Đợt bão tuyết kéo dài trong tuần qua gây việc mất điện, nước cho hàng triệu người dân đã đưa Texas trở thành trung tâm của câu chuyện thời sự quốc gia. Nhân việc này, chuyên mục xin giới thiệu sơ lược về cơ quan quản trị mạng điện Texas ERCOT (The Electric Reliability Council of Texas) cùng hệ thống điện tại đây đang hoạt động như thế nào.

nguồn Marketwatch.com 

Ðộc lập và tách biệt khỏi hai mạng điện miền Ðông và miền Tây nước Mỹ, ERCOT là cơ quan phi lợi nhuận được thành lập từ năm 1970 và có tổng hành dinh đặt tại thủ phủ Austin của Texas để quản trị mạng điện cung cấp cho 90% người dân Texas, khoảng 26 triệu người. Chỉ thành phố El Paso thuộc Texas là nối vào mạng điện miền Tây nước Mỹ.

Là một nhà vận hành hệ thống độc lập, ERCOT quản trị và theo dõi mạng điện đến 46,500 dặm với khoảng 550 máy phát điện tại Texas. Là tiểu bang hàng đầu của nước Mỹ về dầu thô và khí đốt, chiếm đến 40% tổng sản lượng dầu thô và một phần tư khí đốt của nước Mỹ, nên nguồn năng lượng tạo ra điện năng tại Texas phụ thuộc phần lớn từ khí đốt, dầu và than. Theo các số liệu mà ERCOT vừa cập nhật sau đợt bão tuyết này thì nguồn điện từ khí đốt là 51%, từ than là 13.4%, điện nguyên tử khoảng 5% và còn lại là các nguồn năng lượng tái tạo như gió, nước, mặt trời… chiếm khoảng hơn 30% còn lại, trong đó chủ yếu là phong điện, nơi gió cũng là nguồn năng lượng thiên nhiên hàng đầu của Texas tại Mỹ.

Xem thêm:   Hậu quả của chính sách một con

Thị trường điện tại Texas là một thị trường tự do, đầy cạnh tranh và vô số chọn lựa cho người dân tiểu bang này. Có khoảng 1,800 nhà thầu lớn nhỏ tham gia việc tạo điện, chuyển đổi, mua bán điện cho người dân, trong đó có nhiều hãng bán lẻ chỉ quản trị trên giấy tờ.

3 mạng lưới điện Hoa Kỳ – nguồn pvrea-coop

Các hãng bán lẻ điện này không sở hữu cũng như không có trách nhiệm hay thẩm quyền đụng đến mạng điện Texas ngoài việc cạnh tranh, tìm kiếm khách hàng với các giá biểu cạnh tranh hay các chương trình quảng bá, tặng thưởng khác nhau. Người dân nếu không ở những khu vực bắt buộc phải dùng nhà cung cấp điện cố định, như thành phố hay hãng nào đó, còn thì có quyền so sánh, chọn lựa các nhà bán lẻ này tùy theo giá cả khác nhau.

Với giá trung bình khoảng trên dưới 10 cent/Kwh, người tiêu thụ có thể chọn giá điện cố định hay thay đổi theo thị trường, có hay vô thời hạn, thậm chí có hãng còn quảng bá cung cấp bằng giá điện bán sỉ và chỉ cần đóng lệ phí hàng tháng. Với vô số quảng cáo, mời gọi hấp dẫn, người dân Texas có nhiều chọn lựa cho đến khi gặp biến động như trong đợt lạnh vừa qua để nhận biết cái giá rẻ mình được hưởng cũng có đầy những rủi ro khi không chốt giá cố định.

Các tin tức cho thấy một số chủ nhà đã hay sẽ đối diện một hóa đơn tiền điện khổng lồ khi nguồn điện bị mất và thiếu hụt, đẩy giá thị trường lên hàng trăm lần. Như khách hàng của nhà bán điện Griddy, những người được hưởng giá điện bán sỉ thị trường khá rẻ khi nguồn điện dư thừa, tuy nhiên phải chịu giá đột biến khi tăng cao bất ngờ. Ðây là cơ hội cho các chủ nhà xem lại các thỏa thuận trong hợp đồng cung cấp điện đã ký của mình.

