Tính đến tối 15-8-2021, số ca mắc virus Vũ Hán tại Việt Nam kể từ đầu đợt dịch thứ 4 khởi phát vào ngày 27-4-2021 đến nay đã vượt con số 265 ngàn ca, đứng thứ 80/222 quốc gia, vùng lãnh thổ có ghi nhận các ca bệnh. Về số tử vong, đến tối 15-8-2021 là hơn 5,500 ca, đứng vị trí 69/222 quốc gia, vùng lãnh thổ. Riêng Sài Gòn, vùng tâm dịch của Việt Nam với gần 150 ngàn ca nhiễm và có hơn 4,300 người tử vong. Nếu so về tỷ lệ tử vong/trên số ca nhiễm, đây là con số khá cao, trung bình cứ 1 triệu dân đã có 55 người chết vì Covid-19!
Hiện tại – riêng Sài Gòn – có 4 trung tâm hỏa táng gồm Bình Hưng Hòa (Bình Hưng Hòa, Bình Tân); Ða Phước (Ða Phước, Bình Chánh); Tháp Long Thọ (Phú Hòa Ðông, Củ Chi) và tại nghĩa trang Phúc An Viên (Long Thạnh Mỹ, quận 9). Những nơi này có tổng cộng 30 lò thiêu xác nhưng quy định của chính quyền chỉ có trung tâm Bình Hưng Hòa thiêu xác nạn nhân chết do Covid-19. Theo đó, những người chết do Covid-19 được xếp vào bệnh truyền nhiễm nhóm A. Trường hợp chết tại bệnh viện, thi thể sẽ được phun thuốc diệt khuẩn, khâm liệm, chuyển thẳng về trung tâm hỏa táng, sau đó đưa vào thiêu nhanh.
Ðầu tháng 8-2021, tôi có người cậu họ tên Nguyễn Thế H. (67 tuổi) sống ở Tân Phú đang cách ly tại nhà do nhiễm virus Vũ Hán qua đời. Sau khi ông mất, người nhà gọi điện thoại báo cho phường. Khoảng 1 giờ sau, nhân viên y tế, nhân viên nhà tang lễ với trang bị bảo hộ kín kẽ đi chung xe cứu thương cùng chiếc quan tài xuất hiện. Hộ tống có cảnh sát và mấy ông dân phòng. Họ đuổi tất cả thân nhân của cậu tôi ra phía nhà sau và bảo ở yên đó. Việc khâm liệm diễn trong vòng 40 phút và người ta cho biết sẽ chuyển ngay thi thể cậu tôi về nơi hỏa táng, không ai được đi theo và lâu nhất 3 ngày sau sẽ có người mang hũ tro cốt trả gia đình.
Những ca bệnh nặng do dịch cúm Vũ Hán nằm chờ chết. Ảnh: tác giả cung cấp
Phần chi phí mai táng, rương hòm cùng các thứ linh tinh sẽ được gửi sau cho gia đình thanh toán (có hỗ trợ một phần kinh phí từ chính quyền). Khi xe cứu thương rút đi, cảnh sát và dân phòng lập tức niêm phong ngôi nhà cậu tôi theo hình thức “nội bất xuất ngoại bất nhập”, lệnh cho mọi người chỉ được bước ra khỏi nhà khi có lệnh của chính quyền.
Như đã nói, Trung tâm hỏa táng Bình Hưng Hòa được chọn làm nơi hỏa táng các trường hợp tử vong vì Covid-19 ở Sài Gòn nên hàng ngày số lượng thi thể tập trung đưa về rất nhiều. Trung tâm có 16 lò thiêu hoạt động 24/24 giờ, dù hết công suất nhưng cũng chưa đáp ứng đủ. Sáng 10-8-2021, chúng tôi có mặt tại đây lúc gần 10 giờ đã thấy hàng đoàn xe dài nối đuôi nhau chờ tới lượt đưa quan tài vào lò thiêu. Ðủ thứ phương tiện từ xe 16 chỗ, bán tải, xe tải, xe ba gác… Xe ít nhất chở 1 quan tài và xe nhiều có tới 4-5 cái. Anh lái xe tải tên Tư chở theo 3 quan tài, nói: “Tôi làm việc cho dịch vụ mai táng Gia Khang. Sáng nay xe tôi đến đây từ lúc gần 7 giờ mà đã thấy có nhiều xe xếp hàng lấy số thứ tự trước rồi. Hôm nay tới lượt mình chắc phải đến giữa buổi chiều! Vậy còn đỡ chứ có hôm tôi cũng đến giờ này mà tới gần tối mịt mới đưa quan tài vào lò thiêu được! Dạo này người chết nhiều quá!”.
