Vườn quốc gia Tràm Chim nằm trong vùng Đồng Tháp Mười, thuộc huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp với tổng diện tích khoảng 7,400 ha, bao gồm 5 xã: Tân Sinh Công, Phú Đức, Phú Hiệp, Phú Thành B, Phú Thọ. Được xếp trong hệ thống rừng đặc dụng của Việt Nam, có hệ sinh thái động thực vật phong phú, đặc biệt có sếu đầu đỏ, một loài chim cực kỳ quý hiếm.
Ở Tràm Chim
Theo tài liệu là vậy, nhưng để đến đây vào mùa sếu đầu đỏ bạn phải canh đúng thời điểm. Kinh nghiệm của nhiều người sếu về Tràm Chim vào tháng Giêng và tìm bạn tình vào Tháng 5 (trước mùa mưa).
Lựa chọn thời gian để đến Tràm Chim rất quan trọng. Nhiều người cho rằng, để ngắm được cảnh đẹp, đàn chim quý hiếm thì nên đi vào tháng 2 – 3 âm lịch; tuy nhiên có người chỉ thích đến đây vào mùa nước nổi từ Tháng 8 – 11 âm lịch vì sẽ có rất nhiều sản vật ngon.
Tôi đến Tràm Chim 2 lần cách nhau 1 năm. 1 lần vào tháng Ba và 1 lần vào tháng Hai, “tận mục sở thị” 2 mùa hoa nhĩ cán tím (tháng Ba) và hoàng đầu ấn (tháng Hai). Là 2 mùa hoa đặc biệt chỉ có ở vùng Đồng Tháp Mười.
Nhĩ cán tim rất mảnh khảnh
Mùa hoa nhĩ cán tím
Hôm ấy chúng tôi khá may mắn khi đi xuồng trên dòng kênh để vào Tràm Chim ngắm được rất nhiều loài chim lạ và đẹp. Nhiều đến mức máy hình của tôi vừa chụp, rồi quay phim lia góc nào cũng đầy chim bay lượn. Xuồng dọc theo kênh, rẽ phải, trái … người chèo, người chụp hình, người say sưa ngắm… Cho đến khi “sực tỉnh” vì tiếng cô chèo xuồng báo là khách lên bờ tại đây rồi băng qua một đoạn ngắn sẽ có đò ngang đưa đến vùng hoa nhĩ cán tím.
Thú thật, lúc đứng trên bờ nhìn xuống dòng kênh, hai bên chạy dài một màu tím buồn buồn tôi có chút thất vọng vì không như trong trí tưởng tượng. Nhưng, ngồi trên xuồng trôi chậm vào vùng màu tím buồn ấy mới thấy “ồ, à”. “Tưởng không đẹp mà đẹp không tưởng”!
Như có hàng triệu nhánh rong mảnh khảnh vươn lên khỏi mặt nước, đính trên mình những nhánh rong gầy guộc ấy là những cánh hoa màu tím bé xíu, nở bung xoè, cảm giác như tấm thảm nhung mịn được dệt nên từ những đoá hoa bé xíu, li ti ấy
Tạo dáng với hoa hoàng đầu ấn
Nhĩ cán tím (hay còn gọi rong ly tím) là hoa của một loại rong sống ở vùng nước ngập mặn và nở theo mùa tự nhiên. Ở đây, hai “bờ hoa” chạy dài khoảng 1 cây số. Những cành rong vươn thẳng, chen chúc thành từng vạt dày, mỏng, vừa lãng mạn, tự tin, đẹp ngất ngây.
Hoa gần sát, giơ tay là chạm khẽ vào chúng. Mỗi cánh hoa có 3 cánh mỏng và nhỏ trông mong manh, dịu dàng. Càng đẹp hơn khi có những bông súng màu trắng hiền hoà điểm xuyết trên thảm hoa. Xuồng lúc này trôi thật chậm, sẽ dừng lại nếu khách yêu cầu. Máy hình của tôi bắt được rõ nét những cây rong ly vươn cao, trên mình nó gắn những cánh hoa bé xíu mà … kiêu hãnh.
Ngắm gần rồi nhìn xa. Chính giữa là dòng nước, hai bên là thảm hoa tím như được bảo vệ bởi hai lớp thảm thực vật xanh dày tạo nên bức tranh màu sắc đẹp và sống động. Đẹp nín thở!
4 người vừa đủ cho một xuồng
Chị chèo xuồng cho biết, hoa nở nhiều nhất vào sau Tết âm lịch, kéo dài khoảng 30-45 ngày, sau đó thưa dần và sẽ hết hẳn mùa vào cuối Tháng 3 dương lịch.
Có những đoạn kênh, nhĩ cán tím mọc dày trên mặt nước, người chèo phải cho xuồng đi thật nhẹ, len lỏi thật khéo vào nơi không có hoa, bởi chỉ cần lệch một chút thôi có thể phá hỏng bức tranh hoa.
Còn nữa là bức tranh của rong dưới nước trong suốt, ẻo lả rất sống động.Một đàn cá nhỏ bơi qua tưởng rằng chỉ cần cho tay xuống nước là vớt được chúng.
