Mỹ hay Canada, chưa có trường hợp nào chết vì Covid 19, trái lại, đến nay đã có từ 16,000 tới 25,000 người chết vì bịnh cúm ở Mỹ, trên 26 triệu người bị nhiễm cúm.
Chắc không ít người ngạc nhiên khi biết tin này. Ðối với Canada, cứ lấy thống kê của Mỹ, bỏ đi một số 0 là ra số bệnh và số tử vong của bịnh nhân Canada nghĩa là có 2.6 triệu người dân Canada bị cúm và 1,600 tới 2,500 người chết.
Vậy mà người ta không sợ cúm, chỉ sợ con Covid 19!
Nói về Covid 19. Cứ 100 người bị nhiễm, 80% sẽ lành không cần điều trị, 20% còn lại, có 14% hay 15% bịnh nặng, và 5% hay 6% rất nặng cần máy thở, và cấp cứu. Trong số này, một nửa sẽ chết, như vậy tỷ lệ tử vong tính theo số người bị nhiễm là 2.6%.
Vài con số thống kê để giúp hiểu rõ tầm quan trọng của bịnh cúm ở Mỹ.
Mùa cúm
2010- 2011: Số người bệnh: 20 triệu – Số tử vong: 37,000
2011- 2012: Số người bệnh: 9.5 triệu – Số tử vong: 12,000
2012 -2013: Số người bệnh: 34 triệu – Số tử vong: 43,000
2013 – 2014: Số người bệnh: 30 triệu – Số tử vong: 38,000
2014 – 2015: Số người bệnh: 30 triệu – Số tử vong: 51,000
2015 – 2016: Số người bệnh: 24 triệu – Số tử vong: 23,000
2016 – 2017: Số người bệnh: 29 triệu – Số tử vong: 38,000
2017 – 2018: Số người bệnh: 45 triệu – Số tử vong: 61,000
2018 -2019: Số người bệnh: 35.5 triệu – Số tử vong: 14,157
Như vậy mùa cúm 2017 – 2018 chết nhiều nhất, tới 61,000 người, lớn hơn tổng số lính Mỹ chết trong suốt cuộc chiến tranh VN.
Phân biệt bệnh cảm (common cold) và cúm (flu)
Cả hai đều do virus gây ra.
Cảm do 200 loại virus khác nhau.
Cúm do virus influenza A,B và nhóm phụ của A như H1N1 đã gây ra đại dịch cúm Tây Ban Nha 1918, đã giết 50 triệu người theo ước tính của viện Pasteur Pháp, còn theo các chuyên gia khác thì tử vong có thể lên tới 100 triệu và con virus này đã tái xuất hiện năm 2009.
Cảm và cúm có những triệu chứng gần giống nhau do đó dễ gây nhầm lẫn khi định bịnh, nhưng so với cảm, cúm nặng hơn và làm chết người.
Cảm
– Sốt tới 1020F (380C)
– Chảy nước mũi hay nghẹt mũi
– Hỉ mũi ra màu vàng hay xanh
– Ðau cổ họng
– Ho, nhảy mũi, mệt mỏi, đau cơ, nhức đầu, chảy nước mắt
Triệu chứng thường nhẹ, phát triển từ từ.
Cúm
– Sốt hơn 1020 F (380C)
– Nghẹt mũi (không chảy nước mũi)
– Buồn nôn, run lạnh
– Rất mệt
– Ðau nhức cơ bắp, nhứt là vùng lưng, tay, chân
– Ho
– Nhức đầu
– Biếng ăn
– Xảy ra thình lình và rất nặng
Bịnh cảm nhẹ, không cần thuốc chủng,vả lại do 200 loại virus khác nhau gây ra thì không thể nào làm thuốc chủng được
Bịnh cúm vì nặng, gây chết người, nên cần thuốc chủng. Có bịnh nhân nói với bác sĩ gia đình: Tôi cả đời không chủng ngừa cúm, năm rồi bà xã ép tôi đi chủng thì tôi bị bịnh, nên năm nay tôi không chịu chủng nữa. Tại sao lạ vậy?
Bảo Huân
Vài điều cần biết:
- Bịnh cảm có quanh năm, bịnh cúm theo mùa, cần phân biệt rõ hai thứ khác nhau, sau khi chủng cúm vẫn có thể bị cảm khiến người ta nghĩ là cúm.
- Chủng cúm chỉ bảo vệ được 60% chứ không 100% như người ta tưởng, nhưng nếu bị bịnh thì nhẹ hơn.
- Thuốc chủng làm bằng virus hay một phần của virus đã bị giết hoặc làm yếu đi, không thể nào gây bịnh được.
- Vì virus cúm hay đột biến, nên thuốc chủng làm ra không nhắm trúng con virus hoành hành năm đó gọi là mismatch (không chặp).
- Thuốc chủng bắt đầu có hiệu lực sau 2 tuần và bảo vệ được 6 tháng, do đó sau 6 tháng có thể bị nhiễm cúm.
Nếu ngày mai, thuốc chủng Covid 19 ra đời, ở VN, có lẽ người ta sẽ sắp hàng để chích, thậm chí chen lấn giành giựt nhau, hoặc dùng tiền để được chủng ưu tiên. Trong khi đó, thuốc chủng cúm có sẵn, hiệu nghiệm 60%,(nên nhớ không có thuốc chủng nào hiệu ngiệm 100%)
miễn phí để phòng ngừa nguy hiểm trước mắt (hàng triệu người chung quanh bạn sẵn sàng lây tặng miễn phí cúm cho bạn đấy, chứ không phải vài trăm người bị bịnh Covid 19 ở Bắc Mỹ đâu), người ta vẫn có ảo tưởng rằng thuốc chủng cúm không hiệu quả hay cúm không có gì đáng sợ.
Cứ nhìn vào các số thống kê: 26 triệu người bị cúm, 15,000 – 25,000 người đã chết vì cúm năm nay riêng ở Mỹ thôi chưa kể thống kê trên toàn thế giới so với hơn 2,600 người chết vì Covid 19 trên toàn thế giới thì con virus nào đáng sợ hơn?
Tại sao bịnh cúm giết người?
Có 4 lý do:
- Nhiễm trùng phổi khi sức đề kháng cơ thể bị giảm do cúm
- Nhiễm độc máu (sepsis) đưa đến suy nội tạng
- Bịnh cúm làm tăng 6 lần nguy cơ nhồi máu cơ tim (Infarctus), điều này đáng sợ nhất!
- Cúm hay kèm theo ói mửa, tiêu chảy gây mất nước, làm chết người, nhất là ở người già và trẻ em.
Hy vọng qua bài viết này độc giả sẽ hiểu rõ hơn nguy cơ bịnh cúm.
Tất cả bịnh dịch nào cũng đáng sợ, cần phải ngăn chận càng sớm càng tốt, nhưng nguy cơ trước mắt, dễ bị lây bịnh ở Bắc Mỹ hay nơi khác ngoài Trung Hoa là bịnh cúm chứ không phải là Covid 19.
BS. TA
Canada
NGUỒN: CDC, CNN HEALTH, MEDSCAPE
