Cơn “sóng thần” mang tên ChatGPT đang thừa thắng xông lên “càn quét” cõi mạng internet toàn cầu, làm rúng động nhiều tập đoàn đại kỹ nghệ trên thế giới. Vậy ChatGPT là gì mà kinh khủng như vậy? Trước hết, tôi xin phép quý độc giả bỏ qua các định nghĩa phức tạp có chen nhiều “tiếng Tây” và từ ngữ kỹ thuật chuyên môn, để diễn đạt một cách nôm na về ChatGPT mà bất cứ độc giả nào, dù rành công nghệ IT hay không rành, đều có thể hiểu được căn bản ChatGPT. 

Ðại khái ChatGPT là một phát minh tương tự như một phần mềm (software) trên không gian internet, mà nó có thể đàm thoại (trả lời) bất cứ câu hỏi nào của người dùng về bất cứ lãnh vực nào. Từ toán, văn hóa, hóa học, y học, lịch sử… cho đến chính trị, xã hội. ChatGPT đều trả lời ngay lập tức. ChatGPT do OpenAI tạo ra và được ra mắt vào Tháng Mười Một năm 2022. OpenAI là một cơ sở lớn chuyên về thí nghiệm nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI,) có trụ sở tại Tòa nhà Pioneer, San Francisco (Bắc Cali.)

Cách ChatGPT làm việc và đưa ra câu trả lời là tổng hợp các dữ liệu, tài liệu mà nó có từ mạng internet và đưa ra câu trả lời, tương tự như chúng ta search Google để tìm kiếm tài liệu. Thay vì chúng ta tự mình mình đọc, đánh giá và chọn lấy những kết quả chúng ta cho rằng đúng (hoặc phù hợp) thì ChatGPT sẽ làm thay cho người làm công việc này. Trung bình, chúng ta mất 5 phút để đọc 1 trang giấy có từ 450 – 500 chữ, nhưng ChatGPT là máy nên nó đọc cực nhanh. Thí dụ: Chúng ta tự làm toán thì không bao giờ nhanh bằng chúng ta nhập số liệu và công thức vô bảng tính Excel cho Excel đưa ra kết quả.

ChatGPT xã hội 

Từ tháng trước, các tờ báo Mỹ đã đăng bài nói rằng các trường học ở Mỹ cấm học sinh dùng ChatGPT ở trường để làm bài, tuy nhiên, không cấm học sinh dùng ở nhà. Và giáo viên có cách nhận ra bài viết nào được viết bởi người, bài nào do ChatGPT “đạo diễn.” Cách đây một tuần thì ChatGPT mới rầm rộ trên mạng xã hội của người dùng ở quốc nội, dù đồng hương gốc Việt ở Mỹ thì trầm lắng hơn.

Xem thêm:   Nhạc sĩ Anh Việt Thu & dòng An-Giang hiu hắt

Không hề lạ khi ChatGPT gây cơn sốt cuồn cuộn trên mạng xã hội của người dùng ở quốc nội, vì ở một quốc gia bị cấm đoán tự do tư tưởng, tự do ngôn luận thì ChatGPT có khả năng “thay lời muốn nói” mà hiện nay nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam… chưa bắt bẻ. Thí dụ: Người dùng đặt câu hỏi “Xã hội chủ nghĩa có đem lại cơm no áo ấm cho người dân không?,” “Ai sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta?” thì ChatGPT lập tức trả lời “Không” kèm theo giải thích rõ ràng. Thật ra những lời giải thích ấy không có gì mới (có sẵn trên mạng,) người quốc nội phần lớn biết rõ và đã biết từ lâu rồi, nhưng họ không dám tự mình công khai nói ra mà thôi, và bây giờ thì nhờ ChatGPT nói.

Ngoài ra, ChatGPT có thể làm “thơ,” viết “văn,” theo yêu cầu của người dùng với một số từ khóa được người dùng cung cấp. Tuy nhiên, khi đọc các bài “thơ” và “văn” của ChatGPT tôi thấy nó rất buồn cười, không đúng với cách nói, cách viết bình thường chút nào. Có lẽ vì vậy mà các giáo viên cho rằng họ có thể nhận ra bài luận do người viết hay ChatGPT viết.

Một anh bạn tôi ra yêu cầu ChatGPT “viết một chương trình bằng ngôn ngữ lập trình Python” thì trong 30 giây nó đưa ra kết quả liền. Anh này nhận xét: “… thật sự khủng khiếp, nó hoàn tất trong vòng chưa đến 30 giây. Ðoạn chương trình mà nó cung cấp, tôi đã thử lại trên PyCharm và nó đáp ứng hoàn toàn yêu cầu của tôi. Trí tuệ nhân tạo sẽ khiến con người ngày càng phụ thuộc vào máy tính. Ða số con người sẽ “ngu” đi, chịu sự điều khiển của một nhóm thiểu số các công ty cung cấp những dịch vụ thông minh.”

