Những ngày giữa tháng Năm, dư luận khắp nơi xôn xao tin chấn động bởi truyền thông Mỹ. Đó là con số 50 người Mỹ gốc Việt bị bắt giữ trong cuộc điều tra liên quan đến đường dây kết hôn giả ở Houston – Texas, theo Cục Kiểm soát Di trú và Hải quan Hoa Kỳ. 

Ngày 30/4/2019, đại bồi thẩm đoàn liên bang đã buộc tội 96 người với 206  cáo trạng. Mỗi người có thể phải đối mặt từ 10 đến 30 năm tù. Công tố viên của Houston  cho biết người chủ mưu đường dây kết hôn giả này là Ashley Yen Nguyen, còn gọi là Duyên, 53 tuổi, ở Houston. Bà Duyên đã điều hành một đường dây kết hôn giả có tổ chức ngay trong chính căn nhà của bà ta ở High Star Drive, với quy mô hoạt động nối kết khắp nơi trên Texas và Việt Nam. Luật sư Tom Henderson, đại diện cho một bị cáo, nói với đài KHOU 11: “Cáo buộc ở đây là việc trả tiền cho ai đó để thu xếp một cuộc hôn nhân giả.”

Theo bản cáo trạng, người vợ/chồng được hưởng lợi từ cuộc kết hôn giả sẽ thỏa thuận trả cho bà Duyên khoảng 50,000 – 70,000 USD để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ. Các thỏa thuận được cho là chia theo tỷ lệ. Cứ mỗi khi hồ sơ nhập cư được đi xa hơn thì họ phải trả thêm một khoản cho bà Duyên, từ bước được nhập cảnh vào Hoa Kỳ, đến bước có “thường trú nhân có điều kiện” và cuối cùng là “tình trạng thường trú nhân toàn diện”.

Ngoài ra bà Duyên còn “tuyển” các công dân Hoa Kỳ giả đóng vai người vợ/chồng đứng ra bảo lãnh, làm hôn thú (petitioner) cho các đối tác hôn thú muốn nhập cư vào Hoa Kỳ. Họ sẽ nhận được một khoản tiền từ các đối tác này. Ðường dây này cũng ngụy tạo các album ảnh cưới giả, để chứng tỏ rằng họ có tổ chức lễ cưới linh đình, chứ không chỉ là tới tòa làm chứng chỉ kết hôn không thôi. Cáo trạng còn cáo buộc đường dây này cung cấp thông tin sai về thuế và việc làm để USCIS chấp thuận các hồ sơ xin nhập cư.

Đài Truyền hình SBTN đang phỏng vấn anh Khả Trần

Trong danh sách gần 100 đối tượng bị truy tố, nổi bật có một luật sư gốc Việt là Nguyễn Lê Thiên Trang, 45 tuổi ở Pearland. Quê quán tại Ðà Lạt, Thiên Trang được biết như một học sinh năng động ngay khi học cấp 2 của trường Nguyễn Du, và cho đến PTTH Bùi Thị Xuân. Cô từng tham gia một số chương trình của Ðài Phát thanh Ðà Lạt – Lâm Ðồng.  Bà Trang hiện là giám đốc quản lý văn phòng luật sư Pham & Nguyen Law Group; website của văn phòng này cho biết bà Trang tốt nghiệp trường Luật Nam Texas và được cấp giấy phép hành nghề năm 2011.

Luật sư Thiên Trang bị cáo buộc đã giúp tìm kiếm và “tuyển dụng” công dân Mỹ để kết hôn giả, gian lận bưu tín để gởi hồ sơ dàn dựng cùng chữ giả; khai man địa chỉ người sống chung; và xác nhận việc làm không có thật. Ðường dây này đã hoạt động từ tháng 8/2013.

Một nữ du học sinh tâm tình: “Sống trong một đất nước dưới sự cai trị của chế độ cộng sản độc tài, hầu hết tụi em không ai muốn trở về Việt Nam khi đã được đặt chân đến vùng đất tự do. Không phải bạn nào cũng xuất thân thành phần con cháu quan chức. Tụi em từ lớp bình dân nhờ học giỏi mà được du học, qua đây học xong  và ai cũng mong muốn ở lại Mỹ.

