Phong trào BLM (Black Lives Matter) đang là đề tài nóng bỏng trên phương diện xã hội lẫn trong thể thao. Các giải đấu nhà nghề lớn như banh rổ NBA, banh chày MLB, banh bầu dục NFL… dường như cũng quay sang ủng hộ BLM. Giới lực sĩ quỳ gối thay vì đứng giữa nghi thức hát quốc ca chào quốc kỳ, hoặc mặc áo Black Lives Matter khi ra sân chẳng hạn.

Vé vào sân đội Rams ở Los Angeles xuống tới $6 mà khán đài vẫn trống vắng. Ảnh twitter.com/JordanHeckFF        

Thực tế… hơi bị phũ phàng khi con số khán giả đón xem các trận banh rổ NBA lẫn banh chày MLB những ngày qua sụt giảm thê thảm. Ðã đành khán giả không được vào sân vì nhu cầu triệt hạ dịch cúm Tàu. Nhưng con số người xem NBA và MLB qua TV cũng bốc hơi thiệt lẹ.

Tay ném banh rổ NBA Jonathan Isaac đơn độc đứng giữa nghi thức hát quốc ca chào quốc kỳ. Ảnh news.sky.com

Tình thế NBA và MLS đang thời sự vì làng banh rổ và banh chày vừa mới phục hoạt. Nhưng theo thống kê thì số người xem thể thao trên TV và Pay-Per-View đã sút giảm rất nhiều suốt mấy năm qua, nhất là từ tháng 8/2016, thời điểm xuất hiện cảnh lác đác vài lực sĩ quỳ gối khi chào quốc kỳ, viện cớ chống “kỳ thị chủng tộc” và “cảnh sát bạo hành”.

Nike thời BLM. Ảnh Youtube.com

Chỉ tính riêng mùa banh bầu dục nhà nghề NFL, mỗi ngày Chúa Nhật, Thứ Hai, hay Thứ Năm có chiếu trận banh trên TV đều thu hút nhiều triệu khán giả. Ðơn cử năm 2014, đã có 205 triệu người Hoa Kỳ từng ghé mắt xem đánh banh NFL qua TV. Ðến 2017, con số này tụt phân nửa vì khán giả bất ưng cảnh cầu thủ quỳ gối. Khi NFL 2018 mở màn và tiếp diễn cảnh một số cầu thủ quỳ gối, cảnh tượng dễ thấy là nhiều khán đài dần thưa thớt khán giả. Mùa banh NFL 2019 thất vọng hơn, với trung bình mỗi trận banh đón chỉ 66,648 khán giả, con số thấp nhất kể từ 2004.

Một dị bản BLM. Ảnh imgflip.com

Con số khán giả TV giảm sút ảnh hưởng xấu đến lợi nhuận quảng cáo, cách riêng với 2 đài CBS và Fox độc quyền chiếu nhiều trận banh NFL nhất mỗi tuần. Ðài Cable chuyên về thể thao ESPN cũng mất nhiều khách hàng và lợi tức từ khi ngừng chiếu cảnh chào quốc kỳ trước mỗi trận banh tối Thứ Hai “Monday Night Football”. Trong tháng 7/2020 mới vừa đây, ESPN ghi nhận con số khán giả thấp nhất trong suốt lịch sử 41 năm đài này góp mặt trên thương trường.

Thánh đường và thánh tượng Công Giáo thời BLM. Ảnh www.thesun.co.uk

Ngay cả các nhà điều hành NFL cũng từng thừa nhận phong trào cầu thủ quỳ gối giữa nghi thức chào quốc kỳ hát quốc ca Hoa Kỳ gây bất lợi cho “Business”. Một số nhà tài trợ, trong đó có công ty bảo hiểm khổng lồ USAA, hơn một lần bày tỏ thất vọng với con số khán giả TV rơi tự do. Giữa mùa banh 2017, tiệm bánh Papa John’s Pizza công khai chỉ trích cầu thủ quỳ gối khiến cổ phiếu của họ xuống giá 24%. Cùng năm đó, CEO của Sanderson Farms, công ty cung cấp thịt hàng đầu quốc gia, đặt  nghi vấn chân gà mất giá vì sự kiện cầu thủ quỳ gối. Các tên tuổi thương mại như Century Link, Air Academy, Federal Credit Union… cũng rục rịch cắt hợp đồng tài trợ quảng cáo với các cầu thủ NFL thích quỳ gối.

Hằng chục tượng đài bị giật sập thời BLM. Ảnh www.dailysignal.com

Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đả kích mãnh liệt phong trào lực sĩ quỳ gối. Và hiện nay rất nhiều người dân Hoa Kỳ khó chịu khi thấy các đội banh nhà nghề không thẳng tay đối phó. Thống kê thăm dò lớn nhỏ cho thấy đa số cử tri Hoa Kỳ bất ưng kiểu quỳ gối này. Người ta nghĩ tội phạm và thị dân nghèo tại các thành phố lớn là vấn nạn chính, thay vì là “bạo hành cảnh sát” hoặc “kỳ thị chủng tộc”. Với nhiều người, các thể loại “phản kháng” là thiếu tôn trọng lá quốc kỳ, là vô ơn đối với quân đội và binh sĩ. Ðã thấy có những kêu gọi tẩy chay các đội banh ủng hộ cầu thủ quỳ gối hoặc BLM, luôn cả những thương hiệu quảng cáo cho họ như Heineken, Addidas, Farmers…

Tiệm Saigon Garage ở Minneapolis-MN. Ảnh twitter.com/FrederickMelo

Nghi thức chào quốc kỳ hát quốc ca trước khi mở màn các trận thể thao nhà nghề là truyền thống khởi nguồn từ sau Ðệ Nhị Thế Chiến. Ban đầu nhằm vinh danh binh sĩ Hoa Kỳ vừa khải hoàn trở về, lâu dần thành thói quen. Còn chuyện người Mỹ da đen có thể là một bế tắc cay đắng khổng lồ. Sự đời, cất nhà mới, hoặc phá sập nhà cũ xây lại mới, có khi… dễ hơn là sửa lại căn nhà xưa mục nát. Ðiều này giải thích thực tế người Việt tới Hoa Kỳ, lập nghiệp từ tay trắng, bơ vơ, không tiếng nói, không nghề nghiệp, không bằng cấp, không bạn hữu… Nhưng chỉ sau một thời gian ngắn, rất nhiều người… thành công mà người Mỹ còn phải nể trọng.

Trận mở màn mùa banh chày MLB 2020 giữa Washington Nationals và NY Yankees. Ảnh Alex BrandonAssociated Press

Có lẽ vì người Việt chịu thương chịu khó và nhất là chịu… đầu tư cho giáo dục, phương cách căn cơ nhất, nhưng cũng lâu dài gian khổ nhất, để giải quyết tận gốc những cái kém cỏi, trì trệ, ù lì… dù là của một cá nhân, hay cộng đồng, trong thể thao hay trên tầm vóc quốc gia.

Không ít cơ sở thương mại Á Đông bị BLM “hỏi thăm sức khỏe”. Ảnh nextshark.com

TTD