“Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng trái đất lên” là câu nói nổi tiếng của Archimedes (287-212 trước Công Nguyên). Ổng là một nhà toán học, nhà vật lý, nhà phát minh huyền thoại người Hy Lạp. Hình của Archimedes được in ở mặt trước của Huy chương Fields, giải thưởng danh giá được coi là “Nobel Toán học” (vì giải Nobel không bao gồm lĩnh vực toán học), được Hiệp hội Toán học quốc tế (IMU: International Mathematical Union) trao 4 năm một lần cho những nhà nghiên cứu nổi bật.
Ơ-rê-ca (Eureka, nghĩa tiếng Việt là “tìm ra rồi”) là một giai thoại nổi tiếng về cách ra đời của “lực đẩy Archimedes” và của mục.. này.
Patricia Bath (sinh ngày 4-11-1942 tại khu Harlem của thành phố New York, Mỹ). Năm 1969, Patricia Bath nhận được học bổng về nhãn khoa tại Đại học Columbia với tư cách là người da đen đầu tiên tại trường được đào tạo trong lĩnh vực này. Qua các nghiên cứu ở đây, Patricia Bath nhận ra người Mỹ da đen có nguy cơ bị mù cao gấp đôi so với bệnh nhân khác và họ cũng có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp cao gấp 8 lần. Nghiên cứu này giúp Patricia Bath có ý tưởng về một hệ thống nhãn khoa cộng đồng, chăm sóc mắt cho những người nghèo.
Năm 1974, sau khi hoàn thành chương trình nội trú về nhãn khoa tại Đại học New York, bà chuyển đến California làm trợ lý giáo sư phẫu thuật ở cả Đại học Charles R. Drew và Đại học California, Los Angeles. Năm 1975, trải qua nhiều rào cản xã hội thời đó, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên gia nhập Khoa Nhãn khoa tại Viện Mắt Jules Stein của trường Đại học California Los Angeles (UCLA). Năm 1976, Patricia Bath đồng sáng lập Viện Phòng chống mù ở Mỹ.
Năm 1981, Patricia Bath bắt đầu thực hiện nghiên cứu nổi tiếng nhất của mình: Máy thăm dò Laserphaco. Bà đã mất gần 5 năm để hoàn thành nghiên cứu, thử nghiệm để nó hoạt động và xin cấp bằng sáng chế. Năm 1986, bà chính thức ra mắt phương pháp điều trị đục thủy tinh thể ít đau đớn hơn và chính xác hơn. Năm 1988, bà được cấp bằng sáng chế cho máy Laserphaco Probe, trở thành nữ bác sĩ người Mỹ gốc Phi đầu tiên nhận được bằng sáng chế hạng mục về y tế.
Với máy thăm dò Laserphaco của mình, Patricia Bath giúp khôi phục thị lực cho những người bị mù hơn 30 năm. Thiết bị này được dùng trên toàn thế giới, và cải thiện thị lực cho hàng chục triệu người.
Tháng 7-2000, Patricia Bath được cấp bằng sáng chế cho phương pháp phân mảnh và loại bỏ đục thủy tinh thể, bằng năng lượng xung siêu âm. Tháng 4-2003, bằng sáng chế tương tự của bà về việc kết hợp công nghệ siêu âm và laser để loại bỏ tình trạng đục thủy tinh thể cũng được phê duyệt.
Cứu tinh của nhiều đôi mắt – bà Patricia Bath qua đời vào ngày 30-5-2019 tại San Francisco, do biến chứng của bệnh ung thư, bà hưởng thọ 76 tuổi. Lễ tưởng niệm Patricia Bath được tổ chức vào ngày 14-6 hằng năm tại Los Angeles. Ở Việt Nam cũng đã có rất nhiều người đã sáng mắt nhờ những phát minh của Patricia Bath, tuy nhiên nghe nói cũng có người “sáng mắt” vì những lý do khác
