Nhắc tới Paris, người ta thường nghĩ ngay tới tháp Eiffel, Khải Hoàn Môn, bảo tàng Louvre hay lâu đài Versailles tráng lệ … Nhưng, chắc không nhiều người biết đến một hoạt động mang đậm chất Paris, biểu tượng trong lành nhất về đời sống sinh hoạt của người dân nơi đây và được UNESCO công nhận là ‘Di sản văn hoá thế giới’ từ năm 1992, đó là những hiệu sách cũ nhỏ bé nằm khiêm nhường dọc hai bờ sông Seine hay còn gọi là những “bouquinistes” của Paris.
Tập trung chủ yếu từ Quai Du Louvre tới Quai de L’Hôtel de Ville bên phía bờ phải và từ Quai Voltaire tới Quai de la Tournelle bên bờ trái của sông Seine, gần 250 người bán sách với khoảng một nghìn chiếc “hộp xanh” đặc biệt đã làm nên một thư viện lớn nhất thế giới dưới bầu trời xanh. Những chiếc hộp xanh có đánh số thứ tự chính là kho chứa sách báo, và khi mở ra nó sẽ trở thành gian hàng xinh xắn của những người bán sách cũ.
Những quầy sách cũ bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ 16, thời điểm xây dựng Cầu Mới (Pont Neuf) – cây cầu cổ nhất Paris và cũng là cây cầu bằng đá đầu tiên của thành phố. Trải qua bao nhiêu thăng trầm lịch sử, từ lúc bị coi là những tên trộm vặt cho đến khi trở thành những thương gia chuyên kinh doanh “hàng hoá tinh thần” (theo cách gọi của Anatole France), những người bán sách bên bờ sông Seine ngày nay đã biến hiệu sách của mình thành một nét đáng yêu và lãng mạn giữa kinh đô ánh sáng, là một thứ giá trị tinh thần đáng trân trọng và gìn giữ!
Những quầy bán sách ngoài trời dọc bờ sông Seine, Paris. Telmo Pinto/NurPhoto/Getty Images
Các quy định và quy hoạch của những quầy sách này rất rõ ràng, khoa học và cẩn trọng. Thư viện sách bên bờ sông Seine có khoảng 1,000 chiếc hộp màu xanh lá cây đậm với kích thước đúng quy định, dài 2m, rộng 0.75m. Mỗi người bán sách có thể sở hữu nhiều nhất 4 hộp xanh và mỗi hiệu sách phải mở cửa tối thiểu 4 ngày/tuần trong bất kể thời tiết nào.
Chủ sở hữu của những chiếc hộp xanh bên bờ sông Seine phần lớn được thừa hưởng lại từ ông bà, cha mẹ, vì rất ít khi có ai đó từ bỏ cơ nghiệp của mình, trừ khi họ từ giã cõi đời. Dù lời lãi từ công việc kinh doanh này không là bao nhiêu, nhưng có lẽ phần đông trong số họ là những người yêu sách, đã sống với sách vở văn chương từ thơ bé và muốn được tiếp nối công việc truyền thống của gia đình. Tất nhiên không thể không kể đến những người phải chờ đợi nhiều năm để được cấp giấy phép sở hữu một hoặc vài chiếc hộp xanh và gia nhập đội ngũ những người bán sách cũ bên bờ sông Seine.
Trải dài trên 3 km qua những bờ kè có nhiều người đi bộ nhất Paris, “thư viện” với chừng 300,000 đầu sách cũ (và cổ) cùng hàng nghìn ấn phẩm báo chí từ lâu đời là điểm thăm viếng thú vị cho du khách từ khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là những người yêu sách hay những nhà sưu tập đồ cổ, vì rất có thể họ sẽ bất ngờ tìm thấy những món đồ thú vị có giá trị tinh thần to lớn hơn nhiều so với giá bán của một món hàng cũ kỹ.
Hầu như các quầy sách cũ đều mở cửa từ 11h30 sáng, đóng cửa khi mặt trời lặn, và sẽ luân phiên mở cửa tất cả các ngày trong tuần. Chính quyền thành phố Paris cố gắng duy trì những quầy bouquinistes này vì đây là một truyền thống đẹp và là hình ảnh về sinh hoạt văn hoá – tinh thần có từ lâu đời của Paris.
DH- theo Quỳnh Hoa
