Vé số trước 1975
Từ những năm 1935, 1938, người Pháp đã mang trò chơi vé số (tiếng Pháp gọi là Lotterie) về bán khắp Ðông Dương, tức 3 nước Việt, Miên, Lào. Giá 1 tờ vé số chỉ 1 đồng bạc Ðông Dương, mỗi năm chỉ xổ số một kỳ, các lô trúng từ 10, 50, 100, 1,000; số độc đắc 4,000 đồng bạc Ðông Dương theo kết quả xổ luân phiên tại Nhà hát Tây Hà Nội, Tòa Ðốc lý Sài Gòn, Huế (tỉnh Thừa Thiên – Huế) hoặc Phnom-Penh (Campuchia).
Thời kỳ phát-xít Nhật nắm quyền (năm 1945-1946) trò xổ số tạm bị dẹp. Mãi đến ngày 21-12-1951, mới có nghị định cho mở lại xổ số kiến thiết quốc gia (không còn chung cho cả Ðông Dương). Cuộc Xổ số kiến thiết phát hành 500,000 số, mỗi tháng xổ một kỳ. Từ năm 1956 đến 1957, mỗi tháng xổ 2 kỳ, cũng gồm 500,000 số. Từ tháng 6-1957, mỗi tháng xổ 3 kỳ (600,000 số). Tháng 5-1958, phát hành 1.2 triệu số. Tháng 7-1958, cho mở số hằng tuần. Tháng 10-1960, phát hành 1.6 triệu số. Từ tháng 12-1962, tăng lên 3 triệu số.
Chọn số Vietlott. Ảnh:Vietnamnet
Buổi xổ số được trực tiếp truyền thanh lúc 16 giờ Thứ Sáu, sau đó đổi sang ngày Thứ Ba hằng tuần. Tham dự quay số phải có sự hiện diện của Nghị viên Hội đồng Ðô thành, phó Biện lý cuộc, thừa phát lại nhằm trực tiếp kiểm tra các lồng cầu, chứng kiến quay số; có ca sĩ hát giữa các đợt quay cầu.
Buổi quay số thực hiện tại rạp Thống Nhất (đường Lê Duẩn bây giờ) thường bắt đầu bằng giọng hát hài hước của quái kiệt Trần Văn Trạch: “Kiến thiết quốc gia/Giúp đồng bào ta/ Xây đắp muôn người/ Dựng nên cửa nhà…”. Theo quy định, số tiền lãi bán vé số được chuyển vào tài khoản Tổng Cục Gia Cư để xây các chung cư bán trả góp cho dân nghèo, các nạn nhân chiến tranh…
Ban đầu, giá bán mỗi tờ vé số là 10 đồng, người mua chỉ cần may mắn trúng một trong 3 lô độc đắc sẽ có 1 triệu đồng (tương đương 100 lượng vàng miếng). Trường hợp kém may mắn hơn thì trúng một trong 165 lô an ủi trị giá 2,000 đồng/lô.
Ðến năm 1967, vé số tăng giá 20 đồng/tờ và những năm sau giá tăng lên 30-40 đồng và đến năm 1975 là 50 đồng với lô độc đắc là 5 triệu đồng VN (1 USD tương đương 700 đồng VN).
Sài Gòn có 2 sòng bạc mở cửa suốt ngày đêm là Kim Chung và Ðại Thế Giới. Những nơi này có cho tổ chức đánh số đề với giá tiền rất thấp, người chơi chỉ cần có 1-2 đồng cũng chơi được. Ðánh đề là biết ngay kết quả ăn thua sau buổi chiều, trong khi mua vé số phải chờ một thời gian dài nên dân chúng thích chơi đề hơn. Tuy nhiên tới năm 1955, cả 2 sòng bạc này đều bị Tổng thống Ngô Ðình Diệm ra lệnh đóng cửa. Không còn số đề, dân chúng đành quay lại với vé số!
