Cô Nguyễn Đài Thi là cựu Thanh Tra của Sở Thuế Hoa Kỳ (IRS) và cũng là cựu Thanh Tra của Bộ Ngân Khố (U.S. Treasury Inspector General). Cô có bằng IRS Enrolled Agent do Sở Thuế cấp. Với hơn 30 năm kinh nghiệm làm việc cho Sở Thuế và Bộ Ngân Khố, cô Đài Thi đã từng kiểm toán (audit) thuế doanh nghiệp và cá nhân. Khi làm việc cho Bộ Tổng Thanh Tra Ngân Khố, cô cũng đã từng audit-Sở Thuế. Với kinh nghiệm đặc biệt này, chẳng những cô Đài Thi rất rành rẽ về luật thuế, mà còn hiểu tường tận về cơ cấu và nội bộ của cơ quan IRS. Cô thường xuyên chia sẻ các đề tài thuế vụ qua các đài radio và TV tại Dallas. Trẻ hân hạnh được cùng cô Đài Thi cộng tác để hướng dẫn đồng hương về luật thuế liên bang và giải đáp các vấn đề rắc rối với Sở Thuế. Độc giả ở khắp nơi có thể gửi thư bưu điện hoặc email cho tòa soạn Trẻ, ghi chú “Mục Thuế Vụ”.
Email: bientap@trenews.net
Nhắn tin (text only) câu hỏi đến 469-328-3453
hoặc gởi thư về tòa soạn:
3202 N. Shiloh Rd., Garland, TX 75044
HỎI: Thưa cô Đài Thi, vợ chồng tôi mới nhận được thư của Bộ Tư Pháp Mỹ. Tôi xin chia sẻ lá thư này với cô. Trong thư cho biết Bộ Tư Pháp đang truy tố người khai thuế của tôi và đã đóng cửa dịch vụ khai thuế đó. Và hiện giờ công tố viên liên bang muốn phỏng vấn tôi và một số khách hàng cũ để tìm ra thêm manh mối cho cuộc điều tra của họ. Tôi có nên hợp tác không? Có bất lợi gì cho tôi không? Thật ra tôi không có khai thuế gian hay sai sót gì cả, nhưng tôi không muốn bị rắc rối liên lụy vì cuộc điều tra này. Cảm ơn cô.
ĐÁP: Thưa ông, rất cám ơn ông đã chia sẻ lá thư của Bộ Tư Pháp. Câu chuyện của ông có thể sẽ là một thức tỉnh cho cộng đồng người Việt. Chuyện gian lận thuế có ngày sẽ lộ ra, bất kể sự gian lận đó là do người khai thuế chủ mưu hay do khách hàng chủ động.
Theo như trong thư, Bộ Tư Pháp truy tố người khai thuế của ông ở Texas về tội khai gian lận để giúp khách hàng lấy tiền thuế về nhiều, từ năm 2018 đến năm 2024. Những hành động gian lận gồm có khấu trừ thuế bất hợp pháp, có nói không, không nói có, thổi phồng những khoản khấu trừ thuế không có chứng từ v.v.
Trong trường hợp của ông, một khi Bộ Tư Pháp truy tố người khai thuế của ông thì thật ra trước đó Sở Thuế đã giúp họ điều tra và sưu tầm tất cả các bằng chứng và tài liệu gian lận. Bộ Tư Pháp muốn phỏng vấn ông là để tìm kiếm thêm một số bằng chứng cho cuộc điều tra của họ.
Bộ Tư Pháp khuyến khích ông hợp tác nhưng không bắt buộc ông phải hợp tác. Nếu ông đã khai thuế hợp pháp thì không có gì phải lo ngại. Nhưng nếu ông đã vô tình hay cố ý đồng lõa với chuyện gian lận thì nên tham khảo với luật sư trước khi tham gia cuộc phỏng vấn, vì những gì ông nói ra có thể hệ lụy đến thuế cá nhân ông.
Cuộc truy tố này không phải là chuyện hiếm hoi, mà thật sự xảy ra thường xuyên. Bộ Tư Pháp đã truy tố rất nhiều dịch vụ khai thuế gian. Sở Thuế thường hay cảnh báo là mọi người nên cẩn thận khi tìm người khai thuế cho mình.
Tôi được biết đa số người Việt mình tuân thủ luật thuế, minh bạch, đóng thuế đầy đủ. Nhưng có một số nhỏ hay đồn và rủ nhau đến khai thuế những nơi biết nhiều “mánh khóe” để giúp thân chủ lấy thuế về nhiều, bất kể có hợp pháp hay không. Nếu những “mánh khóe” này tương tợ như những hành động gian lận thuế mà Bộ Tư Pháp đang truy tố người khai thuế của ông, thì câu chuyện của ông hôm nay có lẽ sẽ làm động não một vài người hành nghề khai thuế và khách hàng đi khai thuế.
