LỜI GIỚI THIỆU:
Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) hồ sơ thuế của các cá nhân và công ty thương mại. Trong thời gian làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng kiểm tra các hoạt động và cách làm việc của Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến
469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd.,
Garland, TX 75044
Tránh thuế hay trốn thuế?
Hiểu được sự khác biệt giữa vấn đề tránh thuế và trốn thuế sẽ giúp chúng ta tuân thủ đúng theo luật thuế ở Mỹ. Chúng ta phải rất cẩn thận trong vấn đề thuế, nhất là trong thời điểm này khi chính quyền Mỹ đang ráo riết trục xuất những tội phạm ra khỏi nước Mỹ. Chuyện gian lận thuế có thể sẽ bị kết tội hình sự và bị đưa vào “sổ bìa đen”.
Điểm khác biệt chánh giữa vấn đề tránh thuế và trốn thuế là: Tránh Thuế thì Hợp Pháp, Trốn Thuế thì Bất Hợp Pháp.
TRÁNH THUÊ
Nói chung, tránh thuế hợp pháp có nghĩa là tuân thủ luật thuế, khai thuế đầy đủ, nhưng biết cách khấu trừ thuế hợp lệ. Điều này đòi hỏi hiểu biết rành rẽ luật thuế, biết rõ các ngõ ngách và lỗ hổng của luật thuế để làm sao có thể trả mức thuế thấp nhất mà vẫn hoàn toàn hợp lệ.
Dưới đây là một vài ví dụ của các trường hợp tránh thuế hợp pháp:
– Trừ thuế bằng cách bỏ tiền vào tài khoản hưu IRA
– Mở tài khoản 529 để lợi nhuận đầu tư được miễn thuế
– Bỏ tiền vào tài khoản HSA
– Mua nhà ở ít nhất 2 năm hãy bán, lợi nhuận được miễn thuế
– Bán nhà cho mướn, mua nhà hoặc đất đầu tư khác trong thời gian nhất định để được hoãn thuế lợi nhuận bán nhà
– Tránh tiền phạt khi rút tiền hưu 401(k) sớm bằng cách dùng những lý do chánh đáng
Tuy nhiên, đôi khi có những trường hợp nhìn thoáng bề ngoài là một hình thức tránh thuế nhưng thật sự đi sâu vào bên trong thì lại là một dạng trốn thuế trá hình. Chẳng hạn như:
– Thành lập Trust trá hình (tạm dịch là Quỹ Tín Thác) để giấu thu nhập vào đó
– Đầu tư vào các công ty trá hình để khấu trừ thuế thật nhiều
Quý đồng hương đừng nên tin vào những lời hứa hẹn rằng các Quỹ Tín Thác sẽ giúp quý vị tránh được thuế suốt đời, rằng quý vị sẽ không bao giờ phải nộp một đồng thuế nào cả. Mục đích của các Quỹ Tín Thác trá hình này là kêu gọi quý vị chuyển tất cả thu nhập lợi nhuận vào đó, rồi Quỹ sẽ thành lập nhiều công ty trá hình khác để khấu trừ thuế rất nhiều. Có nghĩa là tiền lương của quý vị sẽ “nhờ” Quỹ Tín Thác đứng tên giùm và công ty nào đó trừ thuế hết giùm. Cá nhân quý vị sẽ không đứng tên gì cả, không có thu nhập, và từ đó không phải nộp thuế.
Trên thực tế, luật thuế không cho phép chúng ta nhờ ai đứng tên lãnh lương bổng giùm. Luật thuế cho chúng ta thành lập công ty thoải mái, công ty cha và công ty con gì cũng được, nhưng kinh doanh phải có thu nhập chi phí hẳn hòi chứ không phải trá hình.
Không phải Quỹ Tín Thác nào cũng trá hình để trốn thuế, nhưng rất khó để nhận diện ra cái nào giả cái nào thật. Trước khi dính líu vào các vụ này, quý vị nên tìm hiểu rõ và thậm chí nên tham khảo với luật sư hoặc chuyên gia thuế để tránh bị tiền mất tật mang.
