Trong suốt 92 năm qua, tạp chí TIME đã liên tục bình chọn Person of the Year – Nhân Vật Trong Năm. Trong năm 2019 vừa qua, nhà hoạt động về môi trường và biến đổi khí hậu Greta Thunberg, 16 tuổi đã được chọn và trở thành Person of the Year trẻ nhất và là người đầu tiên dưới 25 tuổi nhận được danh hiệu này của TIME. Khi nhận thấy một giới trẻ ngày càng có sự dự phần tích cực và ảnh hưởng trong nhiều lãnh vực khác nhau, TIME đã quyết định có thêm danh hiệu Kid of the Year – Thiếu Niên Trong Năm lần đầu tiên kể từ năm nay. Em nào đã đạt được danh hiệu này?
Hồi giữa năm nay, trong một báo cáo gởi ra cho các bậc phụ huynh, các thầy cô giáo cùng những người hoạt động cộng đồng, tạp chí TIME đã kêu gọi hãy đề cử các em thiếu niên từ 8 đến 16 tuổi, là con cái hay học trò của mình, đã có những kỳ tích đặc biệt để tạo nên những đóng góp và ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng và trường học nói chung.
Hợp tác cùng hệ thống truyền thông Nickelodeon cho trẻ em, TIME tạo ra giải Kid of the Year đầu tiên tại Hoa Kỳ dành cho các thiếu niên mà TIME viết rằng, “Những bước nhỏ có thể dẫn đến thay đổi lớn. Ðây là những trẻ em bình thường đang tạo ra sự thay đổi trong cộng đồng của chúng hàng ngày theo cách thú vị và đơn giản nhưng lại tạo nên ảnh hưởng lớn lao”.
Một hội đồng giám khảo và ban cố vấn đã cùng làm việc, đánh giá và bình chọn trong số khoảng năm ngàn hồ sơ đề cử trong nước Mỹ được gởi về để có được năm em có những đóng góp đặc biệt vào chung kết. Trong đó danh hiệu Kid of the Year đầu tiên này thuộc về em Gitanjali Rao, 15 tuổi tại tiểu bang Corolado. Bốn em còn lại là Tyler Gordon, 14 tuổi từ San Jose, California, Jordan Reeves, 14 tuổi, từ Columbia, Missouri, Bellen Woodard, 10 tuổi, từ Leesburg, Virginia và Ian McKenna, 16 tuổi, từ Austin, Texas.
Từ trên xuống dưới, từ trái qua phải: Tyler Gordon, Ian McKenna, Jordan Reeves và Bellen Woodard
Gitanjali Rao là ai và có thành tích đặc biệt gì để được chọn là Kid of the Year đầu tiên năm nay?
Sinh năm 2005 trong một gia đình di dân Ấn Ðộ, Rao chỉ vừa bước qua tuổi 15 hồi tháng 11 vừa qua. Kết quả này không phải là một điều quá bất ngờ trước thành tích xuất chúng và đầy đặc biệt của em, khi đã từng giành được nhiều giải thưởng và danh hiệu trong các năm qua.
Ðược xem là một khoa học gia và nhà phát minh, Rao không chỉ nghiên cứu khoa học về trí tuệ nhân tạo và công nghệ cảm biến ống nano carbon để áp dụng các vấn đề hàng ngày, như việc sách nhiễu trên mạng, ô nhiễm nguồn nước, lạm dụng thuốc… Rao cũng tạo ra niềm cảm hứng cho các bạn đồng thế hệ, mong muốn góp phần tạo ra một thế hệ những nhà phát kiến trẻ.
Gitanjali Rao, 12 tuổi, người đã phát minh ra thiết bị kiểm tra ô nhiễm nước – nguồnindiatimes.com
Rao từng đoạt giải “Khoa Học gia trẻ” của hãng 3M vào năm 2017, được lọt vào danh sách 30 người trẻ trong năm “30 under 30” của tạp chí Forbes năm 2019, giải thưởng tổng thống và cơ quan chính phủ EPA về môi trường, nằm trong danh sách những nhà phát kiến trẻ năm 2020 của TIME, hợp tác với các khoa học gia hãng 3M cho nghiên cứu và phát minh của mình, từng xuất hiện trên truyền hình để nói về ít nhất là sáu nghiên cứu và phát minh của mình cho đến nay. Rao cũng đang làm việc cùng cơ quan tiện ích cung cấp nước tại Denver để nghiên cứu một thiết bị kiểm nghiệm nước uống.
