Fuad Shukr bị tình báo Hoa Kỳ truy lùng trong suốt 4 thập niên kể từ sau vụ đánh bom gây thiệt mạng cho 241 quân nhân Mỹ tại một doanh trại thủy quân lục chiến ở thủ đô của Lebanon mà phía Hoa Kỳ cho rằng ông ta đóng một vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch – nhưng vẫn chưa bắt được.
Fuad Shukr – alarabiya.net
Cuối tháng 7 vừa qua, tình báo Israel tìm thấy Shukr đang ẩn náu ở tầng lầu thứ bảy của một tòa nhà dân cư không xa nơi đánh bom nói trên và đã cho thực hiện một cuộc không kích.
Tay chiến binh bí ẩn này là một trong những nhà sáng lập và chỉ huy cao cấp nhất của Hezbollah mà Hoa Kỳ coi như một tổ chức khủng bố; là bạn thân cận lâu năm của thủ lĩnh Hassan Nasrallah và đóng vai trò chính yếu trong việc phát triển kho vũ khí hỏa tiễn dồi dào của Hezbollah khiến tổ chức này trở thành lực lượng dân quân được trang bị vũ khí đầy đủ và tối tân nhất thế giới không thuộc bất kỳ chính phủ nào. Trong 10 tháng qua, Shukr đã chỉ huy các cuộc giao tranh xuyên biên giới ngày càng dữ dội giữa Hezbollah với Israel.
Tuy nhiên, mặc dù là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử của tổ chức Hezbollah, ông ta sống một cuộc sống gần như vô hình, chỉ xuất hiện trong các cuộc tụ họp nhỏ với những nhân vật thân cận trong tổ chức. Hồi đầu năm nay, Shukr xuất hiện trong một đám tang của một người cháu trai bị thiệt mạng trong khi giao chiến với quân Israel – nhưng cũng chỉ trong vài phút. Hành tung của Shukr bí mật đến mức các phương tiện truyền thông Lebanon khi đưa tin về cái chết của ông ta đã sử dụng bức ảnh chụp của một người đàn ông khác.
Ngày cuối cùng
Một viên chức Hezbollah cho biết, tay chỉ huy dân quân ít người biết mặt này đã sống ngày cuối cùng của ông ta, đó là ngày thứ Ba 30 tháng 7, làm việc trong văn phòng ở tầng hai của tòa nhà dân cư tại khu phố Dahieh, phía nam thủ đô Beirut. Shukr sống ở tầng bảy của cùng tòa nhà, lý do có thể là để giới hạn nhu cầu di chuyển ở bên ngoài.
Tối hôm đó, theo một viên chức Hezbollah, Shukr nhận được một cú điện thoại từ một người nào đó bảo Shukr hãy đến căn chung cư của ông ta nằm cách 5 tầng lầu ở bên trên. Khoảng 7 giờ tối, mấy quả đạn pháo của Israel đã bắn trúng vào căn chung cư và 3 tầng lầu bên dưới, giết chết Shukr, vợ ông ta, 2 người phụ nữ khác và 2 đứa con. Theo Bộ Y tế Lebanon, hơn 70 người khác bị thương.
Cú điện thoại để dụ Shukr lên tầng lầu thứ bảy, nơi được cho là mục tiêu dễ nhắm hơn so với những tầng lầu phía dưới, có thể đến từ một người nào đó đã xâm nhập được vào mạng lưới liên lạc nội bộ của Hezbollah. Hezbollah và Iran vẫn đang tiếp tục điều tra vụ thất bại tình báo nhưng tin rằng Israel đã phá vỡ được mạng lưới an ninh tình báo của họ bằng những thiết bị kỹ thuật tân tiến hơn và đột nhập bằng tin tặc giỏi hơn.