Sở Thuế không xa lạ gì những dạng trốn thuế trá hình này, và họ có một đội ngũ chuyên môn lùng kiếm những tổ chức hoặc cá nhân nào dính líu vào các dịch vụ trá hình trốn thuế bất hợp pháp. Nếu có dịp, quý độc giả hãy tìm đọc tài liệu của Sở Thuế mang số “Publication 3995”.
TRỐN THUÊ
Trốn thuế có nghĩa là không tuân thủ luật thuế, là bất hợp pháp. Tùy theo mức độ trầm trọng, không tuân thủ luật thuế có thể sẽ bị kết tội hình sự.
Luật thuế ở Mỹ bắt buộc công dân Mỹ có bổn phận nộp thuế lợi tức, nếu có lợi tức đủ cao để nộp thuế (lợi tức thấp thì được miễn nộp thuế). Theo định nghĩa của luật thuế, công dân Mỹ gồm có những người sanh ở Mỹ, tị nạn hay di dân có quốc tịch Mỹ hay thẻ xanh, và những ai tuy không có quốc tịch hay thẻ xanh nhưng hội đủ điều kiện nộp thuế ở Mỹ.
Các hành vi trốn thuế thì hằng hà sa số, nhưng phổ biến nhất trong cộng đồng người Việt là những hành vi sau đây:
– Không khai thuế nhiều năm, mặc dù có lợi tức đủ cao để đóng thuế
– Giấu bớt thu nhập, khai không đầy dủ
– Khấu trừ thuế không hợp lệ, cố tình khai những khoản khấu trừ không có chứng từ
– Vợ chồng nhưng khai thuế dạng độc thân
– Không có con nhưng mượn con người khác để claim thuế
– Mướn nhân viên nhưng trả lương theo dạng làm thầu independent contractor
– Nhờ người khác đứng tên tiền lương giùm
– Nhờ người khác đứng tên tất cả tài sản, tài khoản, thẻ tín dụng v.v. để tránh bị lộ các hành vi gian lận thuế.
Thông thường mục đích của các hành động trốn thuế là để lấy tiền hoàn thuế nhiều, hoặc nếu phải đóng thuế thì đóng rất ít.
Cá nhân tôi đã từng gặp một số khách hàng yêu cầu tôi giúp họ khai thuế gian, và thậm chí còn đưa ra nhiều dẫn chứng là những người khai thuế trước đây của họ đã biết cách dựng lên những kinh doanh không có thật để trừ thuế, hoặc bày vẽ những khấu trừ thuế rất táo bạo. Đương nhiên là tôi không thể tiếp tay giúp chuyện gian lận trốn thuế, vì tôi hiểu rất rõ hậu quả tai hại đến cỡ nào nếu chẳng may bị Sở Thuế kiểm toán thuế.
Một số người Việt mình có quan niệm “Ai Sao Tui Vậy”, cho dù sai thì cũng vẫn nghe theo. Thậm chí hay cả tin hoặc nghe theo những lời đồn hay lời khuyên trên mạng xã hội, mà không rõ nguồn gốc từ đâu hoặc “chấp nhận rủi ro, nếu bị bắt thì đóng tiền phạt”.
Tôi biết có một số người Việt Nam mới sang Mỹ định cư mà đã vô tình mang tội trốn thuế, vì họ có lợi nhuận kinh doanh hoặc có nhà cho mướn ở Việt Nam nhưng đã không khai thuế từ ngày bước chân đến Mỹ. Với luật thuế Mỹ, có thu nhập bất cứ nơi nào trên thế giới đều phải khai thuế ở Mỹ. Trốn thuế có thể ảnh hưởng đến việc gia hạn thẻ xanh sau này.
Đôi khi hậu quả của việc trốn thuế không phải đơn giản là chỉ đóng tiền phạt. Nếu Sở Thuế có bằng chứng cố tình gian lận thuế thì họ sẽ buộc tội hình sự, tiền phạt rất nặng và có thể vào tù. Rồi từ đó biết đâu lại bị liên quan đến Sở Di Trú và bị tước thẻ xanh, không được vào quốc tịch Mỹ, hoặc tệ hơn nữa thì bị trục xuất ra khỏi nước Mỹ.
Tôi thành thật khuyên quý đồng hương nên cẩn thận, rất cẩn thận, đừng vô tình hay cố tình trốn thuế.
NĐT
