Này bạn ơi,
liệu ta có thể nào quên đi. những thân tình cũ,
và không bao giờ hồi tưởng lại
không đâu, bạn nhỉ
thời gian trôi qua
và cho dẫu giữa chúng ta. là biển lãng quên. sóng gào
nhưng chúng ta hãy cùng nâng ly cho tình thân ái ngày xưa
Nắm tay và hát Auld Lang Syne trên đường phố Birmingham năm 1972
Thơ tôi đấy,viết theo lời bài Auld Lang Syne. Auld Lang Syne (Những ngày xưa thân ái) là một bài hát rất xưa của người Tô Cách Lan. Sau này được hát lúc bạn bè chia tay nhau, nhất là trong đêm New Year’s Eve. Giờ đây, sắp tới đêm Giao Thừa Tết Tây rồi đó. Chúng ta hãy cùng nghe lại Auld Lang Syne.
Should auld acquaintance be forgot,
and never brought to mind?
Should auld acquaintance be forgot,
and auld lang syne?
Ce n’est qu’un au revoir mes frères,
Ce n’est qu’un au revoir
Oui nous nous reverrons mes frères,
Ce n’est qu’un au revoir.
Giờ đây anh em chúng ta cùng nhau giã từ lòng còn lưu luyến
Cách xa nhưng ta hằng mong rồi đây có ngày còn hòng gặp nhau.
Hướng đạo sinh từ nhiều quốc gia cùng chung tay hát Auld Lang Syne tại Trại Họp bạn Thế giới lần thứ nhất, 1920. Ảnh: The Scouts (UK) Heritage Service, CC BY 4.0.
Trên là đoạn mở đầu bài Auld Lang Syne tiếng Anh và hai câu đầu bài Tạm Biệt trong tiếng Pháp và tiếng Việt hồi xưa. Nói riêng về bài Auld Lang Syne tiếng Anh, thường trong đêm New Year’s Eve hằng năm, tại quảng trường Times Square ở Nữu Ước, hằng triệu người náo nức, hân hoan cùng nhau hát mừng Auld Lang Syne. “Này bạn ơi, liệu ta có thể nào quên đi những thân tình cũ, và không bao giờ hồi tưởng lại nữa? Không đâu, bạn nhỉ, thời gian trôi qua (và dẫu cho giữa chúng ta là biển lãng quên sóng gào), nhưng chúng ta hãy cùng nâng ly cho tình thân ái ngày xưa.” Đại ý lời của bài Auld Lang Syne là như vậy, về sau người ta còn đặt thêm nhiều lời nữa để diễn tả với nhiều ảnh tượng hơn về những tình thân ái của một thời được gọi là “The Old Good Time”. Chẳng hạn, ca từ nhắc lại thời bạn bè chạy chơi trên các ngọn đồi và hái những bông cúc trắng cũng như bơi thuyền trên sông hồ từ sáng cho tới chiều hôm. Vậy mà giờ đây xa cách ngàn trùng, nhưng thế nào rồi cũng có lúc bạn bè hội ngộ, nếu không trong thực tại thì cũng trong ý nghĩ tưởng nhớ.
Auld Lang Syne nguyên gốc là một bài hát rong Tô Cách Lan (Scots Ballad), ca từ được đặt ra khoảng năm 1677. Về sau, thi sĩ Robert Burns của xứ Tô Cách Lan nhuận sắc lại và ông đã gửi một bản cho Bảo Tàng viện Anh quốc với lời ghi chú: “Bài hát sau đây nguyên là một ca khúc xưa chưa bao giờ được in ra dù dưới dạng bản thảo …” Và cứ như thế, bài hát được truyền đi khắp mọi nơi trên thế giới. Theo tập tục của Tô Cách Lan, Auld Lang Syne được hát lên trong đêm New Year’s Eve. Ở Bồ Đào Nha, và ở VN trước 1975, nó được hát lúc chia tay, đặc biệt trong phong trào Hướng Đạo Sinh. Ở Đài Loan, sinh viên tốt nghiệp ra trường cùng nâng ly rượu mừng hát Auld Lang Syne, và người ta cũng hát nó lúc cử hành tang lễ. Riêng tại Mỹ, ca khúc Auld Lang Syne từ lâu đã là ca khúc được hát lên trong đêm New Year’s Eve, đêm Giao thừa giã từ năm cũ đón chào năm mới. Điều này đã trở thành truyền thống. Bài hát được biết đến ở Mỹ là do công lao của Guy Lombardo khi dàn nhạc của ông chơi bài hát này trong thời gian chờ giữa hai chương trình truyền thanh trong một cuộc phát thanh trực tiếp tại khách sạn Roosevelt tại New York vào năm 1929 (cách đây cũng gần 100 năm rồi). Rất tình cờ, bài hát ấy lại được chơi vào ngay sau khi đồng hồ gõ chuông báo Giao thừa, và thế là một truyền thống mới đã được hình thành.
André Rieu và toàn ban nhạc trình bày Auld Lang Syne – nguồn NPR
Nội dung cụ thể của bài hát là gì? Nó chỉ là câu chuyện của hai ông bạn già người Scotland gặp lại nhau sau một thời gian dài; vốn tính keo kiệt (cố hữu của người Scots), họ rủ nhau đi uống rượu nhưng phần ai nấy trả, để ôn lại những kỷ niệm từ ngày xửa ngày xưa. Và cứ thế, câu chuyện của họ kéo dài miên man bất tận, với những hoài niệm đẹp đẽ. Họ ngồi uống, đến quên cả giờ giấc, uống mãi từ chiều cho đến tận khuya… Và chỉ sực tỉnh ra khi chuông đồng hồ gõ 12 tiếng.
Giao thừa! Năm cũ đã qua, năm mới đến. Thời hoa mộng đẹp đẽ nhất đã qua, nhưng những kỷ niệm đẹp ấy cũng làm ta ấm lòng và lạc quan bước vào năm mới.
Và người bạn thân yêu của tôi ơi, trong đêm New Year’s Eve này, bạn hãy nhìn vầng trăng xanh huyền hoặc và nghe lại bài Auld Lang Syne, để cảm nhận thân tình ấm áp từ phương này gởi tới…
TN
Xin nghe André Rieu và toàn ban nhạc trình bày Auld Lang Syne ở đây:
https://www.youtube.com/watch?v=11wYCgYms2I
