Những tràng pháo tay kéo dài sau mỗi màn trình diễn của các nghệ sĩ, cả khán phòng gần một ngàn khán giả im lặng, thả cảm xúc vào từng mỗi bản nhạc. Khó có thể diễn tả hết những cảm xúc lẫn lộn của mỗi khán giả đã theo dõi trọn vẹn một chương trình nhạc thính phòng dài hơn 3 tiếng đồng hồ cho đến tận phút chót, mà theo lời Nhạc sĩ Lê Văn Khoa đã phát biểu trên sân khấu là “lần đầu tiên trên thế giới” có một chương trình âm nhạc Việt Nam như vậy.
Bài “Việt Nam Việt Nam” của Phạm Duy được mọi người Việt và Mỹ đồng ca trong phần đệm của dàn giao hưởng (Bảo huân/Trẻ)
Ðó là không khí chung của đêm nhạc thính phòng “Dòng Chuyển Của Âm Thanh” (A Legacy of Sounds) được tổ chức tại trung tâm nghệ thuật Allen HS Performing Art Center vào tối thứ Bảy ngày 6 tháng Tư năm 2024 vừa qua, với sự trình diễn của những nghệ sĩ tài năng gốc Việt cùng dàn đại hoà tấu và hợp xướng The Allen Philharmonic Orchestra & Symphony Chorus của thành phố Allen thuộc khu vực Dallas, Texas.
Theo lời Ban Tổ Chức, “Dòng Chuyển Của Âm Thanh” là sự kết hợp Đông-Tây độc đáo, mang những thang âm mới mẻ, chưa từng được công diễn bất cứ nơi nào qua những tiếng đàn bầu, đàn kìm, đàn tranh, đàn T’rưng hoà quyện cùng dàn nhạc giao hưởng và ban hợp xướng Tây phương. Từ vọng cổ Cao Văn Lầu cho đến Opera, từ các nhạc sĩ qua nhiều thế hệ như Lê Thương, Phạm Duy, Cung Tiến, Trịnh Công Sơn cho đến nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Từ những tài danh Việt- Mỹ từng giành được giải thưởng âm nhạc Grammy danh giá cho đến các nhà soạn nhạc trẻ tài năng gốc Việt đang tạo tiếng vang tại hải ngoại, chương trình là câu chuyện về chiến tranh và ước vọng hoà bình, về những mất mát trong hành trình tìm tự do.
Dạ Cổ Hoài Lang rất độc đáo của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu qua giọng ca và tiếng đàn kìm của nghệ sĩ Chí Tâm, tiếng đàn bầu Lily Nguyễn, đàn tranh Hải Yến và tiếng trống Ian Bùi hòa chung với dàn giao hưởng Tây phương. (Bảo huân/Trẻ)
Thật vậy, “Dòng Chuyển Của Âm Thanh” là cuộc hội ngộ văn hóa hiếm hoi tại Mỹ, không chỉ giới thiệu nhạc Việt và những tài năng trình diễn và sáng tác nhạc cổ điển gốc Việt đến các khán giả Mỹ mà còn mang đến cho khán giả Việt một hành trình âm nhạc Việt Nam, những hoài niệm về những ngày quê hương thanh bình, niềm tự hào và hy vọng về một thế hệ trẻ gốc Việt đang bước vào lãnh vực nghệ thuật chưa mấy được phổ biến trong cộng đồng.
Có thể xem đây như một chương trình nhạc Lê Văn Khoa với phần lớn các tác phẩm được trình diễn là do ông soạn nhạc. Nhạc sĩ Lê Văn Khoa sinh năm 1933, có thiên khiếu âm nhạc từ rất sớm. Là một nhạc sĩ đa tài, ông sáng tác ca khúc, viết đại hợp ca-hoà tấu, được nhiều dàn giao hưởng và hợp xướng Mỹ và thế giới trình diễn. Ông còn là một nhiếp ảnh gia có giải thưởng, được trưng bày nhiều nơi trên thế giới. Niềm đam mê về âm nhạc của ông từng được ông diễn bày rằng, “Âm nhạc là tấu khúc của vũ trụ, nhà soạn nhạc chỉ có khả năng nghe và ghi lại một vài điểm nhỏ của tấu khúc vĩ đại ấy để chia sẻ với đồng loại” (Lê Văn Khoa).
