Một câu hỏi mà mỗi đứa trẻ đều hỏi là, “Tại sao bầu trời màu xanh?”

Cảnh hoàng hôn “trời đỏ” của một ngày Hè. Photo: Andy Nguyễn  

Nhưng chúng ta hãy phân tích tại sao bầu trời lại đỏ khi mặt trời lặn. Ánh sáng chiếu ra từ mặt trời được phối hợp bởi tất cả bảy màu của cầu vồng. Khi ánh sáng mặt trời chiếu ngang qua bầu khí quyển của trái đất, tần số ngắn của màu xanh được chia rải rác ở mọi hướng, hơn bất cứ màu nào khác, gây cho nền trời có màu xanh trong lúc ban ngày.

Ở đầu ngày và cuối ngày, tia nắng phải đi xa hơn ngang qua bầu khí quyển vì góc độ thấp của mặt trời. Ðiều này làm cho ánh sáng màu xanh bị cản lại và tản mác đi, dành chỗ cho những tần số dài hơn như màu đỏ và vàng xuất hiện trên nền trời.

Tôi tin rằng bạn ước gì có một công thức kỳ diệu nào đó để biết trước ngày nào sẽ có mặt trời lặn tuyệt đẹp? Không dễ vậy đâu, nhưng hy vọng, chúng ta có thể khám phá những cách để bạn có xác suất tốt hơn.

Truyền thuyết dân gian Tây Phương có câu “Trời đỏ buổi sáng, ngư phủ coi chừng. Trời đỏ buổi chiều, ngư phủ vui mừng.” Châm ngôn này cũng có thể giúp bạn tiên đoán cảnh mặt trời lặn (và mặt trời mọc) nếu bạn có theo dõi dự báo thời tiết. Có lẽ bạn sẽ thấy bầu trời đỏ ở giờ bình minh trước cơn mưa bão, và ở giờ hoàng hôn sau cơn mưa bão. Biết coi thời tiết là một bí quyết để tiên đoán những điều kiện thích hợp cho buổi chụp của bạn. Vì vậy, điều đầu tiên bạn cần làm là tìm một trang web hay về thời tiết. Một trang web như intellicast.com sẽ cho bạn dự báo chi tiết hàng giờ về những yếu tố chủ yếu: lớp mây, tính chất không khí, độ ẩm, và tốc độ gió.

Mặt trời lặn sau một trận bão tuyết. Photo: Bruce Wonderlink

Mây

Xem thêm:   AI sẽ tiếp quản nhiếp ảnh của bạn?

Mây là một yếu tố cốt yếu để tiên đoán về cảnh hoàng hôn ngoạn mục, vì nếu không có mây thì bầu trời hơi bị trơ trụi.

Một quan niệm sai lầm về cảnh mặt trời lặn tuyệt đẹp là rằng mây tạo ra màu; trong thực tế, mây chỉ cung cấp cái nền để hiện lên màu sắc do ánh sáng “sơn” lên. Những lớp mây ở trên cao và tầm trung bình là những nền hữu hiệu nhất, vì chúng sẽ phản chiếu màu sắc của mặt trời đang lặn. Còn những đám mây cuồn cuộn ở đường chân trời có thể sẽ quá dầy để tia nắng chiếu xuyên qua, và sẽ làm màu bị lợt đi.

Một điều đáng lưu ý là quá nhiều hoặc quá ít mây có thể gây bất lợi cho một bức hình tối ưu, vì vậy bạn nên kiểm soát bản dự báo thời tiết chi tiết nên có độ phần trăm mây phủ giữa 30 và 70 ở giờ mặt trời lặn.

Bạn có thể quan sát trình trạng mây ở buổi trưa và nếu bầu trời có mây tốt, bạn có thể hy vọng rằng những đám mây này sẽ còn đó khi mặt trời lặn. Không gì bảo đảm, nhưng nếu trời không có gió, những đám mây này sẽ lảng vảng để tạo nên một cảnh hoàng hôn đẹp.

“Sau cơn mưa trời lại sáng” và có cảnh hoàng hôn đẹp. Photo: Andy Nguyễn

Không khí trong lành

Xem thêm:   Phát triển tay nghề

Không khí trong lành là một yếu tố rất hữu hiệu cho việc rải đều ánh sáng xanh. Vì lý do này, một trong những thời gian tốt nhất để có cảnh hoàng hôn ngoạn mục là ngay sau khi trận mưa bão. Trong khi mây thấp ít khi phản chiếu màu sặc sỡ (như đã nêu trên), bạn nên lưu ý rằng khi không khí ở tầng thấp thật trong sạch, như trên mặt biển ở những vùng nhiệt đới, nhiều màu sặc sỡ được cho lọc qua. Ðây là lý do tại sao có rất nhiều hình sunrise/sunset tuyệt đẹp được chụp ở những xứ nhiệt đới.

Hơi ẩm

Lượng hơi ẩm trong không khí cũng sẽ ảnh hưởng đến màu sắc của cảnh mặt trời lặn. Ðộ ẩm cao sẽ làm màu nhạt đi vì trong bầu khí quyển có nhiều hơi nước. Ðộ ẩm thấp sẽ tạo ra nhiều màu sặc sỡ. Mùa Thu và mùa Ðông thường thường có độ ẩm thấp hơn những mùa nóng.

Gió

Gió là một yếu tố có thể làm nổi bật hoặc làm hư một cảnh hoàng hôn đẹp. Sự thay đổi hướng gió có thể làm mây dợn sóng, tạo nên một hiện tượng đẹp khi mặt trời chiếu màu đỏ ửng trên những làn dợn sóng đó.

Ngoài ra, như đã nói trên, không khí trong lành cũng sẽ tạo ra nhiều màu đẹp, và làn gió nhẹ trước giờ sunset cũng giúp làm không khí sạch.

Xem thêm:   AI sẽ tiếp quản nhiếp ảnh của bạn?

Ngược lại, gió có thể trở thành một yếu tố tiêu cực vào những ngày có mây tốt ở buổi trưa, nhưng một hệ thống thời tiết ập tới với gió mạnh, đẩy những đám mây đẹp đó đi nơi khác và để lại cho bạn một bầu trời trống trơn.

Ðây cũng là lúc bạn cần theo dõi một trang web chuyên về dự báo thời tiết.

Nói chung, tất cả những bí quyết trong bài này có thể cũng được dùng để dự tính chụp hình cảnh bình minh, nhưng những dấu hiệu thị giác sẽ khó thấy được vì trời còn tối thui trước khi mặt trời mọc.

AN
Breslau, Canada