Vay mượn tiền từ các tổ chức “tín dụng đen” không thủ tục rườm rà, không cần khai báo mục đích vay, đôi khi không cần thế chấp tài sản mà chỉ cần bản hợp đồng vay đơn giản, là nhận được tiền ngay. Lợi dụng “kẽ hở” này, các băng nhóm cho vay liên tục hình thành, xuất hiện, bung ra, đang hoạt động rất mạnh ở Sài Gòn và nhiều địa phương khác.
Qua khảo sát của chúng tôi, cạnh những mẩu giấy, tờ rơi dán khắp các cột điện, tủ điện với nội dung “Hãy alô cho chúng tôi, bạn có tiền ngay”, “Ghi nhớ nhé, có ngày sẽ cần”, “Cho vay không thế chấp, nhận tiền trong ngày”… các nhóm cho vay còn thuê người “rải truyền đơn” tại các khu chợ, khu dân cư lao động, các ngã ba, ngã tư đông người qua lại cùng những nội dung trên. Một số nhóm còn dùng mạng xã hội facebook, zalo hay các “app” để đăng bài, tin cho vay và luôn nhấn mạnh “chỉ cần có giấy chứng minh (căn cước), hộ khẩu hoặc giấy đăng ký xe” đến gặp họ sẽ được giải ngân, nhận tiền lập tức.
Ðể tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi đã thực hiện cuộc điều tra nhỏ, nhận thấy phần lớn các nhóm cho vay là những kẻ có tiền án, tiền sự. Hầu hết những người này từ các tỉnh phía Bắc (đông nhất là Hải Phòng, Hà Tĩnh và Nghệ An) vào Nam thuê nhà tạm trú để làm ăn. Chúng thường quy tập dưới “trướng” toàn bọn đàn em côn đồ, mặt mày hung dữ, thân thể xăm đầy hình vằn vện… Cách thức hoạt động của nhóm người này có thể là cho vay trực tiếp hay đội lốt dưới vỏ bọc là những tiệm cầm đồ, bán hàng trả góp, mua bán xe máy cũ, mua bán kim loại quý… Dù lời lẽ quảng cáo “dễ dàng, ngon xơi” song thực chất chủ yếu nhằm “giăng bẫy” người khác. Thông thường, các nhóm cho vay này nhắm đến là những người kinh tế yếu, người gặp tình cảnh khó khăn và cả những con bạc mê đỏ đen, đề đóm… đang cần tiền.
Các quảng cáo “cho vay điều kiện dễ dàng” nhan nhản ở khắp nơi. Ảnh: tác giả cung cấp.
Nhằm tránh đụng tới luật pháp và chính quyền, các nhóm cho vay thường yêu cầu người vay buộc phải viết giấy nhận nợ, giấy thế chấp tài sản… với lãi suất thấp không cao hơn mức quy định nhà nước, Song đó chỉ là những con số “ảo” trên giấy, thực tế người vay phải chịu trả mức lãi suất cao hơn vậy gấp nhiều lần. Chẳng hạn, người vay cần số tiền 30 triệu đồng, nhưng thực tế họ chỉ nhận được nhiều nhất 27 triệu. 3 triệu còn lại chúng đã khấu trừ trước lãi suất vay của kỳ thứ nhất (ăn bạc 10, nếu ăn bạc 15 (?) chỉ còn nhận được 25 triệu). Tiếp theo, đến đầu tháng sau lại trả lãi 3 triệu đồng nữa cho tới khi hoàn trả đủ số tiền vay (30 triệu). Ðó là chưa kể khoản vay này cứ ngày càng tăng theo cấp độ “lãi mẹ đẻ lãi con”. Sau một thời gian dài, nếu con nợ vẫn chưa trả được số tiền vay ban đầu chắc chắn sẽ khó có thể thanh toán. Lúc này, băng nhóm cho vay sẽ cử ngay đồng bọn côn đồ đến tận nhà người vay. Ban đầu chúng chửi bới, đe dọa. Mấy hôm sau sẽ tiến hành “biện pháp mạnh” hơn như tạt sơn, chất bẩn vào cổng, cửa để uy hiếp, khủng bố tinh thần. Có bọn còn thẳng tay đập phá tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản nạn nhân, chẳng coi chính quyền là gì (nhiều nhóm còn “mua đứt” cả công an địa phương). Nhiều trường hợp người vay tiền bị dồn vào đường cùng không lối thoát, buộc phải bán nhà để trả nợ hoặc bỏ trốn khỏi nơi cư trú…
Tạt sơn uy hiếp tinh thần người vay tiền khi chậm trả. Ảnh: tác giả cung cấp.