Vụ ám sát thành công là một đòn giáng mạnh vào tổ chức Hezbollah, giết chết một trong những chiến lược gia giỏi nhất của tổ chức và phơi bày cho thấy các hoạt động bí mật của nhóm đã bị bên ngoài xâm nhập. Cùng với cái chết chỉ vài giờ sau đó của nhân vật lãnh đạo chính trị Hamas là Ismail Haniyeh trong một cuộc tấn công bị nghi ngờ là cũng do Israel thực hiện ở thủ đô Tehran, khiến cho tình hình ở Trung Đông bị đẩy sát đến bờ vực của một cuộc chiến tranh khu vực mà Hoa Kỳ đang cố tìm cách ngăn chặn.
Toà nhà nơi Fuad Shukr bị ám sát – BBC
Chiến lược gia của Hezbollah
Kể từ khi trưởng thành, Shukr dành hầu hết cuộc đời hoạt động và có những quyết định quan trọng trong tổ chức Hezbollah và là mắt xích liên lạc giữa nhóm này và Iran, quốc gia tài trợ chính cho Hezbollah. Năm 1982, khi mới ngoài 20 tuổi, ông ta giúp tổ chức cho các chiến binh du kích Shiite ở Beirut để chống lại cuộc xâm lăng Lebanon của Israel trong thời gian quốc gia này có nội chiến.
Được biết đến với bí danh Hajj Mohsin, Shukr trở thành người chỉ huy liên lạc giữa Iran và căn cứ mà họ thành lập ở Bekaa để huấn luyện các chiến binh Hezbollah. Sau đó, Shukr đã đến Iran để giám sát việc huấn luyện lực lượng Hezbollah bao gồm những chiến binh tinh nhuệ nhất.
Sáng sớm ngày 23 tháng 10 năm 1983, một chiếc xe tải chứa khoảng 12,000 cân thuốc nổ TNT đã phát nổ bên ngoài một doanh trại thủy quân lục chiến Hoa Kỳ ở Beirut. Lúc ấy Hezbollah vẫn chưa chính thức tuyên bố về hoạt động của họ và một nhóm có tên là Jihad Hồi giáo đã nhận trách nhiệm. Hoa Kỳ về sau cho biết Shukr đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch và thực hiện vụ tấn công.
Hezbollah chính thức tuyên bố thành lập vào năm 1985 và Shukr trở thành chỉ huy quân sự đầu tiên của tổ chức. Ông ta tiếp tục tiến hành một chiến dịch đánh du kích ở khu vực miền nam Lebanon cho đến khi lực lượng Israel hoàn toàn rút ra khỏi quốc gia này vào năm 2000. Nổi tiếng là một bộ óc chiến lược với sự hiểu biết tường tận từng ngóc ngách về toàn bộ khu vực.
Như một bóng ma
Vào ngày 14 tháng 6 năm 1985, một nhóm không tặc đã chiếm giữ chuyến bay TWA 847 sau khi cất cánh từ phi trường Athens, và đã bắt phi công lái chiếc máy bay qua lại giữa Beirut và Algiers trong suốt ba ngày để đòi phải thả 700 tù nhân bị Israel giam giữ. Shukr giúp lập kế hoạch cho vụ cướp máy bay này, và ngay sau đó Shukr đi vào hoạt động bí mật trong khi tiếng tăm được truyền tụng khắp thủ đô Beirut. Kể từ đó, Fuad Shukr biến mất không tăm hơi giống như một bóng ma vậy.
Năm 2006, Lebanon rơi vào một cuộc chiến tàn khốc khác, Shukr một lần nữa lại đóng một vai trò quan trọng. Ông ta chỉ huy một nhóm chiến binh xâm nhập vào khu vực miền bắc Israel, giết chết 8 người lính và bắt cóc 2 người khác, vụ việc này khiến Israel phải đưa quân vào trong một tháng tàn phá một số khu vực của Lebanon.
