Cánh chim trên bầu trời Rockies

Nếu bạn có dịp viếng thành phố núi Denver, thủ phủ tiểu bang Colorado, thì viện bảo tàng Không Quân và Không Gian “Wings over the Rockies” là một địa điểm khá lý thú để ghé thăm.

Hangar 1. ảnh: ianbui/trẻ

Nơi này ngày xưa là một phần của Căn Cứ Không Quân Lowry Air Force Base (AFB), có từ năm 1938. Khi Ðệ Nhị Thế Chiến bùng nổ, Lowry AFB được dùng để huấn luyện phi công và thử nghiệm phi cơ chiến đấu. Sau Thế Chiến, Lowry còn được xem như Bạch Cung mùa Hè của Tổng thống Dwight Eisenhower từ năm 1952 đến 1955. Năm 1954 Quốc Hội Hoa Kỳ ban hành một đạo luật cho phép thành lập một Học Viện Không Quân — giống như Học Viện Hải Quân ở Annapolis, Maryland. Thành phố Colorado Springs, cách Denver chừng 70 dặm về hướng Nam, được chọn làm địa điểm. Trong khi chờ Học Viện được xây cất thì Lowry AFB chính là Học Viện Không Quân đầu tiên trên nước Mỹ, từ 1955-1958. Sau đó Lowry vẫn được sử dụng làm trung tâm huấn luyện kỹ thuật cho đến năm 1994. Vì vậy mà viện bảo tàng này có rất nhiều hiện vật liên quan đến lịch sử Không Quân Hoa Kỳ, nhất là các môn ngành từng được dạy tại đây như Không Ảnh, Không Thám, Bom, Ðiện tử v.v.

Những cánh chim đủ màu đón chào du khách. ảnh: ianbui/trẻ

Không những là nơi huấn luyện hàng triệu quân nhân sĩ quan qua các cuộc chiến Ðại Hàn, Việt Nam, Chiến Tranh Lạnh… Lowry AFB còn là nguồn công ăn việc làm lớn nhất trong vùng, có lúc mướn đến hơn 10,000 nhân viên, đóng góp cả $1 tỉ đô la hàng năm cho nền kinh tế Denver. Sau khi Liên Xô sụp đổ, năm 1994 Bộ Quốc Phòng ra lệnh đóng cửa Lowry AFB và chuyển giao Hangar 1 (nhà chứa máy bay số 1) của Lowry cho một nhóm thiện nguyện viên quản lý. “Wings Over The Rockies” (WOTR) được thành lập từ đó, và đến năm 1997 thì WOTR được Nghị Viện Colorado công nhận là một viện bảo tàng chính thức của tiểu bang.

Xem thêm: Hàng rào gỗ nào tốt nhất

Hangar 1 rộng khoảng 182,000 sq.ft, hiện chứa trên 50 chiếc chiến đấu cơ đủ loại. To nhất là chiếc B1 Bomber, chiếm gần hết chiều dài Hangar. Ta có thể đi dưới lườn, nhìn vào ba ụ chứa bom khổng lồ của nó và mường tượng ra những đầu đạn nguyên tử có thể từng được chứa trong đó. Có khá nhiều chiến cơ từng tham chiến ở Việt Nam như F-4 Phantom, F-14 Tomcat, B-57 Canberra, RF-101 Voodoo… Mỗi loại phi cơ đều có lịch sử riêng liên quan đến một giai đoạn nào đó trong cuộc chiến. Chẳng hạn như F-101 từng bay 35,000 phi vụ từ 1965 đến 1970, mất 39 chiếc – 33 chiếc bị bắn rơi trên bầu trời Bắc Việt trong đó chỉ có 1 chiếc bị rớt khi đối đầu với MiG-21 của Nga. Hay loại F-104 dùng trong chiến dịch “Rolling Thunder” (Sấm Rền) thả bom ngoài miền Bắc cũng có mặt. Ðây cũng là loại máy bay bị bắn rớt khá nhiều trong số hơn 5,000 phi vụ từ 1965-1967.