Xem thêm:   Máy cứu rỗi hôn nhân

Cũng không có gì lạ khi mà thời đại ngày nay quý vị có thể tự học về tất cả các môn học trên internet mà không cần phải tới trường. Nếu hỏi về các bộ môn khoa học tự nhiên thì tôi nghĩ rằng ChatGPT trả lời đúng 99% mà tự nó có được và nó đọc trên internet. Tôi đồng ý với nhận định của anh bạn tôi, trí tuệ nhân tạo giúp ích cho con người rất nhiều, nhưng cũng làm cho con người “bị ngu đi.” Thí dụ: Tôi bị tông xe, đi nhờ luật sư giúp làm thủ tục đòi bảo hiểm bồi thường. Ông luật sư hỏi tôi đi từ hướng nào tới hướng nào? (Bắc, Nam, Ðông, Tây.) Tôi bật Google Map chỉ cho ổng coi hướng tôi đi và nói: “GPS nó chỉ đâu tôi theo đó chớ tôi mà biết hướng nào thì tôi chết liền. Ðể ý hướng làm chi.” Rõ ràng là so với các tiền bối không biết sử dụng GPS (và chỉ biết coi bản đồ in trên giấy) tôi “bị ngu hơn” về khoản định hướng khi lái xe.

Tuy nhiên, về mặt chính trị, xã hội thì không hẳn ChatGPT trả lời đúng hoàn toàn khi có sự can thiệp của các thế lực chính trị. Lo sợ cho làn sóng ChatGPT gây chao đảo tư tưởng dân chúng, tuyên giáo cộng sản Việt Nam lập tức cho ra những bài báo “nói xấu” ChatGPT “bóc lột” nhân viên, làm cho “những nhân viên bị tổn thương tinh thần trầm trọng nhưng chỉ nhận được đồng lương rẻ mạt.” (Báo Người Lao Ðộng ngày 01/02/2023.) Ðọc bài báo xong, tôi đăng nhận xét lên Facebook: “Trong tương lai ChatGPT sẽ có những câu trả lời ca tụng đảng cộng sản, ca ngợi tổng lú, ca ngợi “Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi trong sự nghiệp của chúng ta.” Có nhiều đô-la là mua được tất.”

Trên mạng internet, thông tin về chính trị, xã hội, tôn giáo rất nhiều nhưng đúng và sai, thật và giả lẫn lộn, nên ChatGPT cũng vì vậy mà trả lời trớt quớt. Một linh mục đang sống ở Việt Nam đặt vài câu hỏi cho ChatGPT về tôn giáo thì nó trả lời nhầm lẫn lung tung giữa Công giáo và Phật giáo, nó cũng không phân biệt được Ðức Phật và Ðức Jesus là hai người khác nhau. Khi vị linh mục hỏi về cá nhân mình thì ChatGPT cho câu đáp rất là bợ đỡ nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam và sai lạc về vị linh mục, biến một người sống lời Chúa thành một người “giúp đỡ Việt cộng” trong chiến tranh và thân thiết với nhà cầm quyền Việt cộng.

Xem thêm:   Móng sư tử

Sự ra đời của ChatGPT với số người dùng tăng kỷ lục trong thời gian ngắn nên nhiều “ông lớn” công nghệ thông tin không ngồi yên. “Ông lớn” Google lập tức ra mắt chatbot AI Bard để “cân bằng lực lượng” với đối thủ ChatGPT. “Ông lớn” Microsoft thì tuyên bố “chính thức đưa ChatGPT vào Bing và trình duyệt Edge.” Ngày hôm qua (Feb 08, 2023,) Microsoft cũng tuyên bố “Hôm nay là khởi đầu mới của mảng tìm kiếm,” ra mắt phiên bản Bing kết hợp ChatGPT có thể vừa tìm kiếm vừa trò chuyện với người dùng. Ðồng thời, sẽ tích hợp ChatGPT vô Word, Powerpoint và tất cả sản phẩm của Microsoft.

Tuy nhiên, tại thời điểm tôi đang gõ bài viết này thì ChatGPT vẫn chưa thật sự hoạt động trên Bing, Word lẫn Powerpoint, mà nó chỉ đưa ra kết quả tìm kiếm y chang như ta search Google. Tập đoàn công nghệ lớn nhất Trung cộng là Baidu (Bạch Ðộ) cũng không đứng ngoài cuộc, vội vã đưa ra tuyên bố họ sẽ hoàn thành dự án kiểu ChatGPT có tên là “Ernie Bot” vào Tháng Ba năm nay.

Tôi cho rằng dù trí tuệ nhân tạo thông minh đến đâu đi nữa thì cũng chỉ giải đáp được những câu hỏi thông dụng về kiến thức phổ thông; những câu hỏi phức tạp hơn, nhất là về chính trị – xã hội thì sự phán đoán, khả năng đánh giá và nhận thức của con người vẫn đóng vai trò quyết định.

TPT