Những năm gần đây, tình trạng làm giả các loại giấy tờ ở VN ngày càng gia tăng. Nếu trước đây chỉ làm giả các giấy tờ, chứng chỉ thông thường như giấy khám sức khỏe (để xin việc làm), bằng lái xe, cà-vẹt xe, thẻ chứng minh nhân dân, bằng tốt nghiệp cấp 2, cấp 3… thì hiện nay các loại bằng cấp cao hơn cũng được làm… giả nốt.

Các cơ quan công quyền VN có nhiều kẽ hở khi tuyển dụng công chức. Ảnh: tác giả cung cấp 

Những thứ giấy tờ, chứng chỉ, văn bằng giả này thoạt nhìn qua không khác những loại giấy tờ, văn bằng, chứng chỉ thật của một cơ sở, tổ chức, trường học cấp cho cá nhân nào đó. Hầu hết, chúng được thực hiện bởi các đường dây làm giả giấy tờ tổ chức rất tinh vi, khép kín thông qua các đầu mối đại lý hoặc “chân rết” trên khắp cả nước.

“Khách hàng” sử dụng bằng giả, có 2 loại: Loại thứ nhất là thói háo danh của một số người trong xã hội. Không học hành, đỗ đạt gì, nhưng muốn có bằng cấp này nọ để “khè” người khác. Và loại sau, đáng quan tâm hơn, là những kẻ muốn thông qua những thứ giấy tờ giả nhằm tiến thân “trèo cao, chui sâu”. Không ít các cơ quan ở VN (nhất là các cơ quan nhà nước) khi tuyển dụng nhân sự cứ chú trọng vào bằng cấp, hoặc chăm chăm vào những tờ giấy chứng nhận học hàm, học vị mà không hề nghĩ, người cầm bằng ấy có khả năng tương xứng hay không?

Những bằng giả này trở thành “bệ phóng” giúp bọn người “bằng giả, học giả” tiến thân, nhanh chóng trở thành “ông nọ bà kia” trong việc “chạy” vào bộ máy công quyền nhằm vụ lợi, vinh thân phì gia trong khi bản thân họ chẳng có chút năng lực nào!

Một người bạn quen của chúng tôi làm việc trong ngành in ấn cho biết: “Ðể làm ra những tấm bằng cấp giả, trước tiên phải có chiếc “phôi” bằng. Vấn đề này thường được các nhóm làm văn bằng giả thực hiện bằng cách vào các trang mạng của tổ chức, trường học, cơ quan… tra cứu, truy tìm những “phôi” bằng được in sẵn trên các trang mạng này (có khi chúng còn cho người thăm dò, mua bán trực tiếp từ những nhân vật có trách nhiệm thuộc các trường, tổ chức nêu trên). Tiếp đó, các tấm “phôi” được scan từ các mẫu văn bằng, chứng chỉ thật rồi thông qua các phần mềm vi tính sửa đổi theo ý muốn. Những chi tiết hình ảnh, họa tiết, hoa văn… được chỉnh sửa sao cho càng sắc nét càng tốt bằng những dụng cụ như máy tính, máy in màu, máy scan, máy ép plastic, máy khắc dấu lazer… Cuối cùng in ra hàng loạt thành những “phôi” bằng, chứng chỉ giả trên giấy bìa cứng. Những “phôi” bằng này sẽ được điền đầy đủ thông tin do “khách hàng” cung cấp, được đóng dấu, gồm cả dấu mộc đỏ, dấu giáp lai, dấu chìm, dấu nổi cùng chữ ký giả rồi bán lại cho người có nhu cầu…

Quảng cáo mua bán bằng giả nhan nhản trên các trang web và mạng xã hội. Ảnh: tác giả cung cấp

Tìm mua những thứ văn bằng giả này ở đâu? Theo lời anh Hoàng Triều, cán bộ kỹ thuật tại Khu công nghệ cao quận 9 cũ (nay là Thủ Ðức, Sài Gòn): “Có khi còn dễ hơn mua… rau, miễn bạn trả đủ tiền! Thỉnh thoảng điện thoại, email của tôi vẫn nhận được các cuộc gọi, tin nhắn chào mời làm các loại bằng, giấy phép lái xe, bằng đại học, chứng chỉ tiếng Anh… Thậm chí, vào Google hay các trang mạng xã hội tra các từ khóa đại loại như “mua bán bằng cấp giả” cũng thấy xuất hiện đầy dẫy loại dịch vụ này. Từ thông tin của Hoàng Triều cung cấp, chúng tôi thử tìm vào một số các trang web và địa chỉ Facebook, đúng là thấy những lời chào mời cung ứng đủ loại bằng cấp.

Xem thêm:   Mát-xa tại…nhà

Chúng tôi thử gọi số điện thoại liên lạc 096.823.6xxx được đăng công khai trên địa chỉ trang web lambanggiaphoithat.com khi biết nơi này dám khẳng định “bằng của chúng tôi bán ra đều là phôi thật 100%” và “dù mang đi bất kỳ đâu cũng không ai nhận ra được” (?). Sau hai hồi chuông điện thoại, người nối máy với chúng tôi không phải đàn ông tên Tài như website đã đăng mà là một phụ nữ, giọng nói có vẻ đã đứng tuổi. Người này tự xưng “chị Vân”, hỏi ngay chúng tôi cần gì. Tôi trả lời đang cần gấp một bằng đại học để thằng con trai bổ sung hồ sơ xin việc làm. Chị Vân nói:

– Vậy anh nên làm cho cháu bằng tốt nghiệp Ðại học Bách khoa hoặc Sư phạm Kỹ thuật.

