‘Hamilton’, vở nhạc kịch từng thắng 11 giải Tony, đã được Broadway Dallas mang trở lại vùng Bắc Texas sau ba mùa vắng bóng. Khác với lần trước, kỳ này ‘Hamilton’ được diễn tại nhà hát Winspear Opera House cực kỳ đẹp. Khán trường này tuy nhỏ hơn Music Hall tại Fair Park nhưng hiện đại và ấm cúng hơn, ngồi đâu coi cũng rõ, và âm thanh rất tuyệt vời. ‘Hamilton’ là vở nhạc kịch có nhiều diễn viên da màu nhất từ xưa đến nay, nhất là người gốc Á Châu.

Stephanie Jae Park, người Mỹ gốc Hàn, thủ vai Eliza Hamilton, vợ nhà quốc phụ Alexander Hamilton (Joan Marcus/Broadway Dallas)       

Một kịch sĩ gốc Hàn khác là Marcus Choi được chọn đóng vai George Washington. Thoạt nghe tưởng như chuyện đùa, nhưng ‘Hamilton’ quả thật là nhạc kịch Broadway đầu tiên trong lịch sử mà người gốc Á có cơ hội thủ vai những nhân vật chính không phải là người Á Châu. Khi tác giả Lin-Manuel Miranda soạn vở kịch này, anh đã cố tình đưa khái niệm đa sắc tộc vào tâm điểm vì chính bản thân anh, một người di dân từ Puerto Rico, cũng gặp khó khăn tìm vai diễn trong một thế giới Broadway bị áp đảo bởi người da trắng.

Marcus Choi nhập vai George Washington (Broadway Dallas).

Marcus Choi thổ lộ anh từng đi xem ‘Miss Saigon’ và ước mơ một ngày nào đó mình cũng sẽ được đại diện cho cộng đồng Á Đông trên sân khấu Broadway. Nay anh đã trở thành người gốc Á đầu tiên và duy nhất đóng một vai Nam chính trong vở nhạc kịch lừng danh này. Đối với Marcus, ngoài việc mang lại cho anh niềm hãnh diện cá nhân, nó còn là một sự nhắc nhở rằng giờ đây đến phiên anh phải mang trên vai trọng trách tạo cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ kế tiếp. Anh mong rằng ‘Hamilton’ chỉ là bước đầu trên con đường đến Broadway cho người Á Châu.

Alexander Hamilton (Pierre Jean Gonzalez, trái) và George Washington (Marcus Choi, phải). Joan Marcus/Broadway Dallas

Ai cũng biết lên được đến sân khấu Broadway không phải chuyện dễ. Ngoài tài năng ra nó còn đòi hỏi sự hy sinh, trì chí và không ít may mắn. New York City không phải nơi dễ sống. Đời sống đắt đỏ là một chuyện, sự cạnh tranh quyết liệt trong nghề ca vũ nhạc kịch càng làm cho giấc mơ Broadway khó khăn hơn—nhất là đối với người gốc Á vốn đến từ những gia đình thường chỉ muốn con mình trở thành kỹ sư bác sĩ. Số người chọn học môn múa hát đã ít, số người dám dấn thân theo đuổi nó đến cùng càng ít hơn. Được đóng một vai phụ trong vũ đoàn thôi là coi như đã thành công rồi, đừng nói chi xa!

Hầu hết các vũ công và kịch sĩ trong ‘Hamilton’ là người da màu. (Joan Marcus/Broadway Dallas)

Khi ta nhìn thấy một người gốc Á như Marcus Choi trên sân khấu, ta phải hiểu rằng đây là một sự kiện lớn. Nó nói lên sự hoà nhập thành công vào dòng nghệ thuật chủ lưu của người gốc Á nói chung. Là người Việt, chúng ta cũng có quyền mơ ước một ngày nào đó sẽ được xem những vở nhạc kịch trên Broadway do người Việt đóng vai chính. Trước đại dịch, Francesca Nông đã làm nên lịch sử khi cô trở thành người Việt đầu tiên thủ vai Kim trong vở ‘Miss Saigon’ của Cameron Mackintosh, diễn tại Bass Hall ở Fort Worth vào tháng 12, 2019. Nhưng khi ấy Francesca mới chỉ là một diễn viên trừ bị, gọi là “understudy”, chứ chưa phải là người được thủ vai chính mỗi đêm. Rất tiếc COVID đã khiến cho vở đó phải rã đám, nếu không biết đâu cô đã trở nên một tên tuổi như Stephanie Jae Park.

George Washington (Marcus Choi) giã biệt chính trường, quay về làm thường dân. (Joan Marcus/Broadway Dallas)

Stephanie Jae Park may mắn hơn nhiều trẻ em Mỹ gốc Á khác ở chỗ cô sinh trưởng ở Guam. Cô nói thuở thiếu thời cô không bao giờ có cảm giác mình là người da màu vì xung quanh mình toàn là người da màu. Thứ nhì là mẹ cô rất thích kịch nghệ và hay tham gia vào các chương trình ca nhạc kịch do cộng đồng tổ chức. Do đó từ nhỏ cô đã hấp thụ cái không khí của sân khấu. Mãi đến khi gia đình cô dọn sang tiểu bang Colorado năm cô 11 tuổi cô mới phát hiện mình thuộc thành phần thiểu số. Và khi cô chọn học môn ca nhạc kịch ở đại học, gia đình cô không những không phản đối mà còn khuyến khích. Đối với người Việt thì chuyện này có lẽ hiếm.

Eliza (Stephanie Jae Park) và Alexander Hamilton (Pierre Jean Gonzalez) trong một màn múa. (Joan Marcus/Broadway Dallas)

Một cản trở lớn khác cho việc người Á Châu nói chung, và người Việt nói riêng, khi tham gia Broadway là không có nhiều vở kịch có vai cho người gốc Á. Đó cũng là lý do tại sao ‘Hamilton’ lại có đến hai ba diễn viên Á Châu—vì ai cũng có thể đóng bất cứ vai nào miễn họ có khả năng. Stephanie Jae Park kể lúc đầu cô không hề tính đến việc thử vai cho ‘Hamilton’ vì nghĩ rằng mình không hạp. Nhưng một khi được nhận vào kịch đoàn rồi cô mới thấy được cái hay của Lin-Manuel Miranda khi anh quyết định chọn diễn viên da màu cho những nhân vật lịch sử ai cũng nghĩ phải là người da trắng. Quyết định táo bạo này đã mở ra nhiều cánh cửa cho cộng đồng da màu khắp nơi, không riêng gì trên Broadway.

Joan Marcus/Broadway Dallas

Stephanie Jae Park nói cô hy vọng thành công của ‘Hamilton’ và của những nghệ sĩ như cô hay Marcus Choi sẽ khuyến khích các nhà soạn nhạc và kịch tác gia gốc Á dựng lên nhiều kịch phẩm khác để tạo cơ hội cho người Á Đông tham gia nhiều hơn nữa vào thế giới Broadway. Trong số các nhạc sĩ người Việt hiện nay, nhạc sĩ khiếm thị Đức Đạt là người đang ấp ủ giấc mộng soạn một vở nhạc kịch kiểu Broadway nhưng dựa trên văn hoá Việt Nam. Hy vọng giấc mơ của anh sẽ một ngày trở thành hiện thực. Khi ấy người viết chắc chắn sẽ đi xem (có thể nhiều lần) và viết một bài “review” thật tường tận và chi tiết.

Joan Marcus/Broadway Dallas