Phong điện không phải nguồn điện lớn nhất của Texas, chỉ chiếm khoảng 10% – nguồn dailyadvent.com

Là một tiểu bang xứ nóng, Texas chỉ lo ngại việc thiếu hụt điện vào mùa Hè khi nhiệt độ lên cao hàng trăm độ và dài ngày. Texas không và hiếm khi đối diện việc thiếu điện trong mùa Ðông, khi nhu cầu sưởi ấm phụ thuộc nhiều vào khí đốt hơn là điện. Ðợt lạnh bất ngờ và kéo dài trong cơn bão tuyết Uri đã một lần nữa cho thấy mạng điện Texas có thể chưa được chuẩn bị tốt nhất trong tình trạng băng giá như vừa qua. Ðiều mà đợt lạnh hồi đầu năm 2011 cũng đã từng làm tê liệt các đường ống và giếng khí đốt, gây ra mất điện cho hơn ba triệu người.

Xem thêm:   Ý tưởng mần giàu...

Một số người đổ lỗi cho việc thiếu hụt điện tại Texas lần này là do các quạt gió bị đông đá, không hoạt động được. Tuy nhiên như đã nói trên, phong điện không phải nguồn điện lớn nhất của Texas và cũng chỉ chiếm khoảng 10% trong vụ mất điện vừa qua. Còn lại là các máy phát điện khí đốt và than đã bị ngừng hoạt động vì thiếu các kỹ thuật chống đông, chống lạnh cần thiết.

Có những điều lợi hại khác nhau giữa việc dùng các nguồn năng lượng tạo ra điện giữa năng lượng hóa thạch như dầu, khí đốt, than… cùng các nguồn năng lượng tái tạo như phong điện, thủy điện và điện mặt trời. Ðây là một chính sách năng lượng to lớn và gây tranh cãi tại nhiều quốc gia.

Cây đông đá trên xa lộ G. Bush – photo donovan dao

Những người ủng hộ năng lượng tái tạo cho rằng chúng sẽ làm giảm sự ô nhiễm môi trường và mặt khác, tận dụng nguồn tài nguyên to lớn của thiên nhiên trước việc tài nguyên hóa thạch ngày càng khan hiếm và gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên việc sử dụng nguồn năng lượng tái tạo cũng thiếu ổn định trước điều kiện khắc nghiệt của thiên nhiên, như hạn hán, lụt lội, mưa bão, băng tuyết… đều là các yếu tố ảnh hưởng. Ðó là lý do các quốc gia luôn cân bằng giữa các nguồn năng lượng này.

Xem thêm:   Mối đe dọa từ Bắc Hàn

Với khoảng 11% nguồn điện nước Mỹ được cung cấp từ năng lượng tái tạo so với khoảng 20 đến 40% tại các quốc gia phát triển, Hoa Kỳ vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển nhiều hơn. Việc chống lạnh các turbin gió không phải là khó khăn hay nguyên nhân gây mất điện tại Texas vừa qua. Bởi khoảng 40% nguồn điện tại Na-Uy, quốc gia Bắc Âu lạnh giá là đến từ phong điện, cũng như các máy phát điện tại Nam và Bắc Cực đều hoạt động trong điều kiện băng tuyết thường trực.

Việc mất điện rồi dẫn đến việc cúp điện, nước, tê liệt nhiều hoạt động tại Texas trong tuần trước sẽ là cơ hội cho giới chức tiểu bang cùng các nhà quản trị, cung cấp điện tại đây tái thẩm định chính sách cùng việc vận hành của mình. Nó cũng là cơ hội cho người dân Texas nhìn lại kế hoạch chuẩn bị mùa Ðông của mình ra sao một khi bị tái diễn.

Một bồn phun nước tại Dallas – photo Baohuan/tre

ĐYT

(Source: ercot.com)