Bộ phim Star Wars, ra đời năm 1977, đã kết thúc với tập thứ 9 và cuối cùng – ‘The Rise of Skywalker’, vào Giáng Sinh năm ngoái. Đây cũng là dịp chót khán giả Việt được nhìn thấy Kelly Marie Trần (hình phải) trong bộ phim kinh điển này.
Sanh ngày 17 tháng 1, 1989 tại San Diego, Kelly là nữ diễn viên gốc Á đầu tiên được thủ diễn một trong những vai quan trọng trong bộ phim ‘Star Wars’. Trong tập phim thứ 8 – ‘The Last Jedi’ (2017), Kelly được đạo diễn Rian Johnson chọn đóng nhân vật Rose Tico. Rose Tico là một người thợ máy vô danh tiểu tốt trong đạo quân phản kháng Resistance chống lại thế lực hắc ám First Order. Do cơ duyên đưa đẩy, Rose gặp và làm quen với Finn, một anh lính quèn của First Order. Vì không muốn bắn giết thường dân vô tội nên Finn đã đào ngũ khỏi First Order và lẩn trốn trong nhóm Resistance, giả vờ làm quân cách mạng. Bị Rose bắt gặp khi đang tìm đường tẩu, Finn thú nhận sự thật và sau đó hai người trở thành đôi bạn. Như bao nhiêu người khác, họ bị cuốn hút vào cuộc chiến Thiện-Tà giữa phe Resistance và First Order.
‘The Last Jedi’ còn có một nữ diễn viên gốc Á khác là Ngô Thanh Vân, trong vai Paige Tico – chị của Rose và là một nữ phi công trong phi đoàn của Resistance. Tuy nhiên Paige chỉ là một nhân vật phụ, xuất hiện chỉ được vài phút trong màn mở đầu là được cho … hy sinh vì đại nghĩa! So với Kelly Marie thì Ngô Thanh Vân sắc sảo và có nhiều kinh nghiệm phim trường hơn, thế nhưng Kelly lại được chọn đóng vai Rose có lẽ vì thích hợp hơn. Ðạo diễn J.J. Abrams của ‘Rise of Skywalker’ gọi Kelly Marie Tran là “món quà quý giá Rian Johnson đã để lại cho tôi từ ‘The Last Jedi’.”
Kelly Marie Tran trên sàn sân khấu Oscar 2018 cùng với Mark Hamill (giữa), Oscar Isaac (trái) và BB-8. nguồn: laineygosip.com
Dù muốn dù không, Kelly Marie Trần đã nghiễm nhiên trở thành một hiện tượng văn hoá mang tính cách lịch sử. Và như bất cứ sự kiện lịch sử nào khác, nó cũng bị người đời khen chê phê bình đủ kiểu. Nhưng trong trường hợp của Kelly, sự phê phán lần này lại mang hình thức hiếp đáp (bully) nặng mùi kỳ thị sắc tộc và chủng giới. Và cô đã bị bất ngờ và choáng váng vì không ngờ fan của Star Wars lại có nhiều kẻ bỉ ổi đến như vậy. Sự việc tồi tệ tới nỗi đạo diễn Rian Johnson và tài tử Mark Hamill (Luke Skywalker) phải lên tiếng trên mạng xã hội yêu cầu mọi người nên tôn trọng Kelly. Hamill gọi những phần tử quá khích ấy là “manbabies”. John Boyega, diễn viên da đen đóng vai Finn, phải nhắc nhở khán giả rằng thích hay không thích tài tử là chuyện bình thường, nhưng không ai có quyền sách nhiễu họ.
Phần mình, Kelly đã phải xoá sạch Instagram của cô để tránh bị đám “da trắng thượng tôn” tấn công. Ðồng thời, cô còn phải đi gặp bác sĩ tâm lý để giúp vượt qua cơn chấn động tinh thần quá sức chịu đựng. Nhưng sau một thời gian vắng bóng, bỗng dưng vào tháng 8, 2018, Kelly đã gởi cho báo New York Times một bức thư đăng trên trang Opinion. Trong thư cô giải thích sự rút lui của mình trên Instagram và thổ lộ một sự thật đắng cay:
“Không phải những điều họ nói làm tôi bị chấn thương tinh thần, mà vấn đề là bản thân tôi lại bắt đầu tin rằng đó là sự thật. Lời lẽ của họ xác minh những gì một nữ diễn viên da màu như tôi đã được khuyên dạy từ lâu: rằng tôi chỉ được phép lộ diện bên lề sân khấu trong những khoảng không gian cố định, chỉ được đóng vai phụ trong cuộc đời hay trong kịch bản của họ mà thôi.”
Kelly Marie và John Boyega nghỉ xả hơi tại phim trường. movieweb.com
Kelly kể hồi còn nhỏ cô từng bị ăn hiếp đến nỗi năm lên 9 cô ngưng nói tiếng Việt để khỏi bị bạn bè chòng ghẹo, mặc dù cô lớn lên nơi có cộng đồng người Việt rất đông. Sau khi ra trường đại học UCLA với mảnh bằng về Communications, Kelly đóng những vai nhỏ cho TV và có một thời gian làm diễn viên hài (stand up comedian) quanh vùng Nam Cali. Cô viết, “Xã hội này dạy rằng phụ nữ như tôi chỉ có thể làm hậu cảnh cho họ, làm nails cho họ, chẩn bệnh cho họ, làm người yêu cho họ hoặc – tệ hại hơn nữa – chờ họ giải cứu mình. Thế mà bấy lâu nay tôi vẫn tin như vậy.”
