Theo đề án của tỉnh Quảng Nam, đầu năm 2017, thành phố Hội An (tên cũ) sẽ đưa khoảng 50 xe điện 4 bánh vào phục vụ khách du lịch trên 3 tuyến cố định. Từ Bến xe phường Tân An đi phố cổ, đi biển An Bàng và biển Cửa Đại. Càng về sau, xe điện nhiều thêm…
Du khách thể nghiệm xe điện du lịch Hội An
Thị trường xe điện du lịch đầy hứa hẹn…
Tháng 10/2017, Công ty cổ phần Công trình công cộng Hội An, đơn vị khai thác dịch vụ này, đưa vào thử nghiệm hoạt động 30 chiếc xe điện. Ban đầu chỉ thực hiện trung chuyển theo vài tuyến cố định. Thời gian hoạt động từ 3 giờ chiều đến 10 giờ đêm. Theo kế hoạch Công ty sẽ khai triển 30 chiếc nữa trong thời gian tới để phục vụ du khách. Tháng 7/2019, thêm một doanh nghiệp khai triển dự án xe điện 4 bánh vận chuyển khách du lịch trên địa bàn thành phố. 30 chiếc xe điện cổ mang thương hiệu Shuttle Bus Hội An. Xe có hình dáng bắt mắt, sức chứa 6 – 10 người/xe. Giá cước dưới 4km là 10,000 đồng/lượt, trên 5km là 15,000 đồng/lượt. Theo dự kiến, từ tháng 11 đến tháng 6/2020 sẽ đầu tư thêm 90 xe điện nữa. Sau 6 tháng hoạt động, Shuttle Bus Hội An sẽ khai triển hệ thống đặt vé và theo dõi xe qua Website và ứng dụng trên điện thoại thông minh và một số dịch vụ khác…
Cạnh chở khách du lịch, một số công ty xe điện mở thêm dịch vụ phục vụ đám cưới cũng rất hút khách. Về sau, mở rộng địa bàn phục vụ nhu cầu thăm thú phố cổ và nhiều địa điểm làng nghề như Làng gốm Thanh Hà, Làng mộc Kim Bồng, Làng rau Trà Quế… Xe điện hoạt động từ 6 giờ sáng đến 10 giờ đêm. Giá vé dao động từ 15,000 đồng đến 20,000 đồng/khách. Phương tiện này khi xuất hiện đã tạo sự thích thú đối với du khách và cư dân Hội An: xe đẹp, tốc độ chậm, tiếng ồn nhỏ, thân thiện với môi trường… Xe điện 4 bánh bước vào hành trình cạnh tranh với các loại phương tiện vận chuyển khác… “Hình như số lượng xe điện phục vụ du lịch tại Hội An khá nhiều so với nhu cầu của khách. Khi xe đưa chúng tôi vào bãi đỗ trên đường Hai Bà Trưng, nhiều lái xe điện ở đây kêu, vẫy ồn ào!”, một du khách nữ người Hà Nội trở lại Hội An lần thứ hai, tỏ vẻ không vui.
Một trong số tuyến đường tại Hội An đã cắm bảng báo tốc độ giới hạn
Hết cháy xe…
Trong vòng chưa đầy 3 tháng, đã xảy ra hai vụ cháy xe điện. Sáng 08/5/2024, tại bãi gửi xe trong Trường Cao đẳng Điện lực Miền Trung, Hội An, hỏa hoạn đã thiêu rụi 43 chiếc xe điện của một doanh nghiệp vận tải. Một dãy phòng gần đó ám khói, vỡ nhiều mảng tường, cây cối trụi lá… Theo doanh nghiệp này, dàn xe điện chở khách du lịch là dòng xe chạy bằng pin do các hãng sản xuất trong nước cung cấp. Doanh nghiệp này cũng đặt mua thêm vài chục chiếc nữa. Nhưng xe mới chưa về kịp, xe cũ đã… ra đi!
Sáng ngày 26/7/2024, hơn 20 chiếc xe điện của Công ty TNHH Một thành viên Xe điện Hội An, thuê phần sân sau của Công ty cổ phần Công trình công cộng Hội An, đậu trong bãi bị bốc cháy trơ khung. Nhân viên bãi giữ xe chỉ kịp đưa ra khỏi khu vực 4 chiếc. Nguyên nhân chính của hai vụ cháy hơn 60 xe điện có phải là do chập điện? Dư luận tỏ ra băn khoăn về chất lượng xe và nghi vấn về xuất xứ…
Có vài điểm chung là những chiếc xe điện này cháy đều vào sáng sớm và trên cùng địa bàn phường Tân An (cũ). Giải pháp của thành phố Hội An nhằm hạn chế tình trạng cháy có thể xảy ra sau này là: Sạc rời pin xe điện tại các trạm mà không sạc trực tiếp pin gắn trên xe. Khách đi xe điện bỗng ngán ngại nếu nó đang chạy mà lỡ chập điện thì sao? Xe điện cháy đã ít nhiều gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh du lịch của phố cổ Hội An!
Hơn 60 chiếc xe điện du lịch tại Hội An bị thiêu rụi sau hai vụ cháy năm 2024 (ảnh trên Internet)
Đến không đón trả khách được!
