“Chuyện làng Nhô”

Từ Facebook Mai Pham 

Phi lộ: Tôi thật sự không biết nghĩ gì khi đọc câu chuyện làng Nhô qua hai stt từ hai người khác nhau này. Đau buồn!

Đau buồn cho người chết phải chết tức tưởi hai lần – một lần bị giết bởi chính quyền, và một lần bởi ngòi bút của các tác gỉa phim truyền hình “Chuyện làng Nhô”. Và còn đau buồn hơn nữa vì một trong hai tác giả của kịch bản là người quen mà tôi quý mến.

Nhận thức có quá trình. Đã một thời, có những lớp người hết lòng tin tưởng những gì họ được cho nghe cho thấy. Chia sẻ hai câu chuyện này, tôi mong người chết được giải oan và người sống có cơ hội nhìn lại, sám hối. Xin đừng nặng lời vì chính tôi là người đau lòng trước tiên khi đọc những lời phê phán.

________________

TỪ KẺ ÁM SÁT CÁNH ĐỒNG ĐẾN CHUYỆN LÀNG NHÔ, MỘT SỰ LƯU MANH TỘT CÙNG CỦA NHỮNG KẺ BỒI BÚT VĂN NÔ

Hôm lễ Phục Sinh vừa rồi, tôi may mắn được ngồi cùng mâm với một gã đến từ Balan. Rượu vào lời ra, đang bá vai bá cổ, thân mật, đến lúc hỏi thăm quê quán, đột nhiên hắn ôm mặt khóc hu hu, làm mọi người phải dừng đũa. Lúc sau, có lẽ hết cơn xúc động, hắn hỏi lại tôi: Ông đã xem phim Chuyện Làng Nhô chưa? Tôi lắc đầu: Nhưng phim đó thì liên quan gì đến quê hương, bản quán của ông. Hắn nhếch mép, với tiếng cười méo mó: Có đấy, cái làng Lạc Nhuế, xã Đồng Hóa, huyện Kim Bảng tỉnh Hà Nam quê tôi chính là Làng Nhô. Nhưng bản chất sự việc, con người hoàn toàn khác trong phim. Cái khốn nạn là ở chỗ đó. Làng ông được lên phim là tốt chứ sao lại khốn nạn, tôi ngoặc lại hắn như vậy. Hắn cao giọng: Tốt, tốt cái con khỉ ấy. Ông chuồn ra khỏi nước đã từ lâu, không xem, không chứng kiến, làm sao biết được, bao nhiêu người dân lương thiện phải chết, và ngồi tù oan, còn đám cường hào ác bá vẫn sống phè phỡn ở đó. Tôi ngớ cả người, và tính tò mò trỗi dậy, nên xuống giọng ngay: Nghĩa là như thế nào, ông có thể nói rõ hơn được không? Hắn thủ thỉ: Tuy đỉnh điểm sự việc xảy ra năm 1992, nhưng nguyên nhân từ nhiều năm trước đó…’

Ông Trịnh Văn Khải xuất thân từ gia đình được đảng, chế độ tin yêu, và là người thông minh, học giỏi, nên được du học ở Nga Xô. Về nước, ông làm giảng viên chính của trường Đại học Hàng hải Hải Phòng. Khi hưu trí, ông trở về quê và tham gia làm công việc địa chính của xã Đồng Hóa. Từ đó, ông phát hiện ra chính quyền xã, huyện giấu dân, giấu cấp trên đấu thầu, chiếm đoạt đất đai chia nhau đã nhiều năm. Ông cùng người dân đấu tranh, yêu cầu chính quyền là rõ sự trộm cắp, tham nhũng đó. Vì vậy, ông cũng như dân làng bị trả thù một cách dã man, đê tiện của đám quan tham. Để có kinh phí lên trung ương kiện cáo, ông cùng dân làng lập ra đội tự quản 447, bán vé, thu tiền chợ. Tuy nhiên, những lời kêu cứu, sự chờ đợi ấy của dân làng vẫn không có lời hồi đáp. Trước sự trả thù ngày càng điên cuồng không chỉ bằng lực lượng công an, mà còn cả bọn côn đồ của chính quyền, buộc ông Khải và người dân làng Lạc Nhuế lập lũy chống trả, một cách sinh tử. Sự trả thù một cách đê hèn lên đến đỉnh điểm, khi bọn quan tham thuê hai tên côn đồ lẻn vào làng định giết ông Trịnh Văn Khải bằng thuốc độc. Nhưng chưa kịp hành động cả hai đã bị bắt. Dân làng căm phẫn và hành quyết hai tên côn đồ tại chỗ, trước sự can ngăn của ông Khải. Và đó cũng chính là cái cớ để chính quyền quan tham huy động hàng trăm cảnh sát cơ động tinh nhuệ nhất tấn công vào làng. Ông Trịnh Văn Khải và hàng chục người dân bị bắt đi. Sau đó, ông Khải bị tử hình, và hai người dân bị đánh chết trong tù. Rồi đến con trai ông Khải cũng bị bọn quan tham thuê côn đồ giết, bằng cách gây tai nạn giao thông.