Chàng Starfighter bảnh trai bên chiếc X-Wing. ảnh: ianbui/trẻ

Và tất nhiên cũng có các loại trực thăng – như chiếc U1 “Huey” mà người viết có lần được “quá giang” bất đắc dĩ hồi tháng Tư năm 75. Dù không được phép sờ mó những con chim sắt này, nhưng được đến gần để nhìn ngắm chúng thật kỹ lưỡng cũng mãn nhãn. Tuy nhiên bất ngờ nhất là chiếc X-Wing Starfighter của phim Star Wars, do hãng phim LucasFilm cho “mượn” dài hạn. Tuy đây chỉ là một chiếc mẫu, kích thước bằng ¾ chiếc dùng trong phim chứ không phải là chiếc X-Wing thật, nhưng nó đã được tham dự một buổi ra mắt phim “Star Wars Episode 1” năm 1999 tại WOTR, với sự hiện diện của rất nhiều diễn viên và đã được họ ký tên lên vỏ thuyền, như: Harrison Ford (Han Solo); George Lucas (đạo diễn); Peter Mayhew (Chewbacca); David Prowse (Darth Vader)… v.v. Và dĩ nhiên trên chiếc Xwing Starfighter còn có cả chú robot R2-D2 ngồi chực sẵn cho thiên hạ chụp hình. Hôm chúng tôi ghé thăm, người quản lý thấy chúng tôi cứ quanh quẩn bên chiếc Starfighter, biết ngay là dân hâm mộ Star Wars thứ thiệt nên ông ta cho chúng tôi vào gần để tha hồ chụp ảnh. Ông còn chỉ cho biết chữ ký nào là của nhân vật nào.

Xem thêm: Nghệ sĩ Chí Tâm

Ngoài những chiếc phi cơ, viện bảo tàng này còn trưng bày các dụng cụ dùng để chụp không ảnh, các máy in đặc biệt để vẽ bản đồ 3-D thời xưa, áo quần cho phi công qua các thời đại, những trò chơi interactive cho trẻ em và người lớn v.v. Rất nhiều thứ để xem. Ngoài ra còn một khu vực dành riêng cho chương trình thám hiểm không gian vũ trụ NASA. Nơi đây ta được biết thêm về những người con của Colorado đã làm rạng danh tiểu bang mình. Trong số đó đứng đầu bảng là John Swigert của phi đoàn Apollo 13, người có công giúp phi hành đoàn sống sót nhờ chế tạo được máy lọc khí thải CO2 sau khi phi thuyền bị hỏng nửa chừng và phải quay trở lại trái đất. Những ai từng xem phim “Apollo 13” chắc còn nhớ cảnh hồi hộp này.

Nhân vật Anakin Skywalker thời còn bé trong “Star Wars Episode 1”. ảnh: ianbui/trẻ

Nhưng độc đáo và gây ấn tượng nhất có lẽ là tác phẩm điêu khắc mang tên “Lest We Forget: The Mission” (Ta Không Thể Quên: Phi Vụ). Ðây là một nhóm tượng 12 phi công bằng đồng, kích cỡ bằng như người thường, đang chuẩn bị cho một phi vụ trong Ðệ Nhị Thế Chiến. Tác giả là Thiếu tá Fredric Arnold, từng phục vụ trong chiến trường Bắc Phi Châu. Phi đội 14 người của ông sau 6 tháng đã chết hết 12, chỉ còn lại ông và Jim Hagenbach. Sau chiến tranh, hai người thề nguyện sẽ làm gì đó cho đồng đội mình. Trước khi Hagenbach qua đời vì bệnh, Arnold hứa với bạn mình ông sẽ không quên lời thệ nguyền năm xưa. Cùng với sự giúp đỡ của Ðiêu khắc gia Sutton Betti, Thiếu tá Arnold, khi ấy đã 90 tuổi, đã tái dựng lại cảnh phi đội của mình đang được đội trưởng trình bày về phi vụ cho ngày hôm đó. Có thể xem đây như là bức tượng “Thương Tiếc” của Không Quân Hoa Kỳ, để tưởng niệm 88,000 binh sĩ đã bỏ mình trong Ðệ Nhị Thế Chiến [*]

Xem thêm: Trên cả tuyệt vời!

Nghe nói tại Học Viện Không Quân ở Colorado Springs có một viện bảo tàng cũng đồ sộ và quy mô không kém gì WOTR. Hy vọng Trẻ sẽ có dịp ghé thăm và tường thuật cùng độc giả trong một ngày không xa.