Nhân dịp kỷ niệm 50 năm nhân loại đặt chân lên mặt trăng, nhìn lại một vài sự kiện thể thao cách đây nửa thế kỷ…

Bóng Đá. Thần đồng bóng đá Pelé đạt thành tích làm bàn thứ 1000 vào ngày 19/11/1969. Ðó là một trái phạt đền cho đội Santos FC tại sân Macarena của đối phương là đội Vasco da Gama. 80,000 khán giả của đội nhà, tuy bị tung lưới nhưng đã hoan hô ầm ĩ. Năm sau, Pelé dẫn dắt đội tuyển Brasil giựt chiếc cúp World Cup thứ ba trong sự nghiệp lừng lẫy của mình (1958, 1962, 1970).

Đua Xe Đạp. Cua-rơ người Bỉ Eddy Merckx, mệnh danh ‘The Cannibal’ (kẻ ăn thịt người) thắng giải Tour de France lần thứ 58. Merckx không những đoạt chiếc Áo Vàng trong Nội dung Tổng thể (general classification – tổng cộng thời gian), mà còn đoạt chiếc Áo Xanh trong Nội dung Ðiểm (points classification – tổng cộng điểm) và chiếc Áo Ðỏ trong Nội dung Leo núi (mountain classification – điểm leo núi). Thành tích lịch sử này đến nay vẫn chưa ai bì kịp. Tiếp sau đó, kẻ ăn thịt người đã nuốt thêm 4 giải Tour de France nữa (1970, 1971, 1972, 1974). Nhưng chiến thắng của Merckx bị nghi ngờ vì anh nhiều lần bị phát hiện có chất kích thích trong máu – nhưng anh ta nói đó là do thuốc ho trong toa bác sĩ cho. Tại sao đua xe đạp cần uống thuốc ho thì người phàm thật khó biết.

Eddy Merckx – nguồn getty/images

Tennis. Tháng Giêng, 1969, cây vợt Úc Rod Laver thắng giải Australian Open trên sân cỏ tại Brisbane. Tháng 6, 1969, cây vợt Úc Rod Laver giành chức quán quân French Open trên sân đất nện Roland Garros tại Paris. Tháng 7, 1969 (vài tuần trước khi Neil Armstrong đặt chân xuống mặt trăng) cây vợt Úc Rod Laver giơ cao chiếc cúp Wimbledon trên sân cỏ All England Club ở London. Tháng 9, 1969, tại West Side Tennis Club, New York, lại cây vợt Úc Rod Laver hạ đo ván đồng hương Tony Roche trong 4 set để đoạt cúp U.S. Open.

Ðáng nể hơn nữa đây là lần thứ nhì Rod Laver đạt kỷ lục bốn giải Major trong một năm (được gọi là Grand Slam). Ông đã làm chuyện này một lần trước đó, vào năm 1962, khi chương trình đưa người lên mặt trăng còn trong giai đoạn phôi thai!

Cùng trong năm 1969, cây vợt nữ người Úc Margaret Court cũng thắng ba giải Major (Australian Open, French Open, U.S. Open). Court thắng giải Ðôi Nữ tại Wimbledon năm 1969, nhưng không thắng giải Ðơn Nữ để hoàn tất Grand Slam. Tuy nhiên, năm sau Margaret Court trở thành cây vợt nữ đầu tiên đoạt Grand Slam trong lịch sử quần vợt. Kỳ tích đó đến nay vẫn chưa ai qua mặt nổi.

Rod Laver và cây vợt gỗ- nguồn Tennis Australia

Vài sự kiện nổi bật khác trong năm 1969

– Boxing: 31/8, nhà vô địch quyền anh Rocky Marciano (nhân vật về sau được dựng thành phim) tử nạn máy bay.

– Golf nam: Frank Beard dẫn đầu PGA Tour tiền thắng giải: $164,707/năm.

– Golf nữ: Carol Mann dẫn đầu LPGA tiền thắng giải: $49,152/năm.

– Đua ngựa: 11/2, Diana Crump là phụ nữ đầu tiên tranh tài với đàn ông. 22/2, Barbara Jo Rubin là phụ nữ đầu tiên thắng một cuộc đua ngựa.

– Chiến Tranh: TT Richard Nixon khởi động chiến dịch Việt Nam Hoá (Vietnamization), bắt đầu cho cuộc thoái lui ông gọi là … “hoà bình trong danh dự”!

