Khi bạn mới bắt đầu trên con đường nhiếp ảnh, có lẽ bạn đã bắt đầu với ống kính đi chung với máy ảnh của bạn (gọi là kit lens) trước khi nâng cấp lên một ống có phẩm chất tốt hơn với tầm tiêu cự bạn cần.
Bạn có thể chụp hình chân dung khá đẹp với một ống kính zoom, nhưng vẫn không thể phủ nhận rằng những ống kính prime càng tốt hơn nữa. Không những chúng có khẩu độ tối đa rộng hơn, lý tưởng cho việc tách rời chủ thể, mà chúng còn cực kỳ sắc bén và thường có phẩm chất ảnh tốt hơn những ống zoom.
Các ống kính zoom thuận tiện hơn vì có thể thay đổi tiêu cự với cử chỉ xoay vòng zoom. Nhưng đối với nhiếp ảnh chân dung thì luôn luôn tốt hơn để chọn một ống kính prime với những đặc tính của nó và dùng chân của bạn để thay đổi bố cục.
Nếu bạn là một người chụp ảnh chân dung, ống kính prime hẳn là sự lựa chọn hiển nhiên của bạn – và có ba tiêu cự chân dung kinh điển để bạn nên thật sự so sánh.
50mm
Một khi các tay ảnh cảm thấy ống kính kit lens của họ không còn đáp ứng nhu cầu sáng tạo của họ nữa, ống kính đầu tiên nhiều người hướng về là chiếc 50mm hèn mọn.
Một trong những tính chất hấp dẫn nhất của ống kính này là phiên bản f/1.8 của nó khá rẻ tiền.
Cho nhiếp ảnh chân dung, những ống kính 50mm thì tốt cho hình nguyên người và đờ-mi, cho cả hai ngoài trời và trong studio.
Ngược lại, nếu mục đích của bạn là chụp headshot hoặc hình cỡ căn cước (đầu và vai), đứng quá gần sẽ làm vặn vẹo mặt của người mẫu, với cái mặt quá ốm và mũi quá lớn. Vì vậy, ống 50mm chắc chắn không phải là lựa chọn tốt nhất cho kiểu shot này.
Trong hai tấm ảnh mẫu (cả hai được chụp với ống 50mm ở khoảng cách khác nhau), bạn sẽ thấy rằng ống 50mm chụp rất đẹp với kiểu nửa người, nhưng với kiểu chụp gần, bạn có thể thấy mặt hơi bị méo mó.
85mm
Nếu bạn đang tìm một ống kính để chụp một khoảng cách phải chăng từ người mẫu, với góc nhìn hẹp hơn của ống kính 50mm, thì 85mm là tiêu cự phổ thông nhất cho nhiếp ảnh chân dung.
Những ống kính tele ngắn này thường thường có hai phiên bản với f/1.8 hoặc f/1.4 khẩu độ.
Ống kính 85mm cực kỳ đa năng vì nó thích hợp với những loại hình đầu-và-vai, nửa người, và nguyên người.
Khi chụp trong studio, ống kính 85mm lý tưởng để chụp kiểu từ đầu gối trở lên, cho tới kiểu đầu-và-vai, nhưng cho những kiểu headshots thì 135mm sẽ là lựa chọn siêu đẳng hơn.
Ống kính 85mm đã biểu diễn một cách ngoại lệ trong cả hai khoảng cách chụp, với khả năng “xóa phông” mạnh hơn của 50mm.
135mm
Hòn ngọc trong túi của bất cứ nhiếp ảnh gia chân dung nào phải là ống kính 135mm. Có sẵn trên thị trường với f/1.8 hoặc f/2.0 khẩu độ tối đa, ống kính này tận dụng tiêu cự dài hơn chút đỉnh để cung cấp một độ mờ hậu cảnh thật đẹp. Những loại ống kính này có lợi điểm là cho phép bạn “đến gần” người mẫu mà không cần phải xâm phạm không gian của họ.
Tuy cao cấp hơn những địch thủ ngắn hơn trong nhiều lãnh vực, chúng vẫn không hoàn hảo. Những ống kính tele dài hơn tạo một sự bóp méo đối ngược với những ống kính rộng hơn; trong khi những ống kính góc rộng làm gương mặt nhìn có vẻ hẹp hơn, với cái mũi phình to, những ống kính tele thì làm mặt nhìn hơi mập hơn. Ðiều này xảy ra với 135mm, nhưng ảnh hưởng không dễ để ý bằng ống kính 200mm. Các ống 70-200mm là những ống kính cực kỳ đa năng, nhưng đối với hình chân dung, một ống 135mm với khẩu độ tối đa nhanh hơn sẽ luôn luôn cung cấp kết quả tốt hơn.
Ở ngoại cảnh, các ống kính 135mm có thể đa dạng tùy theo cách dùng của bạn vì bạn có thể đứng gần hoặc xa người mẫu tùy theo sự cần thiết của kiểu chụp. Trong studio, tuy nhiên, là chuyện khác. Ống 135mm là sự lựa chọn tốt nhất để chụp kiểu đầu-và-vai hoặc headshots.
Chiếc 135mm đã tạo nên những tấm ảnh với góc nhìn hẹp hơn đáng kể hơn hai ống kính trước đây, và với sự nhấn mạnh vào độ mờ bokeh của hậu cảnh.
Tiêu cự nào tốt nhất cho bạn?
Sự lựa chọn ống kính rốt cuộc tùy theo sở thích của mỗi cá nhân, nhưng trong một thế giới lý tưởng, có tất cả ba ống kính là tình huống tốt nhất vì bạn sẽ có thể đáp ứng bất cứ kiểu chụp nào.
Ðối với một tay chụp chuyên nghiệp, có ba tiêu cự này cùng với một ống kính 24mm hoặc 35mm cũng có thể có lợi ích. Ðối với những tay chơi ảnh tài tử, một hoặc hai tiêu cự chân dung kinh điển này cũng “đủ xài” rồi. Nghĩ về kiểu hình bạn muốn chụp và quyết định về những ống kính nào tốt nhất cho bạn; một sự phối hợp của bất cứ hai tiêu cự nào trong số này sẽ cho bạn một bộ chụp chân dung tuyệt vời.
AN
Breslau, Canada
Nhiếp ảnh gia; cộng tác viên Trẻ Magazine. Hiện cư ngụ tại Breslau, Canada.