Ông Mark Dawson của cơ quan Ðiều tra An ninh Nội địa Houston chia sẻ: “Các vụ bắt giữ này đánh dấu đỉnh điểm của cuộc điều tra từ nhiều nhà chức trách kéo dài một năm; là một trong những âm mưu lừa đảo hôn nhân lớn nhất từng được ghi nhận ở khu vực Houston.”

Cáo trạng cho rằng các cuộc hôn nhân được cho là giả vì vợ /chồng không sống cùng nhau, không có ý định sống cùng nhau. Tất cả trái ngược với giấy tờ và các tuyên bố họ cung cấp cho USCIS. Một số cặp vợ chồng chỉ gặp nhau một thời gian rất ngắn, thường ngay trước khi họ có giấy chứng nhận kết hôn, hoặc thậm chí là không gặp lần nào.

Anh Khả Trần, từng làm kỹ sư ngành IT và hiện là phụ tá pháp lý cho một văn phòng luật sư tại Houston, có một góc nhìn khác: “Thật và giả lẫn lộn trong số hồ sơ nhập cư sẽ không còn dễ dàng như trước, nhất là tình trạng hôn nhân. Từ đây, chính phủ Hoa Kỳ sẽ có hình thức kiểm soát chặt chẽ hơn về vấn đề di trú nhập cư và tỷ lệ thành công giảm đi cho những ai có ý định đi Mỹ theo diện hôn nhân.”

Theo bà Kim Mai, cư dân Houston, thì “Những âm mưu có tổ chức và cá nhân hoạt động phi pháp đã ảnh hưởng đến cộng đồng người Việt tại Mỹ. Hiện tại vài người rất hoang mang cho số phận mình trong tiến trình nhập cư. Nhiều người bị tiền mất họa mang, đã tốn rất nhiều tiền mà còn có nguy cơ sa vào vòng lao lý. Mọi toan tính tương lai cuộc đời hoàn toàn đảo ngược. Tội nghiệp.”

Luật sư Tom Tùng Hoàng, khi trả lời phỏng vấn Ðài Truyền hình SBTN, cho rằng: “Ðây là nỗi buồn của giới luật sư” và “Sự tai hại này sẽ ảnh hưởng đến với những hồ sơ bảo lãnh đòan tụ của nhiều người khác, bắt buộc gặp khó khăn hơn”.

Cô T.A, giáo sư của trường Ðại học phía North West lại suy nghĩ khác: “Trong tình hình đất nước hiện nay dưới chế độ cộng sản khắc nghiệt, nhiều người Việt tìm mọi cách để vào được đến Mỹ là điều dễ hiểu. Cây cột điện cũng muốn đi Mỹ mà! Ngay cả viên chức cao cấp Cộng sản Việt Nam chống Mỹ kịch liệt vẫn tìm cách cho con cái gia đình định cư tại Mỹ, thì huống gì một người dân đi tìm lối thóat cho bản thân và gia đình họ. Do vậy họ đáng thương hơn là đáng trách trong sự việc này. Nếu đường dây chứa chấp thành phần ấy thì nên trục xuất; còn trúng dân thường thì quả là đau lắm.”

Bạn Phương Lan, sống tại Cypress, Texas, có vị hôn phu đang tại Việt Nam lo lắng : “Khi nhiều trường hợp giả bị phát hiện, Mỹ sẽ thắt chặt luật, làm ảnh hưởng các hồ sơ kết hôn thật. Người chồng / vợ khó đậu phỏng vấn, hoặc thời hạn kéo dài lâu.”

Sự việc xảy ra đã làm cộng đồng người Việt bị sốc nặng.

Theo những thông tin mà phóng viên Trẻ nắm được khi tiếp xúc, bà con trong cộng đồng người Việt hoàn toàn không welcome  những đám người kết hôn giả mà gốc là gia đình quan chức CS đã vơ vét tiền bạc, tài nguyên của đất nước, hủy hoại cuộc sống của người dân trong nước rồi đưa con cái qua du học, kết hôn giả để ở lại Mỹ hưởng cuộc sống trưởng giả. Họ phải bị trục xuất. Chính những người tổ chức đường dây hôn nhân giả này đã làm cộng đồng mang tiếng xấu, trong khi người tị nạn chân chính lúc nào cũng muốn đóng góp tài sức cho quê hương thứ hai của mình, và lúc nào cũng muốn người bản xứ nhìn nhận mình là những công dân tốt.

TT

Houston, TX.