Cô bày tỏ sự hối tiếc khi thấy không riêng gì mình mà cha mẹ cô cũng tin rằng đây là thế giới của người da trắng. Hai ông bà đã lấy tên tiếng Anh – Tony và Kay, để dễ hoà nhập với luồng chính hơn, “một sự chối bỏ văn hoá nguồn cội mà đến giờ phút này vẫn làm tôi nhức nhối tận xương tủy.” Nhưng đáng buồn hơn nữa là Kelly Marie bắt đầu đổ lỗi cho chính mình. Cô thầm nghĩ “có phải vì tôi không gầy đủ”, “phải chăng tôi nên để tóc dài”, “ước gì tôi không phải dân Á Châu…”
“Nhiều tháng trời tôi đã ngụp lặn giữa vũng lầy của sự thù ghét bản thân, ẩn núp trong những góc khuất tối tăm nhất của tâm hồn, nơi tôi đã xé mình ra nhiều mảnh, đặt những lời dè bỉu của bá tánh lên trên giá trị đích thực của mình. Nhưng đấy cũng là lúc tôi chợt nhận ra bao lâu nay mình đã bị lừa gạt. Người ta đã nhồi sọ tôi để tôi tin rằng mình chỉ có thể hiện hữu bên trong những giới hạn do họ vẽ ra. Người ta nói dối với tôi rằng thân thể này không phải của tôi, rằng tôi chỉ đẹp nếu họ cho là tôi đẹp. Họ là các nhà quảng cáo, là Hollywood, là các công ty đang làm tiền trên sự thiếu tự tin của tôi và của tất cả chúng ta – ai cũng đã và đang bị họ lường gạt.”
Kelly Marie trong chiếc áo của nhà thiết kế Phương Mỹ đêm ra mắt phim tại Los Angeles, 16/12/2019. cheatsheet.com
Kelly không đến từ một gia đình giàu có. Cha cô từng là một cậu bé bụi đời sống trên đường phố Sài Gòn. Sau khi sang Mỹ ông làm việc trong Burger King để nuôi gia đình. Sự thiếu tự tin của Kelly sâu đậm đến nỗi khi được Rian Johnson mướn vào ‘Star Wars’ cô đã phải nói dối với cha mẹ rằng mình chỉ lên Canada để đóng một cuốn phim nhỏ – chứ không phải để thủ một vai khá lớn trong một bộ phim tầm cỡ của Disney!
“Tôi không phải người da màu duy nhất lớn lên với những suy nghĩ như thế trong một xã hội bị áp đảo bởi giống dân da trắng. Nhưng đó không phải là thế giới tôi muốn để lại cho thế hệ tương lai. Tôi muốn sống trong một xã hội mà trẻ em da màu không phải mơ ước da mình trắng; phụ nữ không bị phán xét bởi ngoại hình; mọi người được đối xử bình đẳng: như những con người.”
Bức tâm thư của Marie Kelly đã gây ảnh hưởng mạnh. Những lời bộc bạch chân tình của cô đã biến cô từ người hùng nhỏ trên màn bạc thành người hùng lớn ngoài đời thật. Những mặt hàng Star Wars có hình ảnh cô bán chạy đến độ Disney không có đủ để cung cấp. Vài tháng trước khi ‘Rise of Skywalker’ trình làng, trên mạng xã hội thiên hạ bắt đầu đặt câu hỏi “Rose đâu rồi?”, phong trào hashtag #WheresRose ra đời khiến Disney phải thiết kế thêm merchandise với hình ảnh Rose. Nhưng ngoài sự dự đoán của khán giả yêu mến Kelly, trong phim cuối cùng nhân vật Rose Tico chỉ được xuất hiện tổng cộng 1 phút 16 giây, gây sự phẫn nộ trong quần chúng. Twitter hashtag #RoseTico DeservedBetter rầm rộ nổi lên, nhưng đã quá muộn. Nhiều người cho rằng đây là một sự sỉ nhục; người thì nói đạo diễn J.J. Abrams đã co vòi trước áp lực của các phần tử quá khích. Chúng ta không biết sự thật đằng sau hậu trường là gì, nhưng một điều chắc chắn là Kelly Marie sẽ tiếp tục tranh đấu cho diễn viên da màu. Cô kết thúc lá thư của mình như sau:
Poster quảng cáo phim “Star Wars”. nguồn: cbr.com
“Giờ thì tôi biết rằng mình thuộc một nhóm người ít ỏi được ơn phước kiếm sống bằng nghề kể chuyện – những câu chuyện mà trước nay thiên hạ chỉ được nghe, nhìn, nếm trải qua lăng kính một chiều. Tôi hiểu rõ tầm quan trọng của vai trò mình đang đóng. Tôi sẽ không bỏ cuộc…
Có thể bạn biết đến tôi như là Kelly. Hay cô gái Á Châu đầu tiên đóng một vai chính trong phim ‘Star Wars’. Hoặc người phụ nữ Á Châu đầu tiên xuất hiện trên trang bìa Vanity Fair.
Thật ra tôi tên Loan. Và tôi chỉ mới bắt đầu.”
‘Star Wars: The Rise of Skywalker’ hiện đang chiếu ngoài rạp.
Chấm điểm: C+
Oscar Isaac, John Boyega và Kelly Marie Trần trên trang bìa tạp chí Vanity Fair. nguồn: internet
PA