Nhưng sự việc không dừng lại ở đó. Để che lấp tội lỗi, bọn quan tham đã thuê những tên đồ tể truyền thông truyền hình  và cả nhưng tên bồi bút như Nguyễn Quang Thiều, Phạm Ngọc Tiến…bóp méo sự thật, đánh lừa dư luận dân chúng…

Ực liền tù tì mấy ly, rồi dừng lại giây lát, hắn quay sang tôi bảo, nếu không tin, ông có thể tìm cuốn Kẻ Ám Sát Cánh Đồng của tên an ninh Nguyễn Quang Thiều, và kịch bản phim Chuyện Làng Nhô do văn nô Phạm Ngọc Tiến chuyển thể, đọc sẽ rõ.

Chờ cho sự xúc động của hắn dịu xuống, tôi hỏi: Ông chứng kiến những việc đó? Hắn bảo, không chỉ chứng kiến, mà còn là một trong những thanh niên cùng dân làng lập lũy chiến đấu chống lại bọn quan tham từ đầu đến cuối. Không hiểu sao lúc đó tôi thoát được, trốn vào Nam, vay mượn tiền bạc, đổi tên thay họ tìm đường sang Nga, rồi Balan, để lúc này cùng uống rượu với ông đây.

Có lẽ, chưa tin hẳn lời cái gã Balan này, nên hôm rồi, tôi gọi điện hỏi người bạn thời trung học, ở Sở công an Hà Nam. Dù làm bộ phận hành chính và đã về hưu, nhưng hắn vẫn nhớ khá rành rọt về vụ việc ở Lạc Nhuế (Làng Nhô). Tuy một vài chi tiết nhỏ hơi khác với lời kể của gã Balan, nhưng nhìn chung diễn biến và bản chất sự việc, con người hoàn toàn trùng khớp nhau.

Và lời kể thêm của ông bạn cựu cảnh sát này, đã cho tôi động lực đi tìm cuốn Kẻ Ám Sát Cánh Đồng, cũng như kịch bản Chuyện Làng Nhô để đọc. Tuy nhiên, tôi chỉ tìm thấy kịch bản Chuyện Làng Nhô của Phạm Ngọc Tiến. Và bìa cuốn kịch bản này in chung tên tác giả Nguyễn Quang Thiều và Phạm Ngọc Tiến.

Có thể nói, Chuyện Làng Nhô là kịch bản mang nặng tính chính trị tuyên truyền. Vụ việc và con người hoàn toàn trái ngược với sự thật những gì đã diễn ra ở làng Lạc Nhuế. Nếu người thủ lĩnh nông dân Trịnh Văn Khải ngoài đời trí thức, hiền lành hết lòng vì vợ con gia đình, làng xóm bao nhiêu, thì Trịnh Khả của Nguyễn Quang Thiều, Phạm Ngọc Tiến hiện lên như một lục lâm thảo khấu, ranh ma lừa lọc, đầm đĩ, đểu cáng bấy nhiêu. Và sự lưu manh, bỉ ổi đê hèn của của những quan tham, với đám tay sai, côn đồ trong Chuyện Làng Nhô đã được hai ông văn nô, bồi bút này miêu tả hiền lương, xả thân cứu người, giúp dân một cách vô cùng dũng cảm.

