Phùng Cung nổi tiếng trong văn học Việt Nam. Cuộc đời của ông trải qua nhiều oan khốc. Cũng vì tham gia phong trào Nhân Văn Giai Phẩm Phùng Cung bị kỷ luật, chỉnh huấn ở Thái Hà ấp. Trong suốt thời gian từ tháng 2/58 (bắt đầu lớp Thái Hà) đến tháng 5/61, khi ông bị bắt, trong hơn 3 năm, Phùng Cung vẫn sáng tác đều và không hề nhụt tay trong việc lên án chế độ. Tháng 5/1961 công an đến nhà bắt Phùng Cung. Ông bị tịch thu tất cả bản thảo và bị giam vào Hỏa Lò Hà Nội, rồi bị chuyển đi các trại Bất Bạt (Sơn Tây), Yên Bình (Yên Bái) và Phong Quang (Lào Cai), bị tù 12 năm, với 11 năm biệt giam, không có án. Suốt trong thời gian bị biệt giam, Phùng Cung bị nhiều bệnh nặng. Khi được phóng thích ông vẫn bị quản chế rất chặt tại địa phương. Tháng 11/1972 ông được tha về, làm nghề thợ đinh trong những ngày tháng còn lại. Ông vẫn âm thầm sáng tác, vẫn bị công an đến thăm dò và kiểm soát. Ông phải chép bản thảo làm nhiều bản gửi nhiều nơi. Phùng Cung mất ngày 9/5/1998 tại Hà Nội.

Phùng Cung có hai tập thơ Xem Đêm và Trăng Ngục. Vẻ đẹp trong thơ ông là một vẻ đẹp buồn. Có một cái gì u huyền, trầm mặc thấm trong từng câu, từng chữ của thơ. Sau đây là một số bài thơ của Phùng Cung trong Xem Đêm và Trăng Ngục.

Xem thêm:   Thiên lý độc hành

SAO KHUÊ

 

trăng ngục

 

Trăng qua song sắt

Trăng thăm ngục

Bỗng ta chợt tỉnh

Sững sờ

Trên vai áo tù

Trăng vá lụa

Ngày xưa ơi!

Xa mãi đến bao giờ.

 

xem đêm

 

Trở giấc xem đêm

Cuối trời trăng – mỏi

Trái gấc chín – ngập ngừng

Tóc rụng trạt lối đi

 

Trở giấc xem đêm

Thiên hà ngọc vụn

Gió thổi một mình

Mặt đất tròng trành

Ma hoa nhảy múa

 

Đất nước

 

Ðất nước ơi

Tôi mến người

Như khi nhìn em bé ngủ

Tôi thương người

Như thương mẹ ốm

Vì đâu

Người khoác manh áo đỏ

Thừa sai – cũn cỡn

Tủi nhục tháng ngày

Long đong chiều sớm

Ôi! có bao giờ

Người đau đớn như thế này không.

 

tìm em

 

Tìm về gặp em

Em đã đi

Vách, giường thơm lạnh

Mùi khăn áo cũ

Ðêm nghiêng gió – chập chờn

        mưa gõ lá

 

Nắng hoa ngâu

 

Bước em xéo bóng
Ði về hai buổi
Càm cắp queo hông
Nắm rau nón củi
Se sém nỗi ong vàng
Ðiếng nắng – hoa – ngâu.

gặp em

 

Lâu lắm gặp em

Em chỉ khóc quay đi

Bước – héo

Áo – gầy

Gió – va – nón – cũ

Tôi hiểu em

Tôi chẳng nói được gì.

 

thu xa

 

Gió vàng đếm lá vàng rơi

Mười hai bến nước

Em ngồi quay xa

Xa quay gấp

Làn tơ vội đứt

Em nhủ lòng

Tơ đứt vì xa

Tơ vương vó ngựa quan hà

Xa in dấu ngựa

Canh gà gọi thu

Quan hà lộng gió chinh phu

Rừng thu tắm máu

Máu thu gội chiều

Tơ vàng nhỏ giọt lệ điều

Ðăm đăm tay vẫn chiều chiều quay xa

Xa quay nhẹ

Làn tơ vẫn đứt

Em hỏi lòng

Tơ đứt vì đâu

Sông Ngân lỡ bắc nhịp cầu

Mà người trần thế

Mang sầu thiên cung.