Bài nhạc phát trước buổi quay số ở miền Nam trước 1975 của Quái kiệt Trần Văn Trạch
Vé số sau 1975
Tháng 4-1975, Việt Cộng chiếm giữ miền Nam, trò chơi xổ số một lần nữa bị dẹp vì cho rằng là tệ nạn cờ bạc. Song đến năm 1979, không rõ vì sao chính quyền đã cho mở lại. Lúc đầu, vé số chỉ xổ lô độc đắc trúng 5 con số, đến năm 2004 mới thực hiện xổ số lô độc đắc trúng 6 con số và ngày nay trên khắp đất nước Việt Nam từ Bắc cho tới Nam, dường như tỉnh thành nào cũng phát hành vé số, thậm chí có tỉnh thành cho xổ số 1 tuần 2 lần!
Không những chỉ mỗi loại hình vé số “truyền thống” mà còn có xổ số “cào”, “bóc”… Ðáng chú ý, từ ngày 18-7-2016, Việt Nam còn có thêm loại hình vé số điện toán Vietlott với sản phẩm đầu tiên Mega 6/45, giá bán cũng 10,000 đồng/vé nhưng giải thưởng được “nâng cấp” từ mấy trăm triệu cho tới tỷ đồng và hàng chục, hàng trăm tỷ đồng!
Mega 6/45 của Vietlott có cách chơi khá giống trò Mega Millions của Hoa Kỳ và hiện nay xổ số Vietlott đang phát hành cùng lúc 3 loại vé số: Mega 6/45, Power 6/55 và Max 4D. Trong khoảng thời gian đầu, Vietlott được xem là cái tên cửa miệng cho dân chơi vé số luôn nhắc đến khi thường xuyên xuất hiện những thông tin về người trúng số Vietlott mấy chục tỷ đồng, vì thế nó tỏ ra ngày càng trở nên lấn lướt trò xổ số truyền thống.
Vấn đề này cứ vậy kéo dài, báo chí và các phương tiện truyền thông Nhà nước cứ liên tục đăng thông tin những người chơi ở nơi này nơi kia đã may mắn giành giải Jackpot (có khi với tần suất khoảng 2 tuần/lần). Thậm chí còn có nhiều giải Jackpot “vô chủ”, “chưa tìm ra người nhận giải” (?). Chính điều này khiến không ít người chơi tỏ ra nghi ngờ Vietlott dàn cảnh gian lận, kém minh bạch, không đáng tin cậy.
Trúng số Vietlott. ảnh Vietlott.vn
Lý do người chơi đưa ra: đa phần người nhận thưởng giải lớn của Vietlott hay xuất hiện với hình thức đeo mặt nạ, nhà tổ chức không cung cấp được danh tính, địa chỉ rõ ràng cụ thể… Trong khi tại các quốc gia Âu – Mỹ, người trúng thưởng có khi công khai hình ảnh, danh tính. và có khi phải chờ vài ba năm mới có người trúng giải độc đắc xổ số điện toán.
Một lãnh đạo Vietlott đã đứng ra phân bua chuyện này, cho rằng chẳng hạn như tại Hoa Kỳ, xác suất trúng thưởng xổ số điện toán là rất thấp. Cụ thể, vé số Mega Millions có xác suất 1/126 triệu, vé số Powerball có xác suất 1/292 triệu, đồng thời luật chơi của 2 loại vé này khá khắc nghiệt nên phải mất nhiều năm mới xác định được một người trúng độc đắc.
Còn ở Việt Nam, do vé số Mega 6/45 có xác suất trúng 1/8 triệu, Power 6/55 xác suất trúng 1/29 triệu, vì thế nên liên tục có người trúng giải Jackpot! Dĩ nhiên, nói gì thì nói, tâm lý người dân hiện nay xem ra cũng không còn mặn mòi lắm với trò chơi Vietlott và đó là lý giải vì sao lượng vé Vietlott bán ra hiện nay ngày càng giảm sút nghiêm trọng. Không ít người bán vé số dạo ở Việt Nam (cũng là thành phần chân rết phân phối vé số quan trọng nhất) cũng không còn nhận bán vé số Vietlott nữa bởi “không ai thèm mua!”.
Vé số Vietlott. ảnh Vietlott,vn
NS
(SÀI GÒN, VIỆT NAM)
