Một trào lưu mới trên TikTok đang âm thầm phá hoại lòng tự trọng và sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên – đó là “bp edit”, viết tắt của “black pill edit”. Dù có vẻ như chỉ là trò đùa, nhưng thực chất đây là một hình thức bắt nạt tinh vi, xuất phát từ văn hóa mạng độc hại của cộng đồng “incel” (involuntary celibate – những người đàn ông độc thân không tự nguyện, thường mang tư tưởng thù ghét phụ nữ).
“Black Pill” là gì?
Khái niệm “black pill” bắt nguồn từ “red pill” trong phim The Matrix, nhưng đã bị bóp méo bởi các nhóm nam quyền cực đoan (male supremacist). Họ tin rằng xã hội hiện đại do phụ nữ kiểm soát, và đàn ông không còn quyền lực. Tư tưởng “black pill” cho rằng ngoại hình là yếu tố duy nhất quyết định giá trị của một người, đặc biệt là trong việc thu hút bạn tình – và vì thế, những người không đẹp trai sẽ không có cơ hội. Tư tưởng này cổ súy sự thù ghét phụ nữ và các chuẩn mực truyền thống về giới tính.
Tác động tâm lý nghiêm trọng
– Ngay cả khi không là nạn nhân bị chỉnh sửa video, nhiều thiếu niên vẫn bị ảnh hưởng bởi trào lưu này. Một số thậm chí chia sẻ các video “looksmaxxing” (tối ưu ngoại hình) để được xuất hiện trong “bp edit” của người khác như một vinh dự, thay vì nhận ra đây là một trào lưu tai hại.
– Nghiên cứu cho thấy các nam sinh nào thường xuyên theo dõi những “influencer alpha” như Andrew Tate thì có xu hướng sức khỏe tâm thần kém, cảm thấy vô giá trị, lo lắng và buồn bã nhiều hơn. Dù YouTube đã cấm Tate, nhưng video của ông vẫn thu hút hàng triệu lượt xem, truyền bá tư tưởng phụ nữ phải phục tùng và bị kiểm soát.
– Một nghiên cứu khác cho thấy 87% thiếu niên từng trải qua ít nhất một hình thức bị bắt nạt mạng (cyberbullying), và điều này có thể gây ra các triệu chứng giống PTSD (post-traumatic stress disorder – rối loạn căng thẳng sau sang chấn).
“BP Edit” là gì?
“BP edit” là hành động chỉnh sửa lại video TikTok của người khác để chế giễu, làm nhục hoặc hạ thấp họ. Ví dụ, một cô gái đăng video nói rằng nếu là con trai, cô sẽ là người hấp dẫn nhất trường. Người khác đã chỉnh sửa video đó, thêm hiệu ứng để biến cô thành con trai với râu và tóc ngắn, rồi chèn từ “mogged” (ám chỉ bị người khác vượt trội về ngoại hình) cùng hình ảnh các người mẫu nam để làm cô kém hấp dẫn đi.
Một ví dụ khác là video nhóm nam sinh đi ngang qua máy quay với dòng chữ “không thể có một nhóm toàn trai đẹp”. Người làm “bp edit” đã zoom vào một cậu trong nhóm và chèn hình ảnh các người mẫu để ám chỉ cậu không có gì đẹp cả.
Phụ huynh cần làm gì?
Hãy trò chuyện với con bạn về trào lưu “bp edit” – dù chúng là nạn nhân, thủ phạm hay chỉ là người quan sát. Đây là cơ hội để nói về giá trị bản thân, văn hóa mạng độc hại và cách bảo vệ sức khỏe tinh thần trong thời đại số. Việc bị loại trừ hay làm nhục trên mạng có thể gây tổn thương sâu sắc, đặc biệt trong giai đoạn tuổi teen – khi nhu cầu được chấp nhận là điều vô cùng quan trọng.