Đã hơn một lần, nhà văn Võ Thị Hảo nói với tôi: Phim, truyện của những kẻ văn nô thiếu nhân cách này, không đáng để bình luận, phân tích. Tuy không cực đoan như chị, nhưng tôi cũng không đi vào cái hay dở nghệ thuật viết truyện, hay kịch bản phim của Nguyễn Quang Thiều, và Phạm Ngọc Tiến. Mà tôi chỉ đi sâu tìm hiểu mục đích, nguyên nhân nào họ phải úp mặt, xoay bút đứng về phía cường hào thống trị, đẩy những người nông dân cùng khổ đến đường cùng như vậy.

Theo nhà sách Phương Nam, nhà văn Nguyễn Quang Thiều đã về tận nơi, (tức làng Nhô) tìm hiểu sự việc, lấy tài liệu, gặp gỡ trò chuyện với những người thực trong biến cố đó, và anh soi chiếu nó bằng cái nhìn văn học.

Như vậy, có nghĩa Nguyễn Quang Thiều đã biết được sự thật những gì đã xảy ra ở Làng Nhô. Nhưng cái kính chiếu yêu của văn học này, làm ngòi bút Nguyễn Quang Thiều đảo ngược lại chăng?

Vâng! Dù có che đậy bằng những tiểu thuyết, sáng tạo văn học hay gì gì đi chăng nữa, trước sau nó cũng lộ nguyên hình sự dối trá, lưu manh trắng trợn nhất của kẻ cầm bút, dưới lăng kính méo mó dẫn dắt chỉ đường của Ban tuyên giáo, an ninh mật vụ và cả tiền bạc của những đám quan tham. Là một nhà văn còn một chút tự trọng có lẽ, không ai bán nhân phẩm, lương tâm của mình như vậy. Nhưng Nguyễn Quang Thiều xuất thân từ gia đình cảnh sát, và bản thân cũng là một an ninh được đào tạo cơ bản ở trong cũng như ngoài nước. Do vậy, Nguyễn Quang Thiều phải bảo vệ chế độ, bảo vệ con đường công danh cũng như miếng cơm manh áo của mình là lẽ đương nhiên thôi.

Phải nói thẳng, Chuyện Làng Nhô (Lạc Nhuế) xảy ra đã trên hai chục năm, khi chưa có FB, dân trí và internet chưa phát triển, sự lưu manh dối trá này ít nhiều mang lại hiệu quả. Còn vụ Đồng Tâm, Mỹ Đức Hà Nội hiện nay có cho ăn mật gấu, các thêm cái ghế Chủ tịch hội nhà văn, Nguyễn Quang Thiều và Phạm NgọcTiến cũng không dám viết Chuyện Làng Nhô thứ hai.

Trước đây, đôi khi tôi có đọc thơ của Nguyễn Quang Thiều, nhưng dường như ít có bài đọc trọn vẹn. Thơ Thiều thường rối rắm, tối thui về ngữ nghĩa. Một thứ thơ méo mó, đọc không để hiểu. Hôm rồi được mời đến dự buổi âm nhạc và thi ca ở gần thành phố tôi cư ngụ, thấy có bác nhà thơ cộng đồng khá quen, lên đọc bài thơ “Lịch sử tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ” của Nguyễn Quang Thiều rất hùng hồn. Chẳng biết, có ai hiểu gì hay không, nhưng khán phòng cứ vỗ tay ầm ầm, khi bài thơ kết thúc. Lát sau, nhìn thấy tôi, bác đến chào. Tôi hỏi, sao bác không đọc thơ của mình, mà đọc thơ của Nguyễn Quang Thiều vậy. Bác cười bảo, đọc thơ của mình nhiều rồi, hôm nay thay đổi không khí chút. Tôi rút tờ giấy in bài thơ còn găm trên túi áo của bác ấy, hỏi, thế bác có hiểu bài thơ này không. Bác nhà thơ này lắc đầu: Thấy mọi người khen hay thì đọc vậy thôi.

Thành thật mà nói, Nguyễn Quang Thiều có tài năng viết báo, viết văn thông tấn như đàn anh Trung tướng an ninh Nguyễn Hữu Ước, hoặc những tản văn trải thật lòng mình về đất và con người. Còn những cuốn sách tuyên truyền dạng Kẻ Ám Sát Cánh đồng dù có được công kênh, nhưng nó chỉ là những trang viết chết.

