Với khoảng 50 ngàn lính tại Ukraine, biệt đội lính đánh thuê Wagner có thể xem là một trong những nhánh quân chủ lực trong cuộc chiến của quân Nga tại Ukraine hiện nay. Những tin tức về biệt đội Wagner này đang được thế giới nói đến nhiều trong thời gian qua. Biệt đội Wagner là ai và vai trò cùng sự ảnh hưởng của họ thế nào trong các cuộc xung đột vũ trang của Nga tại Ukraine và trên thế giới?
nguồn teller Report
Wagner Group là một tổ chức bán quân sự tư nhân đặt tổng hành dinh tại Saint Petersburg. Tiền thân của Wagner là một hãng an ninh tư nhân của Nga, được cầu chứng thành lập tại Hồng Kông vào năm 2013 dưới cái tên Slavonic Corps PMC với khoảng hơn 200 nhân viên.
Phần lớn các nhân viên của hãng bảo vệ an ninh này là các cựu quân nhân, những tay súng thiện chiến từng phục vụ trong quân đội Nga. Thoạt đầu, họ được thuê sang Syria để bảo vệ các giếng dầu và các tuyến dẫn dầu của Syria nhưng cuối cùng sát cánh với quân đội của Tổng Thống Bashar al-Assad trong cuộc nội chiến Syria. Nhóm lính đánh thuê đầu tiên này rất say máu nên hầu hết đã tử trận tại Syria và chỉ còn một phần quay về lại Nga, trong đó có cựu Trung Tá Dmitry Utkin từng phục vụ trong lực lượng đặc biệt của Nga.
Luật của Nga không cho phép các tổ chức quân sự tư nhân hoạt động, tuy nhiên một tài phiệt người Nga thân tín với Tổng Thống Putin là Yevgeny Prigozhin nhận ra được một quyền lực ngầm khi dùng tiền để có được một lực lượng vũ trang riêng trung thành, bảo vệ cho ông ta và có thể vào các mục đích quân sự của Putin.
Vậy là biệt đội Wagner chính thức ra đời năm 2014, trước ngay khi cuộc chiến Donbas diễn ra tại Ukraine. Dmitry Utkin trở thành một cấp chỉ huy của biệt đội này với khoảng 250 quân lúc bấy giờ. Wagner tỏ ra hữu hiệu trong việc phối hợp tiếp vận hay tác chiến với nhóm quân ly khai Ukraine được Nga hậu thuẫn trong vụ sát nhập bán đảo Crimea của Ukraine. Ðiều này đã mở đường cho Wagner trở thành một lực lượng quân sự cho Putin về sau.
Các nhà thầu thuộc “Slavonic Corps”, một PMC có trụ sở tại Hồng Kông, đã tham chiến tại Syria từ trước năm 2015. nguồn twitter
Lính Wagner có mức lương trung bình vào khoảng 150 ngàn rúp, tức gần hai ngàn đô la mỗi tháng, cộng thêm mức thưởng tương đương như vậy cho các nhiệm vụ ra nước ngoài. Cấp chỉ huy đại đội có thể nhận đến gấp ba lần mức lương và thưởng này.
Trong thông báo chiêu mộ nhân viên trên các trang mạng xã hội gần đây, cả lính cùng tài xế, nhân viên y tế và chuyên viên IT, Wagner đưa ra mức lương đến gần ba ngàn đô la một tháng, có quyền lợi và bảo hiểm y tế. Ðiều đáng chú ý là thông báo tuyển người này có cả tiếng Việt.
So với mức lương trung bình của dân Nga vào khoảng 800 đô la mỗi tháng, Wagner không khó chiêu mộ những tay súng kinh nghiệm của Nga tham gia và trung thành với các mệnh lệnh.
Putin và Yevgeny Prigozhin (phải), Nguồn SPUTNIK/AFP qua Getty Images
Sau cuộc chiến Ukraine năm 2014, biệt đội Wagner tiếp tục tham gia tại các chiến trường Syria, Sudan, Libang, Mali… cùng nhiều nước Châu Phi khác trong vai trò tư nhân lẫn phục vụ các mục tiêu quân sự của Putin dù Moscow phủ nhận mối quan hệ của Wagner với chính phủ. Tuy nhiên, vào năm 2016, Dmitry Utkin đã từng xuất hiện trong ảnh chụp chung với Putin khi được trao huân chương can đảm và phục vụ quốc gia.
Từ khoảng 1,000 tay súng vào năm 2016, các tổ chức tình báo quốc tế ước tính biệt đội Wagner có khoảng 50 ngàn quân hiện nay, phần lớn được điều động và tham gia chiến đấu tại chiến trường Ukraine. Biệt đội này nhận vũ khí, đạn dược từ Bộ Quốc Phòng Nga và được cho phép sử dụng các trung tâm huấn luyện của quân đội Nga để huấn luyện tân binh. Cũng theo các tin tình báo nói trên, Wagner tuyển mộ phần lớn các tội phạm cho nhóm quân đang chiến đấu tại Ukraine hiện nay.
Với khẩu hiệu của Wagner là “Máu, Danh dự, Quê hương, Can Ðảm”, lính Wagner nổi tiếng là tàn bạo, thực hiện các vụ sát hại, hãm hiếp, cướp của và tra tấn dân thường cùng các tù binh, bị một số quốc gia cáo buộc là tổ chức khủng bố quốc tế.
Prigozhin dường như đang tuyển mộ tù nhân Nga để chiến đấu ở Ukraine – nguồn NBC News
Vai trò của biệt đội Wagner rõ ràng và hiển hiện hơn trong cuộc chiến Ukraine khi quân chính quy của Nga bị thiệt hại nặng nề. Họ được cho là đã gởi các sát thủ đến Kyiv trong đặc vụ ám sát Tổng Thống Zenlensky vào những ngày đầu cuộc chiến nhưng bất thành.
Cuộc chiến thắng tại khu vực Donetsk hồi tháng Giêng năm nay cũng được nhóm Wagner tuyên bố là do họ thực hiện nhưng bị các tướng Nga giành công. Nhóm này cũng đổ lỗi cho việc thất bại trong việc chiếm Bakhmut là do không được quân đội Nga cung cấp đủ đạn dược. Wagner chỉ trích các tướng Nga là những “gã hề”, đẩy lính họ thành các “bia thịt” cho quân Ukraine, gây thiệt hại nặng nề cho lực lượng của họ.
Những việc giành công hay đổ lỗi lẫn nhau đã khởi đầu các dấu hiệu rạn nứt giữa nhóm lãnh đạo Wagner cùng các tướng lãnh của Nga. Prigozhin thẳng thừng tuyên bố về sự thất bại quân sự tại Ukraine và cho rằng kinh tế, quân sự và hệ thống chính trị của Nga chưa sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài hơn dự định như vậy. Ðây là điều hiếm khi xảy ra trong hệ thống quyền lực nước Nga khi có người chỉ trích Kremlin cùng nhóm tướng lãnh quân đội.
Vài nguồn tin hiện nay cho rằng biệt đội Wagner có thể làm một cuộc đảo chính Putin, như một sự ra tay trước khi họ bị chính phủ Putin tiêu diệt. Chỉ là đồn đoán nhưng mấy ai có thể đoán trước điều sẽ xảy ra trong thế giới quyền lực đầy tham vọng và không kém thủ đoạn của những tên tội phạm chiến tranh.
ĐYT