Người chết do cúm Vũ Hán nhanh chóng được khâm liệm để tránh lây nhiễm. Ảnh: tác giả cung cấp
Hơn 20 phút sau, chúng tôi nhìn thấy có chiếc xe ba gác chở theo 2 chiếc quan tài từ ngoài chạy xộc vào, không vào hàng mà đậu song song với đoàn xe đang “xếp hàng”. Anh lái xe ba gác mập mạp bước xuống vừa móc điện thoại gọi cho ai đó. Lập tức, từ chiếc xe 16 chỗ đang “xếp hàng” gần cổng nghĩa trang có một thanh niên xăm trổ đầy người, nhanh chân chạy lại chỗ anh lái xe ba gác. Hai người trao đổi nhanh và tiếp đó có bốn, năm người khác từ chiếc 16 chỗ xuống, cùng nhau xúm lại khiêng 2 chiếc quan tài từ xe ba gác về phía xe 16 chỗ. Tôi thắc mắc hỏi anh Tư xe tải chuyện gì đang xảy ra. Anh này rỉ tai tôi nói nhỏ vừa đủ nghe:
– Ðó là bọn đầu gấu ở đây. Chúng đang bày trò sang quan tài với nhau chú ạ!
Đủ loại phương tiện xếp hàng dài trước Trung tâm hỏa táng Bình Hưng Hòa chờ thiêu. Ảnh: tác giả cung cấp
– Sang quan tài? Nghĩa là sao?
– Thằng đó (Tư chỉ tay về hướng gã thanh niên xăm trổ) có biệt danh “Trung bò”, đứng đầu nhóm người này. Bọn tôi cũng không hiểu sao chúng luôn có phương tiện dán sẵn logo xe cấp cứu và xe tải hàng ngày kéo ra dừng đậu ở đây rất sớm chờ lấy số thứ tự hỏa táng (quy định của lò thiêu) sau đó ra ngoài móc nối với những xe chở quan tài mới tới nhưng không xếp hàng để bán lại phiếu thứ tự. Giá mỗi phiếu như vậy, tùy trường hợp, từ 2 đến 3 triệu đồng. Do quá nhiều xe phải xếp hàng chờ đến lượt đưa quan tài vào thiêu rất lâu, có khi mất cả ngày trời, họ liên lạc với người nhà nạn nhân, nếu muốn thiêu sớm thì bỏ tiền ra mua phiếu hỏa táng trước. Ngoài việc bán phiếu hỏa táng, bọn này còn nhận đưa quan tài từ nhà người chết đến trung tâm hỏa táng với giá từ 5-7 triệu đồng/quan tài. Bọn này còn chủ động kết nối với những xe chở quan tài có số thứ tự xếp đầu, nhưng trong xe còn trống chỗ để “đôn” thêm quan tài từ các nguồn khác vào. Chúng sẵn sàng chi “tiền huê hồng” cho những người xếp tài trước. Theo quy định của lò thiêu, mỗi xe vào đây chỉ chở tối đa 5 quan tài, do đó những xe chở 1-2 quan tài xếp hàng trước luôn được bọn “cò” này móc nối, thỏa thuận “chèn” thêm quan tài người khác vào.
Giao trả tro cốt người chết vì cúm Vũ Hán sau hỏa thiêu. Ảnh: tác giả cung cấp
Như đã nói, trước đây khi dịch bệnh cúm Vũ Hán chưa hoành hành mạnh ở Sài Gòn như hiện tại, thời gian hỏa táng và giao nhận tro cốt người chết thường diễn ra chừng 3-4 giờ; còn hiện nay kéo dài 6-7 giờ hoặc lâu hơn nữa. Người dân đau buồn khi mất mát người thân lại phải tốn thêm tiền cho bọn gian manh. Song nhiều ý kiến cho rằng do “có cầu mới có cung” tức có người chịu bỏ tiền để người thân của mình hỏa táng sớm nên bọn “cò mồi” này mới có đất sống…
NS