– Ðại học Bách khoa cũng được. Giá tiền bao nhiêu? Bao lâu mới có bằng ạ?

– Anh ở Sài Gòn phải không? Vậy trong tuần này, anh rảnh ngày giờ nào? Chúng tôi sẽ cử người hẹn gặp anh trực tiếp ở địa chỉ cho biết sau. Nhưng nói luôn “mất lòng trước, đặng lòng sau”, chúng tôi xin thu của anh 200 ngàn đồng tạm ứng cho việc này!

Các loại bằng cấp được làm giả giống hệt như thật. Ảnh: tác giả cung cấp

Tôi giả vờ giãy nảy:

– Chưa thấy bằng cấp thế nào, bên chị đã thu ngay 200 ngàn, liệu có tin tưởng được không?

Xem thêm:   Mua phi cơ riêng

– Tin tưởng hay không là việc của anh! Xin lỗi lâu nay chúng tôi làm ăn rất uy tín không gạt gẫm ai bao giờ. (?) Anh hãy thông cảm và thử nghĩ xem giả dụ như anh bất ngờ bỏ không lấy tấm bằng, chúng tôi còn thiệt hại cao hơn giá trị 200 ngàn đồng kia nữa. Vậy nhé, nếu được, anh tiếp tục liên lạc qua email người của chúng tôi là ductaibc1@…

Hai hôm sau, qua email, tôi được hẹn gặp “người đại diện” của dịch vụ làm bằng giả nọ tại một quán cà phê bình dân trên đường Trần Quốc Thảo, quận 3. Ðúng 9 giờ sáng, một người đàn ông đi xe tay ga xuất hiện. Anh ta bấm số điện thoại di động để nhận diện và vào việc ngay. Người này giới thiệu tên Trung, khoảng 40 tuổi, chỉ là “người đi nhận tiền giúp cho bạn”. Tuy là “người đi giúp” nhưng Trung không ngại đưa tôi xem qua vài ba tấm bằng đại học “giả”, mà theo lời anh ta là chuẩn bị đưa cho “lính” đi giao cho người mua. Nhìn bằng mắt thường, quả nhiên những tấm bằng kia trông mực in rất rõ đẹp, màu sắc tươi tắn không khác chi bằng… thật. Tôi hỏi:

– Vậy tôi cần cung cấp cho anh những gì? Giá tiền thế nào và chừng nào nhận được bằng?

Trung trả lời:

– Với bằng Ðại học Bách khoa, ông anh cần cung cấp cho nhóm bạn tôi họ và tên chính xác, đầy đủ của người cần làm, ghi rõ ngày tháng năm sinh, nơi sinh, giới tính, một tấm ảnh thẻ 3×4 hoặc 4×6 chụp thẳng, kèm theo yêu cầu muốn tốt nghiệp ngành hay chuyên ngành nào, năm muốn tốt nghiệp, cần hạng xếp loại tốt nghiệp nào… Chúng tôi sẽ tự điền vào mã sinh viên, khóa, lớp… Về giá tiền làm bằng đại học là 4.5 triệu đồng, nếu cần thêm chứng chỉ tiếng Anh thì 1.5 triệu đồng nữa. Bảo đảm với ông anh nhóm bạn tôi làm giống đến 99.99% so với bằng thật. Chỉ sau một tuần lễ sẽ có người mang giao tận nhà. Bên ông anh được quyền kiểm tra “hàng” trước khi thanh toán đủ số tiền.

Các loại bằng cấp được làm giả giống hệt như thật. Ảnh: tác giả cung cấp

Tôi dò hỏi thêm:

Xem thêm:   Mát-xa tại…nhà

Giả sử có người muốn làm bằng tiến sĩ nước ngoài, các anh có nhận không và giá cả như thế nào?

– Tùy ông anh muốn chọn là bằng tiến sĩ do trường nào cấp? Có cả một list danh sách các trường uy tín ở Mỹ, Canada, Pháp, Anh, Ðức, Úc và nhiều nước châu Á khác. Theo tôi biết thì loại bằng này giá phải từ 10 triệu đồng trở lên…

Trước khi chia tay người đàn ông, tôi buông câu thăm dò:

– Mấy anh làm việc kiểu này, không sợ công an chìm gài bẫy hay sao?

Trung cười hề hề:

– Cũng cảnh giác đấy chứ! Cũng sợ lắm nhưng nói chung phải “liều mới ăn nhiều” được ông anh ạ.

Như đã nói, nạn bằng cấp giả xuất hiện ở VN từ lâu. Hồi năm 2004, nhà chức trách của VN còn xác nhận họ phát hiện hơn 10 ngàn trường hợp cán bộ công chức sử dụng bằng giả. Trong số này, thậm chí có cả những ông bà cán bộ đang công tác ở trung ương! Ðặc biệt gần đây nhất, vào cuối năm 2020, báo chí và dư luận xã hội cho biết Trường Ðại học Ðông Ðô (Hà Nội) đã cấp hơn 600 chứng nhận văn bằng 2 tiếng Anh. Trong số này có gần 200 trường hợp được cấp bằng nhưng không hề thông qua đào tạo, tức là người thật nhưng bằng giả vì người được cấp bằng không đi học. Rất nhiều người trong 200 trường hợp này đã sử dụng những văn bằng giả để thi tuyển công chức, bảo vệ luận văn thạc sĩ, tiến sĩ…

NS