Theo Điều 24, Nghị định số 165/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đường bộ và Điều 77 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ thì “Từ ngày 15.2.2025, đối với xe chở người 4 bánh có gắn động cơ, chỉ tổ chức hoạt động trên các tuyến đường có đặt bảng báo tốc độ khai thác tối đa 30km/h”.
Chậm nhất từ 1/7/2025, các đơn vị chủ quản phải đáp ứng theo quy định mới là xe chỉ hoạt động trên các tuyến đường có bảng hạn chế tốc độ từ 30km/h trở xuống. Ngày 02/7, một số tuyến đường trọng điểm tại Hội An như Trần Hưng Đạo, Hùng Vương, Lý Thường Kiệt… đã được cắm bảng báo giới hạn tốc độ.
Một số đơn vị vận tải đã có tâm thư xin lỗi khách hàng vì phải thực hiện quyết định của nhà nước, tạm thời cấm một số tuyến đường đối với xe điện tại khu vực phường Hội An, Hội An Tây và Hội An Đông (tên mới sau sáp nhập Quảng Nam vào Đà Nẵng). “…Việc tạm ngưng hoạt động xe điện du lịch từ ngày 14/7 cho đến khi có thông báo mới. Công ty chân thành xin lỗi về sự bất tiện này và mong tiếp tục nhận được sự thông cảm, ủng hộ của quý khách hàng trong thời gian tới!”. Đoạn trích nội dung thông báo gửi khách hàng của một doanh nghiệp vận tải xe điện tại Hội An. Một số đơn vị khách sạn, homestay tại Hội An từ ngỡ ngàng đến ngơ ngác vì xe điện ngừng đón khách khiến du khách không tiếp cận được dịch vụ này! Họ phải chuyển sang gọi Grab, hoặc thuê xe đạp thường, xe đạp điện thăm thú đây đó. Hiện tại số tuyến đường gắn bảng báo tốc độ tối đa 30km/giờ ở Hội An còn ít. Nhiều tuyến đường chưa có bảng báo mới nên xe điện không thể đón trả khách hoặc trung chuyển được!
Xe điện du lịch của nhiều thương hiệu
Du khách, cư dân Hội An và doanh nghiệp nói gì?
Để phù hợp với không gian phố cổ và hoạt động của xe điện là tuyến đường đó phải cắm bảng 30km/h. Nếu thế sẽ “kéo” các phương tiện lưu thông khác phải chấp hành theo! Nên cho xe điện Hội An chạy trung chuyển từ các bến xe lớn về các bãi đỗ xe để du khách đi bộ vào phố cổ thuận lợi. Nếu vậy phải giành lại vỉa hè cho người đi bộ! Xe điện du lịch chỉ thuần túy đưa khách đi thăm thú các vùng có làng nghề ở phạm vi ngoài phố cổ. Hiện xe điện chạy lộn xộn trong các tuyến đường quá hẹp! Xe điện 4 bánh chỉ nên chạy “nội bộ” trong các khu nghỉ mát, khu vườn sinh thái hoặc resort, sân golf…
Một số tài xế xe điện chạy ẩu, giành đường đón trả khách. Phần lớn khách không đeo dây an toàn. Để có không gian du lịch tốt hơn cho Hội An cần sắp xếp xe điện chạy bảo đảm an toàn. Ý thức về giao thông, bảo đảm an toàn tính mạng của hành khách ở một số tài xế cần nâng cao hơn nữa. Thân thiện với du khách thôi chưa đủ! Bằng lái các tài xế này thường là bằng B2 được phép lái xe chở tối đa 9 người kể cả tài xế. Vậy mà thực tế các xe này thường chở từ 12 – 15 người. Lỡ như tai nạn lật xe ai gánh nổi trách nhiệm và nếu nạn nhân là khách người nước ngoài?
Xe điện du lịch Hội An coi như tạm ổn. Còn xe điện du lịch Đà Nẵng (khi chưa sáp nhập Quảng Nam vào) đã.. án binh bất động mấy tháng nay đang cần tháo gỡ! Đà Nẵng có 4 doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng xe điện du lịch. Tổng số xe điện được phép hoạt động là 100 xe. Nhưng rất ít tuyến đường có bảng báo quy định tốc độ tối đa 30km/h nên các xe không thể hoạt động được.
Các doanh nghiệp kinh doanh vận tải bằng xe điện du lịch tại Đà Nẵng có gửi đơn đề nghị thành phố xem xét, tháo gỡ khó khăn vì phải dừng hoạt động thời gian dài khiến hàng trăm lao động thất nghiệp và cả trăm xe điện đang bị “treo giò’! Tháng 2/2025, xe điện du lịch thành phố Đà Lạt cũng đã dừng hoạt động vì không có tuyến đường nào đáp ứng yêu cầu về bảng báo giới hạn tốc độ 30km/h. Hai doanh nghiệp tham gia thí điểm hoạt động kinh doanh xe điện du lịch hơn 70 chiếc đã phải chịu tổn thất về kinh tế do xe…đắp chiếu!
Cả nước có 35 địa phương với 118 đơn vị và gần 3,500 xe điện thí điểm hoạt động vận chuyển khách du lịch cũng lâm vào tình cảnh này!
Bài & ảnh LKD
