Đêm qua (Mar 14, 2022, giờ Moscow, Nga đi trước Washington, Mỹ 7 tiếng) giới truyền thông số và mạng xã hội như bùng nổ, và một cái tên mới cùng với những dòng tiểu sử được viết vội vàng cũng lập tức được ghi lên trang https://en.wikipedia.org/, đó chính là nữ nhà báo – biên tập viên Marine Ovsyannikova Bà Marine sinh năm 1978 (44 tuổi,) cha bà người Nga và mẹ bà người Ukraine. Theo Wikipedia, bà Marine đã tốt nghiệp 2 trường đại học Kuban và sau đó là Học viện trực thuộc Tổng thống Nga về Kinh tế Quốc gia và Hành chính Công.
Bảo Huân
Số là trong lúc Ðài Truyền hình trung ương Nga vừa bắt đầu bản tin thời sự buổi tối để tuyên truyền cho những “thắng lợi” của quân đội Nga trước Ukraine với nữ MC quen thuộc Ekaterina Andreeva thì bất ngờ từ bên phải màn hình (hướng khán giả) bà Marine xuất hiện và tiến đến sau lưng cô Ekaterina. Hai tay Marine cầm tấm bìa trắng lớn (poster) viết bằng hai thứ tiếng Nga, Anh và đưa thông điệp trên tấm poster về phía khán giả để gây chú ý. Sau đó bà Marine nhanh chóng dịch qua khoảng trống bên phải màn hình, tay giơ cao tấm poster. Chương trình lập tức bị cắt sóng ngay thời điểm đó, Marine đã bị nhà cầm quyền Putin bắt giam nhưng khán giả đã kịp nhìn thấy dòng chữ “NO WAR” (Ngưng chiến tranh. Ðừng tin lời tuyên truyền. Họ đang nói dối bạn,) “Russians against war” (Người Nga chống chiến tranh.) và có ai đó đã kịp lưu lại khoảnh khắc lịch sử này. Video sau đó được post trở lên mạng internet, và tôi cũng đang có một bản copy.
Cũng theo Wikipedia, bà Marine đã chuẩn bị sẵn cho tình huống bị bắt giam bằng cách đăng một đoạn video được quay từ trước trên Telegram, nói rằng bà “Xấu hổ khi làm việc cho hoạt động tuyên truyền của Ðiện Kremlin.” Tất nhiên, với trình độ học vấn của bà Marine và đặc thù nghề nghiệp của mình, bà Marine thừa hiểu bà có thể bị bắt, bị đi tù và bị xét xử bất công theo ý nhà cầm quyền độc tài Putin; nhưng bà chấp nhận những hiểm nguy đó cho bản thân để thức tỉnh người dân Nga, tôi gọi là hành động theo tiếng nói của lương tâm.
Tôi cũng cho rằng hành động của bà Marine Ovsyannikova đồng nghĩa với việc hàng chục ngàn người từ nhiều quốc gia châu Âu tình nguyện gia nhập lực lượng gọi là “Quân tình nguyện” cùng với người Ukraine chiến đấu chống quân xâm lược Nga, là hành động vì lương tâm. Tuy có sự khác nhau giữa pháp luật các quốc gia, có nước cho phép công dân của mình tự do sang Ukraine và cũng có nước cấm (quy định từ rất lâu rồi) nhưng điều đó không thể cản bước những người tình nguyện. Lương tâm là thứ có thể vượt lên trên những quy định pháp luật cứng nhắc để dẫn dắt con người tới ánh sáng của lòng nhân ái và lẽ phải.
Ông Andriy Dubchak- (nhà báo kiêm nhiếp ảnh gia chuyên kể về những câu chuyện của người lính và dân thường bị cuốn vào cuộc xung đột ở Ukraine) tiết lộ rằng có hơn 4,000 lính Nga đã tử trận tại Ukraine. Thật đáng thương lính Nga khi tin tức ngày Thứ Hai (Mar 14, 2022) cho biết Tổng thống độc tài Putin đã xin nhà cầm quyền Trung cộng viện trợ thực phẩm ăn liền vì quân đội Nga đang thiếu ăn tại mặt trận Ukraine. Phía Trung cộng, dù chưa từng công khai bày tỏ thái độ phản đối hành động xâm lăng của Nga nhưng trước yêu cầu xin viện trợ thực phẩm thì 2 ngày qua Trung cộng vẫn lừng khừng ậm ừ, và lính Nga tiếp tục bị thiếu ăn. Tôi tra cứu công pháp quốc tế, thấy các nhà lãnh đạo Nga (chủ chiến) đã vi phạm hơn 10 hành vi được coi là “tội phạm chiến tranh.” Liệu những người lính Nga bị đẩy vào cuộc chiến này có bị trở thành “tội phạm chiến tranh,” câu trả lời vẫn còn ở phía trước với tương lai mờ mịt dành cho họ. Vì vậy, không có gì lạ khi thời gian qua có hơn 7 ngàn người Nga biểu tình phản đối chiến tranh dù các cuộc biểu tình liên tiếp bị đàn áp bằng bạo lực. Tôi cho rằng người dân Nga biểu tình chống chiến tranh đang cất lên tiếng nói của lương tâm, thay cho hàng ngàn bà mẹ Nga đã bị mất con và sẽ bị mất con.