Sau cuộc chiến, Shukr giám sát việc tăng cường quân sự, phát triển kho vũ khí của Hezbollah từ 15,000 hỏa tiễn lên đến khoảng 150,000, bao gồm hỏa tiễn chống hạm và hỏa tiễn hành trình, máy bay không người lái và một số loại hỏa tiễn khác. Theo quân đội Israel, ông ta trở thành người chỉ huy các chuyến giao hàng của Iran, qua ngả Syria, trong đó bao gồm các bộ phận có thể biến các loại hỏa tiễn bình thường thành những hỏa tiễn điều khiển chính xác.
Năm 2008, người bạn của Shukr và là tổng tư lệnh Hezbollah, Imad Mughniyeh, bị giết chết trong một vụ ám sát được thực hiện chung bởi cơ quan tình báo CIA và Mossad tại Damascus, Syria. Mughniyeh vừa rời khỏi một buổi tiệc chiêu đãi ở Iran kỷ niệm ngày thành lập nước Cộng hòa Hồi giáo, trong khi ông ta bước vào trong một chiếc xe thì một quả bom đã được giấu sẵn trong chiếc lốp sơ cua liền phát nổ.
Năm 2016, một người bạn Hezbollah khác là Mustafa Badreddine bị giết trong một vụ nổ khác, cũng tại thủ đô của Syria. Hezbollah đổ lỗi cho các chiến binh thuộc phái Sunni về vụ ám sát đó, trong khi Israel nói rằng ông này đã bị chính những đồng chí của mình giết theo lệnh Nasrallah do từ những cuộc tranh giành quyền lực nội bộ.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, theo một số người hiểu biết, Shukr dường như trở nên bớt đề phòng hơn. Nhiều bạn bè của ông ta bị giết ở Damascus, nhưng không phải ở Beirut, nơi mà mục tiêu ám sát rất khó thực hiện.
Bị Hoa Kỳ truy lùng trong suốt 4 thập niên – U.S. Department of State
Ám sát bóng ma
Sau vụ tấn công ngày 6 tháng 7 của Hamas, Hezbollah bắt đầu bắn hỏa tiễn sang Israel hầu như mỗi ngày buộc Israel phải trả đũa, nhắm tới một số mục tiêu nhất định và giết chết khoảng 400 thành viên của nhóm, bao gồm cả một số chỉ huy quan trọng, nhưng không phải ở Beirut.
Shukr lọt vào tầm ngắm của Israel sau khi một hỏa tiễn rơi trúng một sân bóng đá ở Majdal Shams thuộc cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng vào cuối tháng 7 vừa qua, khiến hàng chục thanh thiếu niên thiệt mạng. Hezbollah nói không có liên quan, nhưng Israel đổ lỗi cho nhóm này, nói rằng hỏa tiễn đó là của Hezbollah bắn đi từ Lebanon.
Vào đầu ngày Shukr bị ám sát, theo một giới chức Hezbollah cho biết, Hezbollah đã ra lệnh cho các chỉ huy cao cấp tản mát ra vì lo ngại họ đang gặp nguy hiểm. Sau vụ ám sát, người ta vẫn không rõ liệu ông ta có bị giết hay không. Một số người trong tổ chức Hezbollah nghĩ rằng ông ta có thể đã tuân theo lệnh di tản và bỏ trốn. Phải mất một thời gian người ta mới tìm thấy thi thể của Shukr. Xác của ông ta bị sức ép của vụ nổ văng sang một tòa nhà lân cận.
Cái chết của Shukr cuối cùng đã đưa ông ra khỏi bóng tối. Tại tang lễ, khuôn mặt của Shukr được in trên các tấm bảng quảng cáo và đoạn phim ghi lại cuộc đời của ông ta trên chiến trường được chiếu lên màn hình cực lớn trong khi âm thanh lời thuyết minh ca ngợi đức hạnh của một cuộc đời ngoại hạng được mở hết cỡ.
Xác của Shukr sau đó được chôn tại một nghĩa trang công cộng ở Beirut bên cạnh ngôi mộ của một thanh niên cũng bị chết trong khi đang chiến đấu ở Syria.
VH
