Năm 2024 đã có những thành tựu đáng chú ý về y khoa, như những thuốc mới, những thử nghiệm và chủ đề mới. Xin đơn cử một số sau đây:
3 KỲ – KỲ 2
Bộ gene của loài người đã được lập bản
Các nhà khoa học có thể sử dụng dữ liệu này để tập trung vào nguy cơ bệnh tật và phương pháp điều trị cho người thuộc mọi chủng tộc, giới tính.
Phần lớn các nghiên cứu quy mô trước đây được thực hiện trên nam giới da trắng nên các nhà khoa học biết rất nhiều về bộ gene của nhóm người này, nhưng chưa biết nhiều về phụ nữ và người da màu.
Do đó, Viện Sức khoẻ Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) phát động Chương trình Nghiên cứu All of Us, kêu gọi những người chưa được đại diện đó tham gia hiến máu hoặc nước bọt để lập bản đồ gene, và năm nay thông tin đã bắt đầu được thu thập.
Người từ các cộng đồng chủng tộc và dân tộc bị thiếu đại diện chiếm gần một nửa trong bản gene gần đây của All of Us. Bản gene của Chương trình đã tiết lộ ra khoảng 1 tỷ biến thể di truyền, trong đó hơn 275 triệu biến thể mới chưa từng được biết đến. Hàng ngàn nhà nghiên cứu đã bắt đầu khai thác dữ liệu này và đã sử dụng chúng để dự đoán chính xác hơn nguy cơ bệnh tiểu đường nơi người da màu.
Hiện tại, các bác sĩ xem xét giới tính và cân nặng khi kê toa một số loại thuốc, nhưng trong tương lai, họ cũng muốn điều chỉnh theo DNA của từng cá nhân để xem thuốc tác động như thế nào.
Lựa chọn mới để sàng lọc ung thư đại tràng
Tìm kiếm những cách dễ dàng hơn để sàng lọc (screening) có thể cứu các sinh mạng.
Ung thư đại tràng (colon cancer) có thể dễ chữa trị nhất nếu được phát hiện trước khi lây lan, nhưng một phần ba người ở Mỹ từ 45 tuổi trở lên vẫn chưa được sàng lọc theo khuyến nghị. Lý do chính yếu là họ lo ngại về độ phức tạp, sự bất tiện và chi phí của nội soi đại tràng (colonoscopy), hoặc không muốn gửi mẫu phân cho các công ty xét nghiệm qua bưu điện.
Đó là lý do các chuyên gia tiêu hóa (gastroenterologists) đã hết sức phấn khích với một xét nghiệm mới, Shield, chỉ cần một lần lấy máu đơn giản. Xét nghiệm này không toàn diện như nội soi đại tràng vì mặc dù nó có thể phát hiện nguy cơ ung thư, nhưng không tìm thấy hoặc loại bỏ các polyp có khả năng trở thành ung thư. Ngoài ra, nội soi đại tràng vẫn cần thiết nếu kết quả thử máu là dương tính. Nhưng đối với những người bỏ qua không đi sàng lọc, xét nghiệm này có thể trở thành phương án cứu sinh.
Thêm một tin tốt nữa: Khi bạn đi nội soi đại tràng, việc chuẩn bị có thể trở nên dễ dàng hơn. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 3 xác nhận rằng việc phải ăn lỏng trước ngày nội soi có thể thay thế bằng các thực phẩm dễ tiêu như thịt gà nấu chín, trứng gà và cơm trắng.
(Theo Prevention)