Rao tham gia các cuộc hội thảo trên mạng để cổ vũ học sinh theo đuổi các ngành học về khoa học và kỹ thuật, thu hút hàng chục ngàn học sinh theo dõi. Không kể rằng Rao còn là một dương cầm thủ tài năng với trường phái cổ điển, một vũ công các vũ điệu truyền thống Ấn Ðộ, chơi đấu kiếm như một kiếm thủ và là một nữ hướng đạo sinh tích cực. Quá nhiều hoạt động và thành tích xuất chúng cho một thiếu niên 15 tuổi.
Cha mẹ Rao là những người di dân gốc Ấn Ðộ có học vấn và chuyên môn đã hết lòng khuyến khích và đầu tư vào sự tò mò và đam mê khám phá, nghiên cứu của Rao từ khá sớm. Năm lớp Bảy, khi đọc về tin tức nguồn nước nhiễm chì của cư dân tại Flint thuộc Michigan bị nhiễm chì trong nguồn nước uống, Rao đã tìm vào các trang mạng của đại học MIT để tìm tòi, nghiên cứu sáng chế thiết bị Tethys, sử dụng các ống nano-carbon để phát hiện mức độ nhiễm và gởi kết quả đến ứng dụng trên điện thoại đa năng. Sáng chế đã mang lại cho em giải thưởng 25 ngàn đô la dành cho các khoa học gia trẻ của hãng 3M nói trên.
Gitanjali Rao, Người chiến thắng trong Thử thách nhà khoa học trẻ 3M của Discovery Education 2017. Nguồn Discovery Education 2017 3M Young Scientist Challenge
Rao cũng tạo ra một ứng dụng dựa trên công nghệ trí tạo nhân tạo AI Kindly nhằm có thể phát hiện rủi ro bị sách nhiễu trên mạng. Một phát kiến khác của Rao liên quan đến di truyền học để phát hiện việc nghiện thuốc theo toa khi dùng các thuốc giảm đau thường thông qua một thiết bị có tên là Epione.
Mong ước và mục tiêu nằm trong tầm tay của Rao hiện nay là sẽ theo học tại viện đại học kỹ thuật MIT về di truyền và dịch tể học trong tương lai. Không phải thiếu niên nào cũng sẽ có khả năng xuất chúng và thành tích đặc biệt như Rao, sẽ có những em tài năng xuất chúng không kém sẽ cùng Rao để tạo nên một lớp khoa học gia trẻ tài năng, mong muốn đóng góp và tạo ra các ảnh hưởng đến xã hội và con người.
Trả lời phỏng vấn trên TIME về danh hiệu Kid of the Year này, Gitanjali Rao nói rằng, “Em là người luôn muốn người khác nở nụ cười. Ðó là mục tiêu hàng ngày của em là chỉ để làm cho ai đó được hạnh phúc. Ðiều này có nghĩa là, làm thế nào để chúng ta có thể mang lại sự đóng góp tích cực cho cộng đồng chúng ta đang sống? Từ lớp hai hoặc lớp ba gì đó thì em đã bắt đầu nghĩ về cách chúng ta có thể sử dụng khoa học kỹ thuật để tạo ra những thay đổi xã hội”.
Con đường thênh thang, rộng mở của Rao vẫn còn rất dài và chắc chắn người ta sẽ lại bắt gặp lại cái tên của em trong tương lai với những thành tích và nghiên cứu khoa học đầy hữu dụng của em. Xin chúc mừng Gitanjali Rao!
Rao đã chế tạo “Tethys”, một thiết bị dựa trên cảm biến có thể phát hiện chì trong nước nhanh hơn các kỹ thuật hiện tại khác. nguồn twitter
ĐYT
