Đầu tháng 9 năm nay, Alejandro Toledo, cựu Tổng thống Peru, đã bị kết án 25 năm tù vào năm 2024, lại bị kết án lần nữa thêm 13 năm tù. Hiện ông đang thụ án tại khám đường Barbadillo, thủ đô Lima, Peru, nằm kế bên phòng giam các cựu tổng thống khác cũng đang thụ án tại đây.
Toàn cảnh khám đường chụp từ trên cao
Thật ra từ năm 1990, tất cả các tổng thống Peru đều bị truy tố, xét xử và giam giữ vì tội tham ô. Vị tổng thống gần đây nhất là Martin Vizcarra, Tổng thống Peru từ 2018-2020 bị tạm giam 5 tháng vì bị tình nghi tham ô. Bên cạnh phòng giam của vị Tổng thống Martin Vizcarra là 3 phòng giam khác đang giam giữ 3 cựu tổng thống Peru khác là Alejandro Toledo, Ollanta Humala và Pedro Castillo, tờ 20minutes đưa tin.
Cựu Tổng thống Alejandro Toledo
Khám đường hết phòng
Tọa lạc tại vùng ngoại ô Lima, hiện nay, khám đường Barbadillo đang giam giữ 3 cựu tổng thống, dù nó có thể được sửa chữa để giam giữ tối đa 4 vị. Những tổng thống hiện đang ở trong khám đường là Alejandro Toledo (2001-2006), Ollanta Humala (2011-2016) và Pedro-Castillo (2021-2022). Theo tờ El Pais, khám đường này cũng đã từng giam giữ cựu Tổng thống Alberto Fujimori (1990-2000) trong suốt 16 năm vì tội vi phạm nhân quyền, trước khi được ân xá và trả tự do vào năm 2023.
Có ít thông tin được chia sẻ về đời sống hàng ngày của những tù nhân VIP trong những phòng giam này vì nó không được chính thức thừa nhận là khám đường. Trung tâm giam giữ Barbadillo bao gồm 2 phòng giam 800 mét vuông được sắp xếp lại thành 3 phòng giam. Như đài truyền hình Peru America Noticias phát hình phóng sự, thì mỗi cơ sở có một phòng ngủ, một phòng bếp, một phòng ăn và một mảnh vườn nho nhỏ. Khám đường Barbadillo cũng được sắp xếp một phòng xử án đặc biệt nhằm xét xử những nhân vật đặc biệt. Thực tế, những cựu lãnh đạo quốc gia không hoàn toàn bị cô lập vì họ được tiếp đón nhiều người đến thăm trong một phòng tiếp tân.
“Đây là một khám đường mà mọi người không thấy song sắt cửa sổ”, Wilfredo Pedraza, cựu Giám đốc các trung tâm giam giữ quốc gia Peru, giải thích. Wilfredo hiện là luật sư của Tổng thống Ollanta Humala cho biết “dù sao thì Barbadillo cũng không phải là một khám đường dát vàng”. Sau khi được trả tự do, cựu Tổng thống Martin Vizcarra xác nhận với tờ AP News “ngày đầu tiên ở trong tù, tôi ngủ trên nền ciment lạnh lẽo”.
Cựu Tổng thống Martin Vizcarra
Tham nhũng có hệ thống
“Peru là quốc gia giữ kỷ lục về số lượng cựu tổng thống cao nhất cùng lúc bị giam giữ trong khám đường”. Rosa Maria Palacios, luật sư, nhà bình luận chính trị ở Lima, nói với đài phát thanh Mỹ NPR. “Người dân Nam Mỹ La Tinh đánh giá cao chúng tôi. Nhiều người nói rằng ít ra chúng tôi cũng dám xét xử và đưa họ vào tù”.
Martin Vizcarra được bầu lên Tổng thống vào năm 2018. Ngày 13 tháng 8 năm 2025, ông bị tạm giam 5 tháng trong khuôn khổ vụ xét xử tham nhũng khi ông làm thủ hiến tỉnh Moquegua, cách nay 11 năm. Cuối cùng ông được trả tự do vào ngày 4 tháng 9 khi bản án được hủy. Dù vậy, việc ông bị tạm giam cũng khiến cho danh tính ông nằm trong danh sách các cựu Tổng thống phải đối mặt với công lý.
Trong danh sách này còn có tên cựu Tổng thống Alejandro Toledo, bị kết án 25 năm tù vì tội tham nhũng trong vụ xì-căng-đan Odebrecht. Sau đó, ngày 3 tháng 9 năm 2025, ông bị tuyên án lần thứ 2 với bản án 13 năm tù giam vì tội rửa tiền và nhận tiền lót tay trong nhiệm kỳ từ 2001-2006. Odebrecht là tên của một công ty của Brazil. Công ty này đã chuyển nhiều triệu đô la cho các quan chức Peru để nhận được các hợp đồng béo bở, tờ Ouest France đưa tin.
Cựu Tổng thống Ollanto Humala
Cựu Tổng thống Ollanta Humala, cũng bị giam ở khám đường Barbadillo, đã nhận tội nhận tiền tài trợ bất hợp pháp cũng từ công ty Odebrecht, trong cuộc vận động bầu cử đã đưa ông lên nắm quyền năm 2011. Ngày 25 tháng 4 năm 2025, ông bị kết án 15 năm tù giam ở tuổi 62. Đây cũng là vị cựu Tổng thống Peru thứ 4 bị dính líu trong vụ án Odebrecht.
Cuối cùng, ngày 12 tháng 1 năm 2024, viện kiểm sát Peru, cũng đã kêu án 34 năm tù giam đối với cựu Tổng thống Pedro Castillo (2021-2022). Ông bị kết tội âm mưu giải tán Quốc hội vào tháng 12 năm 2022 trong một cuộc đảo chánh bất thành.
Vị Tổng thống Peru đương nhiệm, Dina Boluarte, cũng đang bị điều tra trong việc đã không ngăn được các vụ biểu tình dẫn đến cái chết của 50 người, cũng như các vụ nhận tiền lót tay. Như tờ Le Monde đưa tin, các cuộc điều tra này đang bị tạm dừng cho đến khi Bà kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2025.
Cựu Tổng thống Pedro Castillo
Bài và hình ĐDH
