LỜI GIỚI THIỆU:
Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) hồ sơ thuế của các cá nhân và công ty thương mại. Trong thời gian làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng kiểm tra các hoạt động và cách làm việc của Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến
469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd.,
Garland, TX 75044
HỎI: Chào chị Đài Thi, tôi có mở tài khoản tiết kiệm giáo dục 529 cho con gái tôi. Nay cháu sắp học xong cao học nhưng chưa dùng hết số tiền trong tài khoản này. Vậy cháu có phải đóng thuế khi rút tiền ra không? Cám ơn chị.
ĐÁP: Xin thưa, muốn được miễn thuế thì quỹ tiết kiệm 529 phải được dùng để trả học phí, sách vở, nội trú v.v. trong thời gian cháu đi học. Nếu không dùng hết tài khoản này thì ông có thể cho con cháu trong gia đình họ hàng dùng được, miễn sao là dùng vào chi phí giáo dục.
Còn nếu như ông không có con cháu nào khác thì vẫn có thể được miễn thuế nếu cháu chuyển số tiền này qua tài khoản hưu trí Roth IRA, nhưng cháu phải hội đủ những điều kiện sau đây:
– Tài khoản 529 đã được thành lập ít nhất 15 năm.
– Bắt buộc phải chuyển tiền thẳng từ tài khoản 529 qua Roth IRA, không được rút ra bỏ vào bank riêng rồi mới chuyển từ bank qua Roth IRA.
– Giới hạn bỏ tiền vào Roth IRA là 7,000 đô cho năm 2024. Cháu phải đi làm có thu nhập ít nhất 7,000 đô thì mới được chuyển 7,000 đô từ tài khoản 529 qua Roth IRA. Mỗi năm con số này sẽ được luật thuế cho tăng chút đỉnh, có thể sẽ là 7,500 đô cho năm 2025.
– Được miễn thuế tối đa 35,000 đô la cho cả đời (lifetime), cho nên mỗi năm chuyển 7,000 đô thì sẽ được miễn thuế cho đến khi nào chuyển xong 35,000 đô. Nếu vượt quá 35,000 đô thì phải đóng thuế.
HỎI: Thưa cô Đài Thi, tôi chưa đến tuổi rút tiền từ tài khoản hưu trí 401(k), nhưng tôi cần rút tiền ra bây giờ để giải quyết một số chuyện quan trọng trong gia đình. Tôi biết là rút tiền ra thì phải đóng thuế, nhưng có cách nào tôi tránh được tiền phạt không cô? Xin cám ơn cô.
ĐÁP: Thưa bà, rút tiền từ tài khoản 401(k) khi chưa được 59.5 tuổi thì sẽ bị phạt 10 phần trăm. Tuy nhiên, nếu hoàn cảnh của gia đình bà giống như những trường hợp sau đây thì sẽ được miễn tiền phạt:
– Bị bệnh nặng hoặc tàn tật.
– Bị thiên tai bão lụt, hoặc nhà cửa bị hư hỏng trầm trọng (chỉ miễn phạt cho 22,000 đô).
– Trả chi phí cao học.
– Trả chi phí tang lễ.
– Mua nhà lần đầu tiên (chỉ miễn phạt cho 10,000 đô).
– Sanh con hoặc xin con nuôi (chỉ miễn phạt cho 5,000 đô).
– Bị Sở Thuế niêm phong tài khoản.
– Bị bạo hành/hăm dọa về tinh thần, thể xác, tài chánh (chỉ miễn phạt cho 10,000 đô).
Cho dù bà vẫn phải đóng thuế lợi tức khi rút tiền ra, nhưng nếu sau khi bà giải quyết chuyện gia đình xong và muốn bỏ tiền trở lại vào tài khoản 401(k), thì bà có được 3 năm để bỏ tiền vào, và bà sẽ nhận lại được tiền thuế (hoàn thuế/tax refund) mà bà đã đóng khi rút tiền ra.
HỎI: Xin chị Đài Thi cho em hỏi. Năm 2022 em khai thuế chung với chồng em và đã đóng thuế đầy đủ. Gần đây tụi em đã ly dị. Bây giờ Sở Thuế gửi thư đòi tụi em phải trả thuế của năm 2022. Họ nói rằng tụi em đã khai thuế thiếu sót, không khai số tiền lời bán cổ phiếu.
Chồng em mua bán cổ phiếu mà em không biết gì cả. Khi đi khai thuế anh ta cũng không nhắc gì đến chuyện mua bán cổ phiếu lời lỗ ra sao. Vì em không có dính líu gì cả đến chuyện này, và hơn nữa tụi em đã ly dị, em nghĩ rằng anh ta là người có trách nhiệm phải trả thuế. Em có thể yêu cầu Sở Thuế bắt anh ta trả thuế không? Cám ơn chị.
ĐÁP: Chào chị, khi vợ chồng khai thuế chung là phải chịu trách nhiệm chung chứ không thể chia ra được, cho dù bây giờ đã ly dị. Đối với Sở Thuế, năm nào đứng riêng năm đó. Năm 2022 khai chung thì Sở Thuế đòi nợ cả hai vợ chồng. Họ không chia 50/50, mà họ đòi cả hai người.
Tuy nhiên, Sở Thuế sẽ cứu xét những trường hợp ngoại lệ khi người vợ hoặc người chồng vô tội không biết người phối ngẫu của mình giấu diếm lợi tức. Khi Sở Thuế xác nhận là chị vô tội thì họ sẽ cho chị miễn trả thuế, và họ chỉ bắt chồng chị trả.
Nếu chị hội đủ những điều kiện sau đây thì nên khiếu nại với Sở Thuế:
– Chị có bằng cớ là lỗi khai thuế sai là hoàn toàn do ông chồng.
– Lúc ký tên vào giấy thuế, chị không biết là đã khai thuế sai.
– Chị không nhận được lợi lộc gì cả, chẳng hạn như chồng chị cất giữ tiền bán cổ phiếu để xài riêng, chứ không phải để trả tiền nhà cửa, xe cộ, hoặc các chi phí trong gia đình.
– Chị có 2 năm để khiếu nại, tính từ ngày chị nhận được thư đòi nợ thuế.
Nếu chị không hội đủ điều kiện trên thì nên thương lượng với ông xã để hai người thanh toán tiền thuế càng sớm càng tốt, vì để càng lâu thì tiền phạt càng tăng.
NĐT