Bóng Rổ. Giải vô địch 1969 giữa đội Los Angeles Lakers và Boston Celtics được đánh giá là một trong những chiến thắng ngựa về ngược lớn nhất trong lịch sử NBA. Celtics là đội banh già trong khi Lakers lúc ấy có những cầu thủ trẻ hạng Hall of Fame đang lên, như Wilt Chamberlain, Jerry West. Sau khi đấu 6 trận và huề 3-3, trận quyết tử Game 7 được chơi ở L.A. Chủ đội Lakers là Jack Kent Cook cho đặt trước hàng ngàn chiếc bong bóng đủ màu và tấm băng-rôn lớn để thả xuống sau chiến thắng. Bill Russell của đội Celtics nhác thấy chúng trên trần nhà khi đang tập dợt warm up. Russell bảo đồng đội nhất quyết không cho L.A. thả bong bóng tối nay. Celtics thắng đẹp 108-106.

Game 7 giữa Boston Celtics và L.A. Lakers năm1969 nguồn theballhog.net

1969 là năm đầu tiên NBA cho thêm cúp MVP (Most Valuable Player, cầu thủ xuất sắc nhất). Jerry West, với thành tích 38 điểm trung bình mỗi trận, được bầu là MVP mặc dù L.A. thua – đó là lần duy nhất chuyện này xảy ra.

Football. Tuy 1969 là lần thứ ba có trận thư hùng giữa vô địch American Football League (AFL) và vô địch National Football League (NFL), nhưng đó là năm đầu tiên trận chung kết này được chính thức gọi là “Super Bowl”. Trận này được xếp là Super Bowl III, giữa hai đội New York Jets (AFL) và Baltimore Colts (NFL). Chơi tại sân Orange Bowl ở Miami, Super Bowl III cũng là một trận upset ngựa về ngược. Hầu hết các nhà cá độ đều nghĩ Colts (13-1) sẽ thắng đậm Jets (11-3) ít nhất là 18 điểm. Nhưng trước đó 3 ngày, quarterback của N.Y. Jets là Joe Namath bảo đảm với truyền thông báo chí là đội của anh sẽ thắng.

Nói là làm. trong ba hiệp đầu Jets gác Colts 16-0, và chỉ cho phép Baltimore gỡ một bàn danh dự vào hiệp chót. Tỉ số cuối cùng là 16-7. New York Jets là đội AFL đầu tiên thắng Super Bowl, và Joe Namath được bầu là MVP – cầu thủ xuất sắc nhất Super Bowl 1969. Trận này được ước lượng có khoảng 60 triệu người xem trên TV. Giá vé vào sân trung bình chỉ  khoảng từ $31-$38. Thời điểm đó lương trung bình cho một cầu thủ football chỉ chừng $25,000.

Super Bowl III, giữa New York Jets (AFL) và Baltimore Colts (NFL) – nguồn New York Jets

Baseball. Giải vô địch World Series 1969 cũng được tranh tài giữa New York và Baltimore. Nhưng đội New York này không phải là đội Yankees huyền thoại có từ xa xưa mà là một trong những đội mới, được thành lập năm 1962 mang tên New York Mets. Từ khi ra đời Mets, thuộc National League, là một đội dở nổi tiếng, mùa nào cũng thua nhiều trận hơn thắng. Trong khi đó thì Orioles toàn những cầu thủ hạng nặng và lấy dễ dàng chức vô địch American League.

Ngay trong trận thứ nhất của Series, Orioles đã quất Mets tơi tả 4-1. Nhưng dưới sự lãnh đạo của HLV nổi tiếng Yogi Berra (Hall of Fame), Mets đã thắng liền bốn trận tiếp theo để đoạt giải vô địch 4-1. Trận banh ngựa về ngược này cũng đã khiến giới gài độ bị thua cháy túi.

Như vậy là cùng trong một năm 1969 tiểu bang New York đã có đến hai đội banh quán quân trong làng banh nhà nghề.

Hockey. Năm 1969 đội St Louis Blues mới được thành lập có 2 năm nhưng vẫn vào được giải chung kết giành cúp Stanley Cup. Nhưng lần ấy St Louis Blues đã bị đội mạnh hơn là Montreal Canadiens quét sạch chỉ trong vòng 4 trận (4-0). 50 năm sau, St Louis mới xuất hiện trong giải vô địch lần thứ nhì và đã thành công mỹ mãn, đánh bại Boston Bruins 4-1 trong Game 7 mùa 2019 để cuối cùng không còn bị gọi là đội hockey chơi lâu năm nhất mà không thắng Stanley Cup.

 BB

Dallas