Ða số người Việt theo dõi tình hình chiến tranh ở trời Âu, lo lắng, cầu nguyện xin bình an cho người vô tội. Tuy nhiên, có không ít “quân đoàn” AK47 (biên chế Bộ Quốc Phòng nhà nước Việt cộng) hăng say “cào phím” bênh vực cho hành vi xâm lược của quân Nga. Vậy là cư dân mạng Việt xuất hiện câu nhại (thơ Tố Hữu) rằng: “Ông Putin ở nước Nga/ Sao nuôi “bò đỏ” nước ta quá nhiều.”
Thời đại văn minh nhưng chúng ta thấy trước mắt cái thiện bị cái ác lấn lướt thì lương tâm trở thành “quý hiếm.” Người Việt sau những buồn lo lẫn lộn trước thảm họa chiến tranh ở Ukraine rồi cũng trở về thực tại với cơm áo, với xăng tăng giá vùn vụt mỗi ngày, người sống ở Cali càng lo hơn khi Cali là tiểu bang giá xăng dầu bán ra mắc nhứt nước Mỹ, cũng là tiểu bang đánh mức thuế cao nhứt trên xăng dầu. Cảm giác bất ổn của tôi liên tục tăng khi có nhiều vụ trộm xe tăng lên, mà tôi thì luôn luôn đậu xe “lộ thiên.” Lần đầu tiên tôi nghe thấy nước Mỹ có vấn nạn trộm cắp xăng dầu trong các xe đậu ngoài đường. Giá nhà bán, giá cho thuê nhà, share phòng càng ngày càng tăng vẫn là đề tài nóng sốt. Tờ USA Today (Mar 16, 2022) chạy cái tựa to đùng ngay trang nhứt: Giá xăng tăng là ‘cơ hội của tội phạm mới’ cho bọn trộm cắp trên toàn quốc” (“Rising gas prices present ‘new crime of opportunity’ for thieves nationwide.”) Như vậy, để cân bằng chi tiêu, thay vì chọn mua những khẩu phần thực phẩm đúng tiêu chuẩn “lành mạnh” thì người thu nhập thấp sẽ chuyển sang chọn mua những thực phẩm đáp ứng nhu cầu ăn no và rẻ hơn, con số thống kê bệnh tật tương lai sẽ tăng lên. Trang Yahoo! (Mar 15, 2022) đưa ra chủ đề thực tế nhưng cách dùng từ gây cười: “Làm cách nào chống lại thiệt hại tài chánh với giá xăng cao tít trên trời” (“How to cushion the financial hit from sky-high gas prices”) giống như người Việt thường dùng cụm từ “xài giá thiên đình” vậy.
Cách đây 2 ngày, tôi vô một tiệm lớn mua block trứng (2 hộp) size L đựng trong hộp giấy rơm và được bọc kỹ trong lớp nilon trắng, giá $7.44. Tôi đinh ninh rằng “seal” kỹ như vầy thì không ai có thể mở hộp ra để tráo trứng nhỏ vô. Về nhà mở ra thấy 36 trứng nhỏ đều nhau, bằng với size trứng M năm ngoái tôi mua ở chợ Ðà Lạt (Garden Grove) vỉ 30 trứng mà giá chưa tới $2. Vì tin tưởng “thương hiệu lớn” nên tôi đã không quay video lúc mở hộp, bây giờ nói ra đích danh tiệm sẽ không thiếu các bậc “thầy đời” nhảy vô lớn tiếng “dạy dỗ” như tôi chính là đứa ăn cắp trứng vậy, với cái lý của “thầy đời” là tiệm lớn thì luôn đúng, chỉ người nghèo (như tôi) mới mua hàng gian lận. Trong thời buổi “sky-high gas prices” thì chẳng ai ngu gì lái xe trở ra tiệm để trả lại hộp trứng. Thôi thì cứ để các “bậc thầy đời” trải qua kinh nghiệm cái cảm giác tự họ phát giác họ bị lừa dối.
Ðiều tôi muốn nói ở đây không phải là giá trứng đã tăng gấp đôi, gấp ba lần năm ngoái, mà là hành vi lừa dối khách hàng (không đúng phẩm chất hàng hóa ghi trên hộp,) vụ này không biết có gắn vô chủ đề “lương tâm” được hay không? Tôi chỉ nói rằng trong thời buổi ma quỷ này “chẳng nên tin đứa nào,” “những thứ gì đóng trong hộp kín không thể nhìn xuyên qua hộp để nhận biết được thì không mua”cho tâm hồn thư thái.
TPT