Và cũng như Phạm Ngọc Tiến đã bán linh hồn bằng thứ danh hão, Nguyễn Quang Thiều dù có ngoi lên giám đốc nhà xuất bản, hay Chủ tịch hội nhà văn đi chăng nữa, thì vết ô nhục Chuyện Làng Nhô không bao giờ rửa sạch.

Leipzig ngày 24-4-2017

Đỗ Trường

———————–

Làng Nhô – Kịch bản cần được viết lại.

Chúng tôi đến làng Nhô ( tên trong phim ), tên thật ( để khán giả nhắc xem có ai biết không ), xã Khả Phong, thuộc Kim Bảng Hà nam vào đầu năm 2019.

Khi anh em CHTV chúng tôi đến đầu làng, hỏi thăm thì được người  dân nhiệt tình dẫn đường, chỉ tận nhà bác Trịnh Khải, ngôi nhà nằm trong con ngõ nhỏ giữa một  làng đông đúc, chật chội.

Vào đến cửa nhà, thấy bề bộn đồ hàng may mặc, biết nhà có người làm gia công hàng may, chắc con cháu của bác ấy làm, tôi nghĩ vậy.

Một cậu chừng ba mươi tuổi tóc cua ra cửa khi thấy tôi bước vào hỏi : xin hỏi đây có phải nhà bác Khải không em ?

Cậu thanh niên kia nhìn tôi xong gật đầu , mời các anh chị vào trong nhà.

Bước vào nhà bất kỳ ai, thói quen tôi hay nhìn đầu tiên là Ban Thờ,  thường chắp tay chào và xin phép Thổ Công, Gia Tiên  trước đã.
Đập vào mắt tôi là bức ảnh đen trắng trong khung A4, tôi hỏi cậu thanh niên kia : em ơi ảnh kia là của ai vậy ?

Cậu ta giới thiệu : ảnh Bố em đó,  em là con trai, vợ em kia ( chỉ cô đang dọn đống hàng may đầy khắp gia nhà trong và một góc gian ngoài phòng khách ). Cậu đứng lên ghế salon lan, lấy khung  ảnh xuống và để xuống bàn . Bỗng dưng tôi thấy một luồng khí như thổi xoay quanh đầu mình, tôi nhìn vào khung ảnh và xem từng nét trên đó.

Cậu con trai Bác Khải tháo bức ảnh ra, lấy từ phía sau ra một tờ giấy nhỏ, đưa tôi – đây là thư của Bố em và cậu ta sụt sịt khóc.

Tôi xin phép được chụp ảnh bằng chiếc  I phone 6 để lưu lại.  Sau đó mới giới thiệu : anh em chúng tôi bên Ứng Hoà, cũng gần đây ( chỉ cách 20 km ), về quê và tìm thăm nhà bác Khải để hỏi thăm gia đình và  bà con làng xóm vài điều.   Cậu con bác Khải cho biết : cậu là con trai thứ hai, còn một anh đã mất ( chuyện nói phần sau), chị gái lớn nhất nhà thì đang ở nhà riêng ngoài mặt đường, lối vào xã này.  Nếu các anh chị muốn ra gặp thì em dẫn ra nhà chị ấy … ồ tốt quá, vậy là cả nhóm đi. Chỉ dăm bảy trăm mét là đến rồi.

Một ngôi nhà ba hay bốn tầng tôi không nhớ rõ, mặt tiền rộng chừng 6 hay 7 m, xe tải ghé sát cửa vách kính lớn  được.

Vào nhà là bộ bàn ghế gỗ khá lớn, nhà rất giống như của một chủ doanh nghiệp xây dựng hay kinh doanh hàng hoá gì đó.

Một cô chừng 40 xuống cầu thang từ tầng 2. Cậu em nhanh nhẩu giới thiệu chúng tôi. Cô ấy rót nước mời mọi người.

Tôi hỏi thăm và cô ấy cho biết : cô là con gái lớn của bác Khải, hiện đang làm doanh nghiệp  dệt may tại đại phương.  Hỏi về câu chuyện của bác Khải, cô cho biết : chuyện lâu rồi, khi đó chúng tôi còn nhỏ cả, tôi chỉ chục tuổi, còn hai đứa em nhỏ.