Chim bay trước mặt
Rời dòng kênh nhĩ cán tím, chúng tôi leo lên chòi canh và nhìn ngắm chung quanh: phía này thảm thực vật xanh dày, phía kia những cánh đồng cỏ lúp xúp, vài chiếc xuồng trên con kênh hẹp, con đường nhỏ, chiếc cầu, xe máy chạy trên đường đê… làm nên cảnh quê thơ mộng, bình yên.
Ngồi xuồng trên đường ra, một lần nữa được ngắm cảnh chim bay như muỗi trước mặt. Về chiều, tiếng chim kêu dường như nhiều hơn khiến rừng rộn rã, thật sự có chút luyến lưu khi rời khỏi nơi này!
Thường một tour ngắm hoa nhĩ cán tím phải đủ 4 người cho một xuồng. Để trọn vẹn vừa ngắm vườn chim và hoa nhĩ cán tím bạn phải mất khoảng 4 giờ. Cần hỏi kinh nghiệm từ người chèo xuồng để canh sao cho đến nơi đúng vào lúc hoa nở đẹp nhất (8-10 giờ sáng) cũng như trọn vẹn ngắm cảnh rừng, sông nước, chim bay lượn …
Chòi canh ở khu vực hoa nhĩ cán tím
Mùa hoa hoàng đầu ấn
Hoàng đầu ấn là một loại cỏ thân cứng, có tên khoa học là Xyridaceae mọc trong các đầm lầy, ẩm vừa phải và chịu được hạn. Cây có rễ, thân mọc thẳng. Ở Tràm Chim, cây mọc trong nước, đến mùa khô nước rút xuống mới trổ hoa.
Bạn tôi cho biết: “Đây là một loại hoa cỏ vàng rất đặc biệt, chỉ đơm hoa vào thời điểm nhiệt độ khắc nghiệt nhất năm, thường vào khoảng tháng Hai đến tháng Ba. Năm nào thời tiết càng nắng nóng chói chang hoa càng nở nhiều. Tuy nhiên, vì phụ thuộc thời tiết khắc nghiệt nên có năm, đến cuối Tháng 11 là có hoa. Mùa hoa kéo dài 1 tháng. Ở Tràm Chim, sau khi lũ rút hết, nước cạn dần, để lộ ra những trũng nước vàng đặc quánh phèn đến mức chỉ còn 2 loài thực vật có thể tồn tại được, trong đó có hoàng đầu ấn”.
Theo kinh nghiệm của nhiều người, hoa nở trong thời gian từ 11 – 13 giờ, do đó, phải canh đúng thời điểm, sớm hay trễ quá hoa sẽ không còn đẹp nữa.
Đường quê từ trên chòi canh nhìn xuống
Lần này chúng tôi không đi xuồng trong Tràm Chim mà chạy xe từ khu trung tâm Vườn Quốc gia Tràm Chim đến nơi có hoa hoàng đầu ấn đang rộ mùa khoảng 10 cây số.
Thật sự quyến rũ khi nhìn xa tít phía trong cả một cánh đồng hoa vàng bao la rộng lớn ngút mắt, đẹp đến ngộp thở. Thế nhưng, để đến được cánh đồng hoa này bạn phải lội bùn băng qua đồng cỏ năn lúp xúp nước khoảng 300m.
Mọi người bỏ giày, mua một đôi vớ và bắt đầu xuống ruộng. Chỉ với đôi vớ lội sình, thật là không dễ đi chút nào. Tuy nhiên, khi tiếp xúc với vùng hoa rồi bạn sẽ thấy công mình bỏ ra quá xứng đáng. Hàng triệu bông hoa nhỏ màu vàng chi chít nhau tạo nên thảm hoa vàng rộng lớn. Tiếng ong bay rì rì bên cạnh, trên đầu, càng thêm sự quyến rũ.
Cánh đồng hoa hoàng đầu ấn
Quan sát gần, tôi thấy búp hoa màu nâu trông mạnh mẽ, đỡ 3 cánh hoa màu vàng nhỏ nở bung xòe hết cỡ. Có búp chen 2 bông hoa nở cùng lúc. Bạn tôi bảo rằng, qua mùa hoa, cỏ sẽ khô và cánh đồng chỉ còn một màu nâu cỏ úa. Khi hoa tàn là lúc cỏ năn kim sinh sôi. Củ năn kim là thức ăn ưa thích của sếu đầu đỏ.
Cánh đồng rực màu hoa vàng chỉ trong vòng 1 đến 2 giờ thôi, chụp bao nhiêu tấm hình cũng không đã. Fly cam của bạn tôi bay rì rì trên đầu với tham vọng thu hết cảnh đồng cỏ vàng rộng 5 hecta. Phía xa tít bên trong là rừng cây lá xanh dày. Ngắm đường biên hoa vàng, cây xanh, trời xanh, thật sự quá đẹp.
Vì hoàng đầu ấn hay nhĩ cán tím nở hoa không cố định thời điểm trong năm nên muốn đến Tràm Chim vào mùa nhĩ cán tím hay hoàng đầu ấn bạn phải theo dõi tin tức hay hỏi thăm người có nhiều kinh nghiệm; có thể điện thoại hỏi Ban quản lý Vườn Quốc gia Tràm Chim để không uổng công đi. Riêng với mùa sếu thì bạn phải hỏi kỹ càng xem Vườn Quốc gia Tràm Chim có cho khách vào hay không.
ĐTTT