Nghệ sĩ Phạm Hà
Với khoảng gần 20 tiết mục, mỗi tiết mục đều có một sắc thái và phong cách riêng biệt đã mang lại sự bất ngờ, thú vị lẫn cảm kích cho khán giả hiện diện.
Mở màn chương trình là tiết mục Dạ Cổ Hoài Lang rất độc đáo của cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu qua giọng ca và tiếng đàn kìm của nghệ sĩ Chí Tâm, tiếng đàn bầu Lily Nguyễn, đàn tranh Hải Yến và tiếng trống Ian Bùi hòa chung với dàn giao hưởng Tây phương. Đó là giọng nam cao tenor cuồn cuộn, âm vang của nghệ sĩ Phạm Hà trong các ca khúc Ca Ngợi Tự Do, Mơ Về Quê Tôi của nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Đó là tiếng hát thánh thót của nghệ sĩ Ngọc Hà, phu nhân của nhạc sĩ Lê Văn Khoa cũng qua các ca khúc của ông như Chiều Thu và Sài Gòn Của Tôi của nhạc sĩ Ian Bùi.
Nghệ sĩ Hải Yến
Đó là ca khúc rất cảm động Đừng Đứng Bên Mộ Tôi mà Khóc (Do Not Stand at My Grave and Weep) của thi sĩ Clare Harner, được nhạc sĩ Patrick Vũ soạn hòa âm và ban hợp xướng Dallas Chamber Choir trình diễn dưới sự điều khiển của nhạc trưởng gốc Việt Jon Lê Culpepper để tưởng niệm các nạn nhân trong vụ xả súng tại Allen. Đó là ngón đàn guitar độc tấu điêu luyện của nghệ sĩ Nguyễn Đức Đạt hay tiếng cello sâu lắng của Sumo, tức Liaminh Bùi hay tiếng đàn tranh réo rắt, vui nhộn diễn tả qua tác phẩm Trăng Rằm của Hải Yến.
Và chắc chắn là các tiết mục độc đáo trong giọng hát lẫn diễn xuất tuyệt vời của 2 nghệ sĩ giọng soprano là Teresa Mai và Hila Plitmann trong ca khúc Diễm Xưa của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn được nhạc sĩ Duy Trần soạn nhạc và bản Opera Andromeda trong album nhạc Mythologies II chuẩn bị được phát hành. Ca sĩ tài sắc Teresa Mai với nghệ danh Sangeeta Kaur, tạm dịch là “Nàng công chúa âm nhạc và khúc thanh âm” là người Việt đầu tiên giành giải Grammy vào năm 2022 và ca sĩ Hila Plitmann gốc Do Thái đã 2 lần chiếm được giải Grammy.
Nghệ sĩ Ngọc Hà
3 ca khúc trong trường ca Hòn Vọng Phu của nhạc sĩ Lê Thương được ban hợp xướng Allen trình bày dưới sự phụ họa các nhạc cụ cổ truyền Việt Nam từ các nghệ sĩ Chí Tâm, Hải Yến và các giọng ca Ngọc Hà, Phạm Hà là một tiết mục thật xuất sắc, vang vọng và hào hùng, cũng như bài hát kết thúc chương trình Việt Nam, Việt Nam của nhạc sĩ Phạm Duy đã được khán giả đồng loạt đứng dậy vỗ tay hát theo thật cảm động.
Trên trang facebook cá nhân của mình, nhạc trưởng Jon Lê Culpepper có viết rằng anh lớn lên và theo đuổi đam mê trong môi trường không có nhiều nhạc sĩ cổ điển người Việt như anh thì chương trình “Dòng Chuyển Của Âm Thanh” có lẽ đã mang lại cho anh và khán giả người Việt cơ hội được gặp gỡ không chỉ nhạc sĩ Lê Văn Khoa mà cả những tài năng gốc Việt thuộc thế hệ thứ nhì trong lãnh vực âm nhạc cổ điển này.