16.7.2020
Đang viết tiếp …

Dạo đó các con chỉ biết bố bị bắt đi, giam trong nhà tù Ba Sao và một hôm có người nhắn về là Bố bị xử bắn, gia đình cũng không được gặp, quần áo và thư được ai đó chuyển về cho gia đình.  Con gái bác Khải cho biết.

Tôi hỏi : vậy những người dân cùng bị bắt với bác dạo ấy, những cán bộ thời đó sau đó ra sao ?

Một vài người dân bị tù, có người chết. Cán bộ địa phương sau đó bị bắt đi tù nhiều, còn lại bệnh tật, con nghiện và nói chung không ra gì cả.

– Vậy em có muốn nhờ Luật sư hay ai đó làm rõ việc của Bố em hay không ?

Cô ngập ngừng :  chuyện cũng lâu quá rồi, người dân ở đây đều biết Bố em không làm gì vi phạm pháp luật cả, việc dân tố cán bộ tham nhũng, chiếm đất đai thì thanh tra đã rõ và bắt cán bộ địa phương sau đó. Bố em là người hiểu biết pháp luật, chỉ tư vấn cho bà con các qui định về luật pháp, bố em biết sử dụng máy tính, có thể giúp đơn từ hồ sơ. Họ vu cho bố em kích động dân, xúi bẩy dân, lối sống xấu xa như phim ảnh họ dựng như vậy đều bịa đặt, bôi nhọ bố em, dân ở đây làng trên xã dưới  đều biết hết.

Giờ em cũng không muốn lục lại chuyện này, vài năm trước có mấy anh về hỏi rồi viết báo không đúng như em đã chia sẻ, em mất lòng tin vào mấy người làm báo chí ..

– Em có muốn anh đưa câu chuyện này, phát sóng trực tiếp lên Face và các trang mạng xã hội, anh và em ngồi chia sẻ trực tiếp không ?

Để em suy nghĩ thêm.

– Ok, anh tôn trọng các quyết định của em, khi nào cần thì gọi anh, anh cách nhà em cũng vài chục phút thôi.

Chúng tôi chào hai con của Bác Khải và ra về.

——

Con trai lớn của bác Khải : sau khi bác bị xử bắn tại Ba Sao thì còn vài người dân tiếp tục đi đến các cơ quan trung ương để tố cáo cán bộ tham nhũng, chiếm đất, con trai bác cũng đã tập hợp hồ sơ và đi kêu oan cho Bố. Anh luôn bị các thế lực hắc ám đeo bám, cản trở.

Một hôm đi qua khu gần Vực Vòng, anh bị tông xe và tử vong khi cặp hồ sơ vẫn luôn mang theo.

Bác Trịnh Khải : du học bên Nga ngành phát dẫn điện, về giảng dạy tại ĐH Hàng Hải Hải phòng và về quê sống những năm 1990.

Dân huyện nơi ông ở thời đó tố cáo cán bộ tham nhũng, chiếm đất đai của công, dân lên tận trung ương tố cáo.

Ông Khải vốn hiểu biết luật, biết máy tính nên thường tư vấn cho dân như vai trò của các luật sư hay người biết luật. Người dân cho biết : ông rất hiểu biết, nhã nhặn, luôn giúp đỡ người dân khi cần tìm hiểu về các vấn đề liên quan pháp luật.

Còn nếu ai đã xem phim VTV thời 1997  thì chắc rõ rồi,  khỏi viết thêm.

Kết :

Cuộc đời có nhân quả, kẻ nào bịa đặt, vu khống, bôi nhọ người Công chính thì kẻ đó sớm muộn cũng gặp hoạ, chỉ sớm hay muộn mà thôi.
Bạn nào muốn về Kim Bảng du lịch, ghé Khả Phong hỏi nhà bác Trịnh Khải thì dân chỉ tận nhà.

1. Trí thức Trịnh Khải : quê quán Khả Phong, Kim Bảng Hà nam, Giảng viên Phát dẫn điện tại Đại học Hàng hải Hải phòng.
2.  Diễn viên vào vai Trịnh Khả trong phim truyền hình Làng Nhô.

Xem tướng thì rõ đâu là kim cương, đâu là cứt ngay!

Le Dung Vova.
7.2020