LỜI GIỚI THIỆU:
Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) hồ sơ thuế của các cá nhân và công ty thương mại. Trong thời gian làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng kiểm tra các hoạt động và cách làm việc của Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến
469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd.,
Garland, TX 75044
HỎI: Tôi thật thích thú khi đọc bài phỏng vấn cô Đài Thi trên báo Trẻ “Hung thần của sở Thuế”, tôi thích cách kể chuyện của cô, bình dị mà lôi cuốn. Nhân chuyện audit, tôi xin hỏi trường hợp của chồng tôi, anh ấy đã bán một tiệm grocery cho người bạn. Người bạn điều hành khá luộm thuộm, không rõ ràng nên người CPA (cũng là bạn của chồng tôi) dự báo sớm muộn gì cũng bị sở Thuế sờ gáy. Tôi đang lo lắng, tiệm chỉ mới sang chưa tới 2 năm, vậy nếu bị audit, chủ cũ là vợ chồng tôi có cần phải sao kê giấy thuế những năm trước hay không?
Chúng tôi đã dọn nhà đi tiểu bang khác nên không lưu trữ đầy đủ, và việc cần phải làm việc với sở Thuế thì quả hơi bị phiền phức. Mong cô giải thích.
ĐÁP: Chân thành cám ơn chị đã chia sẻ cảm nghĩ của chị về bài phỏng vấn Đài Thi trên báo Trẻ số 1405.
Vợ chồng chị cứ yên tâm. Tiệm grocery trước đây của chồng chị đã bán cho người khác thì anh không còn trách nhiệm gì với tiệm đó nữa. Anh chỉ chịu trách nhiệm trước Sở Thuế cho những năm anh làm chủ tiệm.
Tính từ khi sang tên trở đi, chủ mới điều hành và khai thuế tốt xấu như thế nào cũng sẽ không liên quan gì đến chủ cũ. Nếu chủ mới bị audit, thì Sở Thuế sẽ yêu cầu chủ mới đưa ra các giấy tờ chứng minh thu nhập và khấu trừ thuế mà chính cá nhân họ đã khai và nộp cho Sở Thuế.
HỎI: Thưa cô Đài Thi, tôi làm nail, chủ tiệm trả lương mỗi tuần không trừ thuế và cuối năm đưa cho tôi mẫu 1099 để khai thuế. Mỗi năm đi khai thuế, người khai thuế của tôi thường hay hỏi tôi “năm nay muốn đóng thuế bao nhiêu”? Họ nói họ biết cách khai hợp lệ và vừa ý thân chủ. Nhiều người ở xa lái xe mấy tiếng đồng hồ đến đó khai thuế vì lấy được tiền thuế về nhiều hoặc trả thuế rất ít. Tôi không biết người khai thuế có bí quyết gì và xoay sở luật thuế như thế nào để làm vừa lòng khách hàng mà lại không bị Sở Thuế audit. Cô nghĩ sao?
ĐÁP: Xin thưa, thật tình tôi cũng không biết người khai thuế của ông có bí quyết gì, vì tôi chưa xem qua các giấy thuế họ khai cho thân chủ và không rõ họ khai gì. Biết đâu họ có cách khấu trừ thuế rất độc đáo và phong phú.
Luật thuế liên bang thì rành rành ra đó chứ không phải luật rừng. Luật thuế được áp dụng giống nhau cho dù mình ở bất cứ nơi nào. Cho nên nếu khai thuế hợp lệ thì khai ở đâu cũng sẽ có kết quả tương tợ như nhau, ngoại trừ một vài trường hợp ngoại lệ.
Riêng cá nhân tôi thì nhận thấy khai thuế sao cho hợp lệ là điều ưu tiên, cho dù thân chủ không lấy được tiền về thật nhiều hoặc trả thuế thật ít như ý muốn. Khi quý vị ký tên vào giấy thuế và nộp cho Sở Thuế thì quý vị hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Sở Thuế chứ không phải người khai thuế chịu. Bị Sở Thuế audit rất phiền phức cho nên tôi tránh làm những gì không hợp lệ.
HỎI: Chào cô Đài Thi, tôi đi làm nhận được form 1099, cho nên tôi không có tài khoản hưu trí 401(k) giống như mấy người bạn của tôi làm lương W-2. Tôi có thể tự mở tài khoản hưu cho tôi được không?
ĐÁP: Chào chị, chị tự mở tài khoản hưu được, nhưng không mở 401(k) mà là mở IRA. Chỉ có công ty mới mở 401(k) cho nhân viên lãnh lương W-2. IRA dành cho cá nhân như chị.
IRA có 2 loại: Traditional IRA và Roth IRA. Năm 2024 chị được bỏ tiền vào IRA tối đa là 7,000 đô la nếu chị dưới 50 tuổi. Nếu 50 tuổi trở lên thì tối đa là $8,000.
Traditional IRA có nghĩa là chị được trừ thuế bây giờ, ngay khi chị bỏ tiền vào IRA. Tuy nhiên, đến khi về hưu rút tiền ra thì chị hoặc người thừa kế phải trả thuế cả vốn lẫn lời.
Còn Roth IRA thì tuy chị không được trừ thuế bây giờ, nhưng khi rút tiền ra thì không phải đóng thuế gì cả. Ngay cả khi chị qua đời và con cháu được thừa hưởng tài khoản Roth IRA này, con cháu cũng không phải đóng thuế đồng nào.
Tính đường dài (ít nhất 10 năm) thì Roth IRA lợi hơn Traditional IRA. Chị có thể mở tài khoản IRA ở bất cứ nhà bank nào. Trên mạng cũng có nhiều dịch vụ IRA. Riêng cá nhân tôi thì mở Roth IRA https://Fidelity.com và https://investor.Vanguard.com.
NĐT