Đừng Đứng Bên Mộ Tôi mà Khóc của thi sĩ Clare Harner, được nhạc sĩ Patrick Vũ soạn hòa âm và ban hợp xướng Dallas Chamber Choir trình diễn dưới sự điều khiển của nhạc trưởng gốc Việt Jon Lê Culpepper (Bảo huân/Trẻ)
Đó là nhạc sĩ Patrick Vũ, sẽ tốt nghiệp cao học âm nhạc trong năm nay nhưng nhiều tác phẩm của anh đã được các dàn hợp xướng Mỹ trình diễn nhiều nơi và đã được National Concerts mời sáng tác một bản hợp xướng sẽ được trình diễn tại Carnegie Hall tại New York, là một trong những trung tâm trình diễn âm nhạc cổ điển uy tín và danh giá nhất thế giới. Đó là Dylan Trần từ Louisiana, nhà soạn nhạc và từng được nhiều giải thưởng sáng tác và có tác phẩm được trình diễn ra ngoài nước Mỹ, như Úc, Anh, Pháp, Áo, Phần Lan… Đó là Duy Trần, một cựu sinh viên cao học âm nhạc tại USC và là nhà soạn nhạc cho các hãng lớn như Sony, Samsung … có các tác phẩm từng xuất hiện trong các liên hoan phim như Sundance, Hollyshorts.
Được chuẩn bị từ tháng Hai năm nay, dưới sự chấp thuận và ủng hộ của Chủ Tịch cùng ban quản trị The Allen Phiharmonic tại thành phố Allen, Texas, anh Ian Bùi và cô Diễm Tú cũng là hai thành viên thuộc ban giám đốc của tổ chức này, đã dành nhiều công sức và thời gian để thực hiện cho chương trình công phu và quy mô này. Từ việc mời các nghệ sĩ tham dự, tổ chức, tìm bảo trợ tài chính cho đến việc chuyển ngữ Anh-Việt, Việt-Anh các ca khúc được trình bày và phóng lên màn ảnh trong đêm diễn. Cũng nói thêm, Ian Bùi là dịch giả cuốn Hồi Ký Kiều Chinh, An Artist in Exile của nữ tài tử Kiều Chinh sang Anh ngữ. Trên các trang facebook cá nhân, không ít khán giả đã bày tỏ sự cảm ơn của họ gởi đến BTC, những nhạc trưởng, các nhạc công dàn giao hưởng cùng các ca sĩ ban hợp xướng, các nhân viên hậu trường và những nhà bảo trợ đã góp phần mang lại một chương trình quá ý nghĩa và thành công cùng nhiều cảm xúc đến như vậy.
Teresa Mai và Hila Plitmann trong ca khúc Diễm Xưa của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn (Bảo huân/Trẻ)
Khi được hỏi cảm nghĩ về chương trình, nhạc sĩ Lê Văn Khoa đã trả lời cùng tác giả rằng, điều vui nhất là chúng ta đã đưa nhạc Việt âm vang, hoà vào với nhạc giao hưởng Tây Phương, các nhạc sĩ Mỹ trong chương trình đều bày tỏ sự thích thú và cảm ơn ông đã soạn nhạc cho họ và khán giả Việt lần đầu được nghe ban hợp ca Mỹ trình bày một số ca khúc Việt quen thuộc. Còn với ca sĩ Teresa Mai, cô cho biết cô rất vui không chỉ tham gia trình diễn trong chương trình mang lại những cảm xúc lạc quan cho khán giả mà còn vui hơn khi lần đầu gặp một thế hệ gốc Việt thứ nhì đầy hy vọng, đang mang tài năng và đam mê của mình đến một cung bậc cao hơn trong âm nhạc Hoa Kỳ và thế giới.
Nhạc sĩ Lê Văn Khoa sau cánh gà. (photo diễm cơ)
Dallas 04/2024
ĐYT