Có thể họ sẽ tự hỏi rằng liều lĩnh khai gian để lấy thêm tiền về hay đóng thuế ít đi, thì liệu có đáng cái giá phải trả sau này hay không? Nhất là trong tình hình dầu sôi lửa bỏng hiện nay, khi chính phủ Mỹ đang ráo riết trục xuất các di dân nào mang bản án hình sự như trốn thuế (tax evasion), bạo hành gia đình (domestic violence), v.v.
HỎI: Chào chị Đài Thi, em độc thân, qua Mỹ định cư vào tháng 10, năm 2024. Em có đi làm nail được 2 tháng, tháng 11 và tháng 12, và có lãnh mẫu 1099 có ghi 3,000 đô la. Người khai thuế của em nói rằng em không cần khai thuế vì thời gian em đi làm quá ngắn ngủi và số tiền em kiếm được cũng quá ít, không đủ nhiều để phải bắt buộc khai thuế. Em mới qua Mỹ, không rành luật thuế, chưa hề đóng đồng thuế nào, và không muốn trốn thuế. Nếu cần phải khai thì em sẵn sàng khai và đóng thuế. Nhờ chị giải thích cho em rõ. Cám ơn chị nhiều.
ĐÁP: Chào em, em phải khai thuế nhé. Dù em đi làm chỉ một ngày hay một giờ mà có thu nhập trên mức phải khai thuế thì bắt buộc phải khai. Thành thử ra thời gian làm việc ngắn ngủi không phải là lý do để được miễn khai thuế.
Những ai làm nghề tự do và lãnh tiền mặt hoặc mẫu 1099-NEC, có thu nhập ít nhất 400 đô la cho những công việc này, thì bắt buộc phải khai thuế. Có thể không phải đóng thuế liên bang, nhưng chắc chắn là phải đóng 15.3 phần trăm thuế an sinh xã hội.
Những ai làm công nhân viên lãnh mẫu W-2 thì chỉ phải khai thuế nếu có thu nhập từ 14,600 đô la cho độc thân hoặc vợ chồng khai riêng, 21,900 đô cho độc thân có claim con nhỏ hoặc người phụ thuộc, và 29,200 cho vợ chồng khai chung. Tuy nhiên, thông thường những ai lãnh W-2 thì đã được chủ hay công ty trừ thuế sẵn trước, cho nên nếu đã trừ đủ rồi thì có thể không cần phải khai thuế cuối năm. Thu nhập thấp có thể sẽ được trợ cấp thuế. Dịch vụ khai thuế sẽ cho biết có cần khai hay không.
HỎI: Chào cô Đài Thi, người khai thuế năm 2023 và 2024 cho tôi nói là đã gửi giấy thuế qua cho Sở Thuế bằng điện tín. Đến bây giờ Sở Thuế vẫn chưa nhận được giấy thuế của cả hai năm. Người khai thuế nói rằng họ đã gửi mấy lần rồi, và bảo tôi cứ kiên nhẫn chờ. Vậy tôi phải chờ đến bao giờ? Tại sao gửi bằng điện tín mà lâu đến vậy?
ĐÁP: Thưa chị, câu chuyện này có cái gì đó không đúng lắm. Thông thường khai thuế điện tín (e-file) thì có kết quả trong vòng một vài phút. Hiếm hoi lắm mới có kết quả chậm 1-2 ngày, chứ chậm mấy tháng hoặc mấy năm thì hoàn toàn không thể.
Thuế của chị lâu như vậy mà vẫn chưa qua được là do khai bị lỗi gì đó cho nên hệ thống vi tính của Sở Thuế không nhận được. Lỗi như thế nào đều được Sở Thuế ghi rõ để người khai biết đường mà sửa. Người khai thuế cần xem lại phần mềm khai thuế, trong phần e-file rejects.
Chị yêu cầu người khai thuế in ra cho chị mẫu 9325. Nếu đã khai điện tín thành công thì sẽ nhận được mẫu này từ Sở Thuế để in ra ngay tại chỗ cho chị, cùng lúc với in giấy thuế. Form này sẽ ghi rõ ngày nào Sở Thuế nhận được. Một khi Sở Thuế đã nhận được rồi thì không thể gửi thêm 2, 3 lần nữa.
Tôi đoán rằng thuế hai năm qua của chị chưa khai. Tốt hơn hết chị nên nhờ ai khai lại, chứ để càng lâu thì bị phạt càng nặng.
NĐT
