Trên trang văn học, chúng ta đã một lần giới thiệu Ocean Vuong với bài thơ Aubade with Burning City – Khúc Nhạc Sớm Mai Và Thành Phố Lửa – bản dịch của Pháp Hoan. Ocean Vuong đến Mỹ năm 2 tuổi đi cùng với bà ngoại, cha mẹ và dì. Ở Mỹ, tới năm 13 tuổi Ocean Vuong mới vào trường công và trải qua nhiều khó khăn, cha bỏ nhà ra đi biệt tích, cậu bé sống với mẹ và dì, sau nhờ chịu khó học hành và tới thư viện nghiên cứu rồi miệt mài sáng tác thơ văn và trở thành thi sĩ nổi tiếng. Ngoài Night Sky with Exit Wounds – Bầu Trời Đêm với Những Vết Thương Mở được giải thưởng thi ca Mỹ, Ocean Vuong còn xuất bản những tập thơ khác như “No” vào năm 2013, hay “Burnings” . Hôm nay, chúng tôi giới thiệu thêm những bài thơ khác của thi tài này cũng do Pháp Hoan dịch.
SAO KHUÊ
telemachus
Như bất kỳ đứa con trai ngoan nào, tôi lôi ba ra
khỏi nước, nắm lấy tóc ba, tôi kéo
ông qua bãi cát, khớp những ngón tay vẽ một vệt dài
sóng xô vào xóa đi dấu vết. Bởi thành phố
bên kia bờ biển không còn nữa
nơi ba bỏ lại. Bởi thánh đường
bị bom dội vỡ giờ là thánh đường
của cây. Tôi quỳ gối bên ba để thấy
bao xa tôi có thể chìm. Ba có biết con là ai không,
Ba? Nhưng câu trả lời không bao giờ đến. Câu trả lời
là lỗ đạn trên lưng ba, máu tràn ra
hòa vào nước biển. Ba nằm thật yên, tôi nghĩ
ba có thể là ba của bất kỳ đứa trẻ nào,
như một cái chai màu lục dạt vào
dưới chân thằng bé, đựng một năm cuộc đời
nó chưa bao giờ chạm đến. Tôi chạm vào
tai ba. Chẳng ích gì. Cổ của ba
bầm tím. Tôi lật người ba lại. Ðối diện
ba. Thánh đường hiện ra trong đôi mắt màu biển đen.
Không phải khuôn mặt tôi nhưng là khuôn mặt tôi sẽ mang
khi tôi hôn từ biệt những người tôi yêu trước khi đi ngủ:
như khi tôi khép môi ba lại
bằng môi của tôi và bắt đầu
chìm xuống một cách tín cẩn.
kẻ sáng tạo thời gian
Năm lên bảy, tôi tin
rằng mọi thứ tuân theo
quy luật của những chiếc đồng hồ,
rằng nếu tôi giữ chặt
những chiếc kim,
nắm tay ba sẽ bất thình lình
dừng lại
trước chiếc mũi hoàn hảo của mẹ,
và bài hát từ chiếc máy phát thanh,
sẽ mãi ngân vang
hai chữ – tình yêu
ngưỡng cửa
Trong thân thể, nơi mọi thứ đều có giá của nó
Tôi là kẻ ăn xin. Trên đầu gối tôi quỳ
mắt nhìn qua lỗ khóa, không phải
người đàn ông đang tắm, mà là cơn mưa
rơi qua ông: những dây đàn ghi-ta đứt lìa
trên bờ vai rộng.
Ông đang hát, thế nên tôi nhớ rõ
khoảnh khắc ấy. Tiếng hát ông-
xuyên vào tâm tưởng tôi
đến tận cùng xương tủy. Ngay cả tên tôi
cũng quỳ xuống bên trong, khẩn khoản cầu xin
được một lần dung thứ.
Ông hát. Tôi chỉ nhớ có thế
bởi trong thân thể, nơi mọi thứ đều có giá của nó,
Tôi sống sót. Nhưng tôi nào hay biết
có một lý do khác.
Sáng hôm đó, ba tôi dừng lại
-con lừa đen dừng lại dưới cơn mưa tầm tã-
và lắng nghe hơi thở tôi nín chặt
sau cánh cửa. Tôi nào hay cái giá phải trả
khi đi vào một bài ca – là đánh mất mãi mãi
lối quay về
Thế là tôi đi vào. Thế là tôi đánh mất.
Tôi đánh mất tất cả với hai con mắt
mở to
kẻ phá hoại
Và đây là cách ta nhảy múa: với váy áo trắng
của mẹ vướng vào chân, những ngày cuối tháng Tám
làm tay ta đỏ thẫm. Và đây là cách chúng ta yêu:
một chai vodka và buổi chiều trên gác mái,
tay cậu luồn qua mái tóc tôi – tóc tôi: ngọn lửa dữ
ta bịt lỗ tai lại và cơn thịnh nộ của ba cậu trở thành
tiếng đập của con tim. Khi môi ta chạm vào nhau
ngày khép lại vào cỗ quan tài. Trong bảo tàng của con tim
có hai kẻ không đầu đang xây căn nhà cháy
luôn có một cây súng treo bên trên lò sưởi
luôn có một giờ nữa để phí phạm ăn chơi – và chỉ để cầu xin Chúa trời
cho thời gian quay trở lại. Nếu không phải gác mái, thời là chiếc xe,
nếu không phải chiếc xe, thời là giấc mộng. Nếu không phải thằng bé,
thời áo quần của nó. Nếu như không còn sống, thời hãy lặng câm. Bởi tháng năm
là khoảng cách ta đã di chuyển trong những vòng tròn. Có nghĩa rằng:
đây là cách ta nhảy múa: một mình trong những cơ thể ngủ mơ. Có nghĩa rằng:
Ðây là cách chúng ta yêu: trên lưỡi một con dao
đã hóa thành chiếc lưỡi.
hôn kiểu việt nam
Bà tôi hôn
như thể những trái bom nổ ở sân sau,
chỗ bạc hà và hoa nhài sực hương
len qua cửa sổ nhà bếp,
như thể đâu đó, những phần thân thể rơi vãi
và những ngọn lửa tìm đường quay trở lại
qua mạch máu trên đùi đứa cháu trai,
như thể bước ra khỏi cửa, thân hình mi
sẽ nhảy múa cùng những vết thương xuyên.
Khi bà hôn, sẽ không có
kiểu âu yếm hào nhoáng, không nhạc ngoại
môi mím chặt, bà hôn như hít lấy
mi vào bên trong, mũi ép vào má
để mùi hương được hồi tưởng trong ký ức
và mồ hôi mi đọng lại thành những giọt vàng
trong hai lá phổi bà, như thể trong khi bà ôm
thần chết cũng đang nắm chặt cổ tay mi.
Bà hôn như thể lịch sử
không bao giờ kết thúc, như thể đâu đó
những phần thân thể
vẫn đang rơi.