Ðứa cháu giấu tên của người bạn tôi ở Thủ Ðức (tạm gọi là A) kể lại câu chuyện từng vay tiền của băng nhóm xã hội đen như sau: Giữa năm 2020 vừa qua, do cần tiền gấp để lo việc riêng nên A. tìm đến một “dịch vụ tài chính” (qua địa chỉ trên tờ rơi) cũng nằm ở địa bàn quận. A trình bày muốn vay số tiền 50 triệu đồng và xin thế chấp chiếc xe Honda SH mode. Theo yêu cầu của bên cho vay, A phải xuất trình giấy tờ tùy thân và giấy sở hữu xe. Ðối chiếu xong thấy “chuẩn”, phía cho vay bảo: “Chúng tôi sẽ cho cậu vay 50 triệu, lãi suất 1.5 triệu đồng/tuần, đồng ý không?”. A đáp: “Cao vậy? Bình thường mấy chỗ khác em trả lãi chỉ 1 triệu đồng/tuần thôi”. Bên cho vay suy nghĩ một lúc, nói: “Ừ vậy coi như làm quen lần đầu, chúng tôi lấy tiền lãi 1.2 triệu đồng/tuần! Nếu chịu, cậu hãy ký tên vào giấy này!”. Nói xong bên cho vay chìa ra tờ giấy có tiêu đề… giấy mua bán xe. Thấy vậy A hoảng hốt nói, em chỉ vay tiền thôi chứ không phải bán xe. Bên cho vay giải thích: “Ðây chỉ là hình thức. Nếu cậu trả đủ tiền, đúng ngày thì cứ việc mang xe về, giấy này coi như bỏ. Chả việc gì mà sợ!”. Vì cần tiền gấp, A đành ký tên vào tờ “giấy bán xe” với nội dung bán chiếc xe Honda SH mode với giá 50 triệu đồng (giá thị trường hơn 70 triệu). Tiếp đó, A chỉ được nhận lấy 45.2 triệu đồng (do bị khấu trừ trước số tiền lãi 4.8 triệu trong 1 tháng) và còn phải để lại giấy xe. Sau hơn 1 tháng, do chưa “xoay” được đủ tiền để chuộc xe nên A gọi điện thoại cho bên cho vay nói khó, xin khất nợ thêm tháng nữa. Lãi suất lập tức vọt lên 6 triệu đồng/tháng. Ði vay mượn khắp nơi, sau cùng A cũng lấy được xe ra, nhưng vẫn phải nộp vào gần 15 triệu đồng (gồm tiền lãi và tiền “phạt” do chậm trả). Vậy là chỉ trong vòng hơn 2 tháng, vay được 45.2 triệu đồng nhưng A đã bị “tín dụng đen” tước đoạt gần 15 triệu đồng!
Tương tự, do thua cá độ bóng đá, anh Trần Văn Phê (ngụ Lê Văn Việt, TP Thủ Ðức) mang chiếc xe hơi của mình để thế chấp xin vay 200 triệu đồng của một tổ chức “tín dụng đen”. Chỉ sau hơn 3 tháng, anh này phải trả cả gốc lẫn lãi lên tới 260 triệu đồng. Nói chung, cứ càng chậm trả thì số tiền lãi vay sẽ càng tăng. Lãi suất bị gộp vào từng tuần. Thậm chí có nhiều trường hợp khi đến thời hạn mà người vay chưa chịu tất toán, món hàng thế chấp (xe, nhà, sổ hồng, sổ đỏ…) lập tức bị nhóm cho vay rao bán ngay mà không cần biết khổ chủ đồng ý hay không!
Hiện nay, như đã nói, Sài Gòn cũng như hầu khắp tỉnh thành trong cả nước đều xuất hiện những băng nhóm cho vay nặng lãi kiểu này. Một số băng nhóm được người dân địa phương “rành sáu câu” và họ đều cho rằng “chính quyền cũng thừa biết” như băng nhóm do Hồng Hạnh (biệt danh Hạnh “hòe”) cùng Danh “cọp” cầm đầu ở quận 3; băng nhóm do Nguyễn Bỉnh Tuân (tức Tuân “số má”) và Nguyễn Bá Ðiệp ở quận Tân Phú; băng nhóm Duy “bake” ở Thủ Ðức… Những nhóm này đều quy định mức lãi suất cho vay của chúng từ 20 – 60 %/tháng/ số tiền vay. Tại các tỉnh cũng có những băng nhóm khét tiếng như băng nhóm do Ngô Kim Cương cùng chồng là Trần Minh Sơn cầm đầu ở Gò Công Tây (tỉnh Tiền Giang); băng nhóm do Ðoàn Minh Tiệp (biệt danh Tiệp Remy), Phan Văn Nhật, Phạm Thành Vinh cầm đầu làm ăn ở hai tỉnh Trà Vinh và Vĩnh Long, cùng với mức lãi suất từ 25-60 %/tháng/số tiền vay. Và, còn khá nhiều băng nhóm khác nữa…
Một số thành viên các băng nhóm cho vay nặng lãi bị “xộ khám”. Ảnh: tác giả cung cấp.
NS
