Ngày 6-1- 2024
Đinh Ngọc Thái Nguyên
Trên số báo trước, có một độc giả góp ý chữ “hàng không mẫu hạm”, bị thay bằng “tàu sân bay”. Nhưng sau 1975, khi VC chiếm miền Nam, chính tôi cũng được học y như vậy, ví dụ họ gọi là “máy bay lên thẳng” thay vì “máy bay trực thăng”, chữ “xạ thủ” thành “người bắn”, “tài xế” thành “lái xe”, tức là những từ Hán – Việt bị thay thế bằng tiếng “thuần Việt”. Tôi nghe nói hồi đó Việt Minh cố gắng tránh sự ảnh hưởng bởi văn hóa Trung Quốc, nhưng với tôi đó là một giải thích sai lầm. Vì lúc đó Việt Nam và Trung Quốc dính chặt với nhau như “răng với môi”. Một cường quốc như Mỹ mà vẫn dùng nguyên những chữ vay mượn của Pháp, Tây Ban Nha, La Tinh để làm giàu ngôn ngữ của họ mà có mất mát tí “uy tín” gì đâu?
Bạn có một câu hỏi rất sâu sắc mà nhiều người vẫn đang thắc mắc. Thực ra, thời Việt Minh “cướp” chính quyền năm 1945, CSVN dựa vào lực lượng nòng cốt là nông dân và thợ thuyền (Công-Nông liên minh) và tìm cách triệt hạ những thành phần ưu tú và trí thức. Do “lãnh đạo” địa phương đa phần là những nông dân ít học, nên “Trung Ương” đã ra một chính sách từ cải đổi tiếng Việt trở nên đơn giản trong đó, từ Hán – Việt như bạn nêu, cần có một trình độ học vấn tối thiểu. Và kết quả là trở nên lộm cộm như hiện nay.
Ngày 11-1- 2024
Thu Linh
Thật thấm thía với bài viết “Xá lợi & Trục Lợi” của Du Uyên, một cây viết của Trẻ mà tôi mến mộ, về tình trạng mua thần bán thánh ở các chùa chiền quốc doanh ở Việt Nam hiện nay. Ông “‘thầy” Thích Trúc Thái Minh” ở chùa Ba Vàng đúng là một tên ma tăng. Qua chuyện sợi tóc quay vòng vòng làm tôi liên tưởng một bức biếm họa trên báo Trẻ chữ “G” bị thay bằng hình tượng búa liềm, thật cao thâm. Chỉ một nét vẽ nói lên tất cả đảo điên trong nghề kinh doanh Phật của CSVN, một nghề hốt bạc tỉ. Một đứa cháu tôi rất siêng về làm “công quả” ở chùa Việt Nam, hỏi tôi, làm sao biết chùa nào là chùa quốc doanh? Tôi bảo hễ thấy treo cờ VC là chính bọn nó, không trước sân chùa thì trong chánh điện ….
(bài “Xá lợi & trục lợi” của Du Uyên đã đăng tại https://baotreonline.com/van-hoc/duyen-sai-gon/xa-loi-hay-truc-loi.baotre)
